"Dịch đậu mùa khỉ hiện đã vượt qua các biên giới, ảnh hưởng đến hàng nghìn người khắp lục địa, các gia đình bị chia cắt, nỗi đau khổ chạm đến mọi ngóc ngách. Dù đau lòng, tôi vẫn phải tuyên bố đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng", Jean Kaseya, người đứng đầu Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi, cho biết trong cuộc họp báo trực tuyến ngày 13/8.
Tuần trước, CDC đã cảnh báo virus lây lan với tốc độ đáng báo động. Toàn châu lục ghi nhận hơn 15.000 ca nhiễm và 461 trường hợp tử vong, tăng 160% so với cùng kỳ năm ngoái. Theo ông, tuyên bố tình trạng khẩn cấp về y tế không đơn thuần mang tính hình thức. Đây là lời kêu gọi hành động rõ ràng, là sự thừa nhận "châu Phi không còn khả năng phản ứng, cần chủ động và tích cực trong nỗ lực ngăn chặn và loại bỏ mối đe dọa".
Tổng Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh châu Phi (CDC) Jean Kaseya trong buổi họp tại Addis Ababa, Ethiopia, tháng 2/2024. Ảnh: AFP
Đậu mùa khỉ lây truyền qua tiếp xúc gần, gây ra các triệu chứng giống cúm, các tổn thương chứa đầy mủ. Hầu hết ca nhiễm đều nhẹ, nhưng có thể gây tử vong. Kể từ tháng 6, căn bệnh đã lây lan từ Cộng hòa Dân chủ Congo sang các nước láng giềng.
Đợt bùng phát ở Congo bắt nguồn từ chủng đậu mùa khỉ đặc hữu, được gọi là Clade I. Tuy nhiên, biến chủng mới gọi là Clade Ib, hiện lây lan dễ dàng hơn thông qua tiếp xúc gần gũi, thường xuyên, đặc biệt là ở trẻ em.
Đậu mùa khỉ là mầm bệnh đặc hữu của châu Phi trong nhiều thập kỷ, sau đó được phát hiện lần đầu ở Cộng hòa Dân chủ Congo năm 1970. Năm 2022, phiên bản nhẹ hơn của virus lây lan tại hơn 100 quốc gia, chủ yếu thông qua quan hệ tình dục. Dịch khiến Tổ chức Y tế (WHO) tuyên bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng trên toàn cầu. WHO chấm dứt tình trạng này vào cuối năm 2022, cho biết cuộc khủng hoảng sức khỏe đã được kiểm soát.
Mới đây nhất, cơ quan y tế Liên Hợp Quốc cho biết sẽ triệu tập cuộc họp khẩn cấp với các chuyên gia để thảo luận liệu có tái tuyên bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng trên toàn cầu với bệnh đậu mùa khỉ hay không. Hiện chưa có thông tin về địa điểm và thời gian cuộc họp.
Thục Linh (Theo AFP)
