Khu tái định cư cho người dân tái định cư làng chài ở huyện Thanh Chương, Nghệ An, bị “đắp chiếu” suốt 14 năm qua.
Năm 2009, UBND tỉnh Nghệ An ban hành Quyết định số 1479, phê duyệt dự án: "Xây dựng mẫu các khu tái định cư cho hộ dân vạn chài trên sông Lam và vùng đặc biệt khó khăn huyện Thanh Chương".
Dự án này do do Chi cục Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở NN&PTNT Nghệ An làm chủ đầu tư, tổng mức đầu tư ban đầu 74 tỷ đồng. Sau khi điều chỉnh quy hoạch lần thứ hai, tổng vốn đầu tư được nâng lên hơn 84 tỷ đồng, bao gồm nguồn vốn Trung ương cấp và vốn đối ứng của tỉnh Nghệ An. Công ty Cổ phần Đại Cát Thành có trụ sở tại Hà Nội trúng thầu xây dựng dự án.
Khu tái định cư cho người dân tái định cư làng chài ở huyện Thanh Chương, bị “đắp chiếu” suốt 14 năm qua.
Để triển khai dự án khu tái định cư Khe Mừ, chủ đầu tư đã thu hồi gần 300 ha đất rừng sản xuất từ 49 hộ dân, chủ yếu là của người dân xã Thanh Thủy, với một số ít còn lại từ các xã Thanh An, Thanh Khê, Thanh Chi và các xã khác thuộc huyện Thanh Chương. Khi có chủ trương thu hồi đất từ phía Nhà nước, người dân tại khu vực Khe Mừ (xã Thanh Thủy) đã nghiêm chỉnh chấp hành, nhanh chóng thu hoạch hoa màu và sản vật trên đất của mình, đồng thời sớm bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư.
Dự kiến khi dự án hoàn thành, 165 hộ dân vạn chài trên sông Lam ở huyện Thanh Chương sẽ được di chuyển đến hai khu tái định cư là Khe Mừ (xã Thanh Thủy) và Triều Dương (xã Thanh Lâm). Trong đó, số lượng dân tái định cư đông nhất đến từ xóm Vận Tải (xã Võ Liệt, hiện gọi là xóm Minh Đức) và xóm Giang Thủy (xã Thanh Giang). Các hộ dân còn lại sẽ được phân bố tại các xã Phong Thịnh, Thanh Hà, Thanh Yên, và khối 6 thị trấn Dùng.
Ngày 7/5/2010, Dự án khu tái định cư cho người dân làng chài tại Khe Mừ, xã Thanh Thủy và Triều Dương, xã Thanh Lâm, huyện Thanh Chương chính thức được khởi công. Đến nay, khu tái định cư Triều Dương đã hoàn thành và đưa vào sử dụng từ năm 2015, cung cấp nơi ở cho 45 hộ dân. Tuy nhiên, khu tái định cư Khe Mừ, dự kiến sẽ bố trí cho 120 hộ dân hiện đang sinh sống rải rác dọc sông thuộc các xã Võ Liệt, Thanh Chi, Phong Thịnh và thị trấn Thanh Chương, vẫn đang án binh bất động.
Dãy nhà học mầm non của khu tái định cư vương vãi đất đá.
Theo quan sát của phóng viên, con đường nhựa dài khoảng 5 km dẫn từ đường Hồ Chí Minh vào khu tái định cư, hoàn thành từ nhiều năm trước, hiện nay đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều đoạn nhựa bị bong tróc, xói lở.
Các hạng mục trong khu tái định cư bị hư hỏng. Hai nhà văn hóa xây dựng xong từ lâu giờ xuống cấp, bậc thềm bị nứt nẻ, trở thành nơi nuôi ong và chăn thả gia súc của người dân địa phương. Xung quanh khu tái định cư, cây cối mọc um tùm, nhiều diện tích đất đã bị người dân lấn chiếm trồng keo.
Ông Trần Văn Lĩnh, một người dân vạn chài xóm Minh Đức, xã Võ Liệt, cho biết: "Gia đình tôi thuộc diện tái định cư vào Khe Mừ, đã đăng ký từ rất lâu rồi, nhưng đến nay vẫn chưa có tin tức gì. Nhiều năm qua, gia đình tôi và nhiều nhà khác phải sống lênh đênh chật vật trên sông, vất vả nhất là vào mùa mưa lũ".
Bậc thềm nhà văn hóa cộng đồng khu tái định cư bị nứt nẻ, xuống cấp.
Qua tìm hiểu, có một số hộ dân lên bờ sông Lam để xây dựng nhà ở hoặc mua đất ở nơi khác. Theo những người dân nơi đây chia sẻ, mặc dù biết xây dựng là trái phép, nhưng vì chờ quá lâu mà chưa được chuyển đến khu tái định cư, họ buộc phải dựng nhà tạm để tránh mưa, nắng.
Về vấn đề này, theo đại diện Chi cục Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, dự án khu tái định cư Khe Mừ đã hoàn thành các hạng mục hạ tầng theo thiết kế phê duyệt và đã được các sở, ngành chấp thuận nghiệm thu để bàn giao cho địa phương từ năm 2023.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Đình Thanh, Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương, mặc dù chủ đầu tư đã bàn giao khu tái định cư Khe Mừ, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn. Đặc biệt, việc chưa có phương án cụ thể về việc bàn giao đất ở và đất sản xuất cho người dân tái định cư là một trong những nguyên nhân chính khiến người dân vẫn chưa thể chuyển đến sinh sống tại khu vực này.
Dân chê không ở, 2 khu tái định cư tiền tỷ thành nơi... chăn bò
Người dân và nhà đầu tư ồ ạt đi đấu giá đất nông thôn ở Nghệ An
Hiện nay, để bàn giao đất cho các hộ dân tái định cư, cần thực hiện các bước như: điều chỉnh quy hoạch, lập kế hoạch sử dụng đất, và xây dựng phương án cụ thể về diện tích đất ở và đất sản xuất cho từng hộ dân.
Huyện Thanh Chương đang tích cực chỉ đạo các phòng ban liên quan cùng với đơn vị tư vấn tổ chức khảo sát thực địa, đối chiếu với hồ sơ hiện có để lập phương án sử dụng đất. Phương án này sẽ được trình cấp có thẩm quyền để phê duyệt.
Dự kiến, đến năm 2025, UBND huyện mới hoàn tất việc lập phương án sử dụng đất, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và hoàn tất việc bàn giao cho người dân tái định cư tại Khe Mừ.
Dân chê không ở, 2 khu tái định cư tiền tỷ thành nơi... chăn bòGĐXH - Người dân không mặn mà với nơi ở mới, 2 khu tái định cư ở xã Quỳnh Thắng, huyện Quỳnh Lưu và xã Quỳnh Trang, thị xã Hoàng Mai (Nghệ An) bị tận dụng làm nơi chăn bò và phơi ván keo.
