Theo Variety, sau khi nghệ sĩ mất hôm 11/7 (giờ địa phương) tại Texas, bạn đời của bà - nhạc sĩ Dan Gilroy - nói: "Trải qua nhiều đau khổ, giờ bà ấy đã được tự do. Hãy bay đi, Shelley xinh đẹp".
Shelley Duvall trong phim "The Shining" năm 1980. Ảnh: Warner Bros.
Duvall được biết đến khi cộng tác đạo diễn Robert Altman trong Brewster McCloud (1970) - vai diễn đầu tiên của bà trên màn ảnh. Bà tiếp tục xuất hiện trong các bộ phim của Altman như McCabe & Mrs. Miller (1971) và Thieves Like Us (1974) trước khi nổi tiếng với Nashville năm 1975. Altman tiếp tục chọn bà đóng Buffalo Bill and the Indians (1976) và 3 Women (1977), tác phẩm giúp Duvall giành giải Nữ diễn viên xuất sắc Liên hoan phim Cannes và đề cử giải BAFTA.
Năm 1977, Duvall vào vai một nhà báo của tờ Rolling Stone trong bộ phim Annie Hall của đạo diễn Woody Allen. Bà gặp ca sĩ Paul Simon trên phim trường, họ hẹn hò trong hai năm.
Theo People, diễn xuất tự nhiên và khả năng truyền tải cảm xúc phức tạp của bà trong vai nhân viên chăm sóc sức khỏe cho người già trong 3 Women đã khiến đạo diễn Stanley Kubrick chọn bà vào vai Wendy Torrance, vợ của nhân vật Jack Torrance (Jack Nicholson) trong The Shining, tác phẩm dựa trên tiểu thuyết của Stephen King.
Cảnh kinh điển của Shelley Duvall trong phim kinh dị "The Shining". Video: Warner Bros.
Màn trình diễn của bà được giới phê bình đánh giá cao và được coi là một trong những vai diễn phim kinh dị hay nhất mọi thời. Tuy nhiên, quá trình quay hình The Shining được cho là rất khó khăn đối với Duvall. Đạo diễn Stanley Kubrick nổi tiếng là người cầu toàn và đòi hỏi cao, Duvall đã phải quay đi quay lại nhiều cảnh, khiến bà kiệt sức về thể chất lẫn mặt tinh thần.
Trong đó, phân đoạn nhân vật Wendy cầm gậy bóng chày phòng vệ trước sự đe dọa của chồng được đưa vào Kỷ lục Guinness Thế giới về số lần quay nhiều nhất của một cảnh có lời thoại.
Trong một cuộc phỏng vấn năm 1981 với tạp chí People, Duvall nói đạo diễn Stanley Kubrick bắt bà "khóc 12 tiếng mỗi ngày trong nhiều tuần liền". "Tôi sẽ không bao giờ cho nhiều như vậy nữa. Nếu bạn muốn chịu đau đớn và gọi đó là nghệ thuật, cứ làm đi, nhưng đừng làm với tôi", nghệ sĩ cho biết.
The Shining xoay quanh Jack Torrance (Jack Nicholson đóng) - người đàn ông dần mất trí khi sống cùng gia đình ở một khách sạn biệt lập. Ngoài nội dung về sự bất ổn tâm lý khi cách biệt cộng đồng, phim được cho là chỉ trích việc thực dân từ châu Âu sát hại người Mỹ bản địa (hay gọi là người da đỏ). Cây bút Scott Tobias của Guardian viết: "Phụ thuộc vào người xem hoặc thời điểm xem, The Shining dường như luôn làm nảy sinh một sự ám ảnh mới".
Khi ra mắt, tác phẩm không được giới phê bình đánh giá cao. Tuy nhiên, luồng ý kiến đảo chiều vài năm sau, khi các cây bút phân tích kỹ hơn về tác phẩm. Năm 2001, dự án được xếp hạng 29 trong danh sách 100 phim giật gân hay nhất của Viện Phim Mỹ. Đến năm 2006, nhà phê bình Roger Ebert đưa tác phẩm vào danh sách phim vĩ đại nhất mọi thời do ông chọn, cho rằng nó lạnh lẽo, đáng sợ, để lại nhiều nghi hoặc về ý nghĩa. Nhiều tình tiết, hình ảnh trong phim đi vào văn hóa đại chúng Mỹ.
Shelley Duvall vào năm 2023. Ảnh: Eric Ryan Anderson
Sau thành công với Shinning, trong những năm 1980, Duvall sản xuất một loạt chương trình tuyển tập dành cho trẻ em gồm Faerie Tale Theatre, Tall Tales & Legends, Nightmare Classics và Bedtime Stories, có sự tham gia của các đạo diễn nổi tiếng như Tim Burton, Francis Ford Coppola và Ivan Passer cùng ngôi sao khách mời như Robin Williams, Jamie Lee Curtis, Elliot Gould, Laura Dern, Molly Ringwald và Ed Asner.
Duvall còn xuất hiện trong The Underneath (1995) của Steven Soderbergh vào năm 1995, đóng chính The Portrait of a Lady (1996) của Jane Campion. Bà nghỉ diễn xuất vào năm 2002, sống ẩn dật. Năm 2023, bà tái xuất màn ảnh, đóng chính phim The Forest Hills của Scott Goldberg.
Trên NBC News, Goldberg nói cái chết của bà khiến anh không thể tin nổi. Đạo diễn nhớ Duvall là người tốt bụng và dí dỏm. Goldberg cho biết việc cộng tác với Duvall, một trong những thần tượng của anh, là "thành tựu lớn". "Bà ấy thật tuyệt vời, hoàn thành công việc một cách xuất sắc. Tôi rất tự hào về bà", đạo diễn nói.
Quế Chi (theo Variety, NBC News)
