Tại hội nghị về phát triển ngành quản lý quỹ mới đây, ông Don Lam, Tổng giám đốc tập đoàn đang quản lý khối tài sản hơn 3,7 tỷ USD, dẫn một loạt số liệu về các nhà đầu tư chứng khoán hiện nay.
Theo ông, 7% dân số Việt Nam đang có tài khoản chứng khoán, thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực. Con số này ở Thái Lan là 9%, Malaysia và Trung Quốc đều 11%, còn Hàn Quốc lên đến 33%. Tỷ lệ người dân Việt Nam có tài khoản chứng khoán không cao, nhưng bộ phận này lại chiếm tỷ trọng giao dịch lớn. Bình quân mỗi ngày có 85% khối lượng khớp lệnh đến từ nhà đầu tư cá nhân, trong khi các nước khác khoảng 28-68%. Ở một số thị trường phát triển lâu đời như Mỹ, giao dịch của nhà đầu tư cá nhân chỉ chiếm 18%.
Tuy nhiên, theo ông Don Lam, phần đông nhà đầu tư cá nhân Việt Nam đang tiếp cận thị trường một cách ngắn hạn, thay vì có chiến lược lâu dài. Do đó, ông đề xuất cơ quan quản lý và các công ty quản lý quỹ hướng dẫn nhà đầu tư cá nhân lập kế hoạch tài chính và đầu tư, trong đó có nhận biết rủi ro khi đầu tư chứng khoán trực tiếp. Ông cũng đề xuất cấm sử dụng cụm từ "chơi chứng khoán" nhằm thay đổi nhận thức của nhà đầu tư cá nhân, đồng thời miễn thuế cho nhà đầu tư vào quỹ mở.
Ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Tài chính, đồng quan điểm ngành chứng khoán cần định vị lại cho nhà đầu tư từ "chơi chứng khoán" thành "đầu tư chứng khoán".
"Chúng ta phải thay đổi nhận thức của nhà đầu tư nhỏ lẻ, để họ đưa tài sản và vốn liếng vào các công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp trên cơ sở lợi ích hài hòa và rủi ro chia sẻ", ông Chi nói.
Nhà đầu tư cá nhân theo dõi bảng giá chứng khoán. Ảnh: Quỳnh Trần
Theo bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC), nhà đầu tư cá nhân vẫn có thói quen tự giao dịch và muốn kiểm soát hoạt động đầu tư của mình.
Tuy nhiên, cơ quan này đang có đề án tái cấu trúc nhà đầu tư theo hướng tăng số lượng quỹ và nhà đầu tư tổ chức, giảm tỷ lệ cá nhân để đảm bảo tính ổn định cho thị trường chứng khoán. Bên cạnh đó, SSC cũng muốn đào tạo những nhà đầu tư mới, không chuyên nghiệp và thiếu thời gian theo dõi thị trường.
Thống kê của Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam cho thấy thị trường chứng khoán tính đến cuối tháng 2/2025 có 9,5 triệu tài khoản chứng khoán. Trong số này, nhà đầu tư cá nhân trong nước chiếm hơn 9,46 triệu. Những tháng gần đây, tài khoản chứng khoán mở mới tăng mạnh khi thị trường phát ra nhiều tín hiệu khả quan.
Theo chiến lược của Chính phủ, thị trường sẽ hướng tới 11 triệu tài khoản vào năm 2030, tập trung phát triển nhà đầu tư có tổ chức, nhà đầu tư chuyên nghiệp và thu hút sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài.
Phương Đông
