"Cảm giác như đầu tôi đang bị nghiền nát, nỗi đau còn tồi tệ hơn cả khi sinh", bà kể lại. Tình trạng đau nửa đầu của Rosenkranz kéo dài trong 5 ngày. Các bác sĩ phải truyền nước và thuốc giảm đau cho bà nhiều lần, nhưng dường như không có gì tác dụng. Bác sĩ cho rằng điều này thật kỳ lạ, đặc biệt khi con gái 5 tuổi của Rosenkranz cũng từng vào viện hồi đầu năm vì "cảm giác có tia sáng đỏ xuyên vào màng nhĩ".
Rosenkranz ban đầu cho rằng tình trạng của bà và con gái không liên quan đến nhau. Nhưng vào tháng 1 năm nay, bà bước vào tòa thị chính ở Granbury và thấy một căn phòng đầy những người gầy gò vì mắc các căn bệnh kỳ lạ, gây suy nhược cơ thể. Một bà mẹ cho biết con gái 8 tuổi của cô bị mất thính giác, có chất lỏng rò rỉ từ tai. Một số phụ nữ bị ngất xỉu, kể cả khi đang lái xe trên đường cao tốc. Những người khác thường xuyên chóng mặt, buồn nôn, nôn mửa, thức dậy vào giữa đêm.
Không ai trong số họ biết điều gì gây ra những triệu chứng này. Sau khi trò chuyện, họ nhận ra mình sinh sống cùng khu vực, đều nghe thấy những âm thanh lạ, như tiếng gầm rú dội đến nhà vào khoảng thời gian cụ thể trong ngày, khiến cửa sổ rung chuyển.
Theo cơ quan thực thi pháp luật địa phương, tiếng ồn này phát ra từ một cơ sở khai thác Bitcoin mới chuyển đến, vượt qua ngưỡng quy định về âm thanh hàng ngày. Nổi tiếng với các nhà máy điện khổng lồ và các chính sách cởi mở với tiền điện tử, bang Texas được ví như "thiên đường" cho các thợ đào Bitcoin từ khắp thế giới.
Kể từ khi có sự xuất hiện của cơ sở đào Bitcoin, người dân sống trong khu vực Granbury báo cáo tình trạng tăng huyết áp, tim đập nhanh, đau ngực, chóng mặt, ù tai, đau nửa đầu, hoảng loạn. Ít nhất 10 người đã phải đi cấp cứu hoặc cần chăm sóc khẩn cấp. Sự phát triển của các mỏ Bitcoin quy mô lớn và trung tâm dữ liệu là khá mới. Chúng hầu hết được đặt ở những nơi cực kỳ xa xôi. Hiện chưa có nghiên cứu khoa học lớn phân tích tác động của các cơ sở này đến sức khỏe. Tuy nhiên, các phân tích trước đó cho thấy việc tiếp xúc kéo dài với ô nhiễm tiếng ồn có thể gây tổn thương tim mạch.
Một người phụ nữ sống gần cơ sở đào Bitcoin bị mất thính lực. Ảnh: Time
Salim Bhaloo, một bác sĩ chuyên khoa Tai - Mũi - Họng địa phương cho biết ông gặp nhiều bệnh nhân có triệu chứng tương tự nhau gần như hàng tuần, có khả năng xuất phát từ tiếng ồn của mỏ Bitcoin.
"Tôi chắc chắn tiếng ồn đó làm tăng nồng độ cortisol và đường trong máu họ. Điều này khiến họ bị đau đầu, chóng mặt, căng thẳng và rất khổ sở", ông nói.
Để làm mát máy, các mỏ đào Bitcoin phải gắn hàng nghìn quạt thông gió vào thùng chứa. Chúng hoạt động liên tục, phát tiếng vang dữ dội. Khi nhiều máy móc bật cùng lúc, tiếng ồn to ngang động cơ phản lực. Nó làm rung chuyển ngôi nhà của nhiều cư dân có thu nhập thấp sống gần đó.
Ban đầu, người dân phản ứng bằng cách không ngồi ở hiên nhà, rút lui vào bên trong và bật điều hòa đến mức tối đa. Tuy nhiên, nhiều người vẫn cảm nhận được bức tường, cửa sổ và giường của họ rung lên bần bật.
Larry Potts, một mục sư đã nghỉ hưu 77 tuổi, sống trên con đường dọc nhà máy, cho biết ông đã không thể ngủ trong thời gian dài và bị mất thính giác cả hai tai. Vào tháng 2, ông bị ngưng tim trong một đêm mất ngủ, được đưa đến bệnh viện và phải sử dụng tim phổi nhân tạo để giữ được mạng sống. Bác sĩ chẩn đoán Potts bị block nhĩ thất độ ba (tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn sự dẫn truyền xung động từ tâm nhĩ xuống tâm thất), tăng huyết áp và trầm cảm.
"Tôi phát ngán với thế giới này và sự hỗn độn xung quanh đây. Chúng tôi chuyển ra đây vì sự im lặng và bình yên, nhưng điều này khiến tôi muốn chuyển đi", ông nói.
Số ca cấp cứu trong khu vực tăng lên nhanh chóng, độ tuổi trải dài, theo hồ sơ từ bệnh viện. Geraldine Lathers, 72 tuổi, bị cao huyết áp và chóng mặt. Jenna Hornbuckle, 38 tuổi, mất thính giác ở tai phải và được chẩn đoán mắc bệnh suy tim. Con gái 8 tuổi của cô bị nhiễm trùng tai. Avari Burns, một bệnh nhân ung thư 19 tuổi, mắc chứng đau nửa đầu.
Virginia Browning, 81 tuổi, sống ngay đối diện mỏ Bitcoin, cho biết bà đã phải đi cấp cứu vì chóng mặt dữ dội sau khi thức dậy và nửa đêm để nôn mửa. Bà hầu như không thể đi thẳng, hiếm khi được ngủ trọn vẹn một đêm trong thời gian dài.
Bác sĩ Bhaloo cho biết ông đã nhận thấy số bệnh nhân gia tăng kể từ năm ngoái, triệu chứng của họ gồm ù tai, chóng mặt và đau đầu. Tuy nhiên, họ đều là những người lao động thu nhập thấp, xa lạ với khái niệm về Bitcoin.
Larry Potts tại nhà riêng ở Granbury, Texas, ông bị suy tim vào tháng Hai. Ảnh: Time
Tiến sĩ Thomas Münzel, một bác sĩ tim mạch người Đức, nhận định mức độ tiếng ồn của các cơ sở này "rất kinh khủng" đối với thính giác của người bình thường. Trong 15 năm qua, Münzel đã nghiên cứu ảnh hưởng của ô nhiễm tiếng ồn tới tim, não bộ và hệ thống mạch. Trong một phân tích, ông cho sinh viên trẻ, khỏe mạnh tiếp xúc với âm thanh 63 decibel và nhận thấy chức năng mạch máu của họ giảm chỉ sau một đêm. Trong các nghiên cứu khác, ông phát hiện ô nhiễm tiếng ồn có thể trực tiếp dẫn đến suy tim, thay đổi phân tử trong não, suy giảm phát triển nhận thức của trẻ em và khiến một số người dễ bị sa sút trí tuệ.
"Theo Cơ quan Môi trường châu Âu, các tiếng động trên 55 decibel có thể gây bệnh. Trong khi mỏ Bitcoin Granbury đang phát ra âm thanh 70, thậm chí 90 decibel hàng đêm. Điều này giống như tra tấn. Nó có thể khiến các bệnh tim dường như hiếm gặp nhất phát triển", ông nói.
Ảnh hưởng sức khỏe có khả năng vượt ra ngoài phạm vi cư dân Granbury. Các nghiên cứu chỉ ra rằng ô nhiễm tiếng ồn do con người tạo ra gây hại cho động vật và động vật hoang dã, gây ra stress oxy hóa và mất trí nhớ ở loài gặm nhấm, lo lắng cấp tính ở chó và giảm sự phát triển của rừng.
Không phải tất cả trung tâm đào Bitcoin đều gây ra tiếng ồn. Những người trong ngành đã cam kết sẽ thay thế quạt không khí lớn trong cơ sở bằng các phương pháp làm mát dựa trên chất lỏng yên tĩnh hơn. Tuy nhiên, các phương pháp này rất tốn kém, chưa được thử nghiệm trên quy mô lớn.
Một đại diện của Marathon Digital Holdings, công ty sở hữu mỏ đào Bitcoin trong khu vực, đã từ chối các câu hỏi về tác động sức khỏe từ những cơ sở này. Họ chỉ cam kết sẽ thực hiện các giải pháp tích cực hơn trong tương lai.
Trong khi đó, người dân sống trong khu vực Granbury tiếp tục bị ảnh hưởng. Tuần trước, thêm hai cư dân gặp khủng hoảng sức khỏe cấp tính. Một trong số đó là bà Weeks, 64 tuổi. Bà thức dậy giữa đêm, không thể thở được và được đưa đến bệnh viện. Các bác sĩ chẩn đoán bà bị thuyên tắc phổi và được thở oxy.
Thục Linh (Theo Time)
