Quyết định số 37 về Quy hoạch phổ tần số vô tuyến điện quốc gia được Thủ tướng ban hành ngày 3/10 thay cho Quyết định số 71 ban hành năm 2013 và sửa đổi, bổ sung qua các năm 2017, 2021, 2024, theo đề nghị từ Bộ Khoa học và Công nghệ. Cục Tần số vô tuyến điện, đơn vị tham gia xây dựng quy hoạch mới, cho biết các thay đổi này góp phần định vị Việt Nam trong cuộc đua công nghệ toàn cầu. Quy hoạch mới tập trung vào một số điều chỉnh như ưu tiên cho các công nghệ mới nổi, mở rộng không gian phát triển công nghệ vệ tinh, cho phép linh hoạt trong phân bổ và sử dụng.
Cụ thể, vệ tinh phi địa tĩnh (LEO/NGSO) lần đầu tiên được bổ sung quy định trong quy hoạch chính thức. "Việc này tạo tiền đề cho hạ tầng viễn thông hiện đại dựa trên công nghệ thông tin vệ tinh quỹ đạo tầm thấp, đặc biệt quan trọng khi Việt Nam đã cho thí điểm các hệ thống như Starlink", đại diện Cục Tần số cho biết.
Thiết bị Internet vệ tinh Starlink của SpaceX trong lần thử nghiệm tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, Hà Nội, tháng 10/2023. Ảnh: Lưu Quý
Một trong các quy định là hệ thống vệ tinh phi địa tĩnh hoạt động trong nghiệp vụ Cố định qua vệ tinh (chiều từ vũ trụ tới Trái Đất) trong băng tần 10,7-12,75 GHz, phải nhanh chóng loại bỏ nhiễu có hại xuất hiện trong quá trình hoạt động. Quy hoạch cũng dành băng Ka cho vệ tinh địa tĩnh (Vinasat mới), mở rộng dung lượng phục vụ thông tin vệ tinh, phù hợp với chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ đến năm 2030.
Các băng tần quan trọng phục vụ công nghệ mới cũng được ưu tiên. Ví dụ, băng tần 600 MHz với đặc điểm phủ sóng xa, phù hợp cho mở rộng vùng phủ 5G, 6G toàn quốc, đặc biệt là vùng sâu vùng xa. Băng 3.400-3.560 MHz từng dành cho vệ tinh Vinasat nay chuyển hướng cho di động băng rộng. Đây là xu thế các nước châu Âu và châu Á đã áp dụng. Ngoài ra, băng tần 6.425-7.125 MHz sẽ dành cho mạng 5G, 6G.
"6.425-7.125 MHz có dung lượng rất lớn, được coi là 'dải vàng' cho 6G trong tương lai. Việc quy hoạch sớm cho IMT sẽ tạo dư địa để Việt Nam không bị chậm nhịp trong cuộc cách mạng 6G", đại diện Cục Tần số cho biết.
Băng tần 5.925-6.425 MHz cũng sẽ được dành cho Wi-Fi 6E và 7. Theo Cục, đây là xu thế toàn cầu khi nhiều nước đã mở băng tần trên cho Wi-Fi tốc độ siêu cao, giúp người dân, doanh nghiệp Việt Nam được hưởng hạ tầng Wi-Fi thế hệ mới, phục vụ kết nối băng rộng, thúc đẩy chuyển đổi số trong sản xuất và đời sống.
Một điểm mới khác là sự điều chỉnh linh hoạt các dải tần 700/800/900 MHz. Thay vì "quy định cứng" toàn bộ băng tần cho thông tin di động IMT công cộng như trước, quy hoạch mở ra khả năng chia sẻ, kết hợp giữa hệ thống thông tin di động và các hệ thống thông tin vô tuyến khác.
Hiện thực hóa chiến lược quốc gia về hạ tầng số
Quy hoạch mới được xây dựng trên cơ sở cập nhật các cam kết quốc tế sau Hội nghị Thông tin vô tuyến thế giới (WRC-23) năm 2023. Theo đó, 65 băng tần đã được điều chỉnh, 23 chú thích mới được bổ sung, 77 chú thích được sửa đổi và một chú thích bị bãi bỏ. Những thay đổi này, theo cơ quan soạn thảo, nhằm bảo đảm sự tương thích với hệ thống phân bổ tần số quốc tế, mở đường cho các bước đi công nghệ chiến lược.
Theo Cục Tần số vô tuyến điện, Quy hoạch phổ tần số lần này là bước hiện thực hóa Nghị quyết 57 về phát triển hạ tầng số, làm chủ các công nghệ chiến lược. Tài nguyên tần số vô hình nhưng hữu hạn, nay được quy hoạch theo hướng khoa học, hiện đại, phù hợp thông lệ quốc tế, trở thành nền móng cho hạ tầng số dung lượng lớn, tốc độ cao, phục vụ chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, xã hội số và bảo đảm quốc phòng - an ninh.
Đây cũng được đánh giá là "bước ngoặt trong quản lý và khai thác tài nguyên tần số". "Trong bối cảnh công nghệ thông tin di động 5G, 6G, vệ tinh LEO, Wi-Fi 6E/7 và Internet vạn vật phát triển mạnh mẽ, việc quy hoạch tài nguyên vô tuyến mang ý nghĩa quyết định, giúp Việt Nam chủ động định vị trong cuộc cạnh tranh công nghệ toàn cầu", đại diện Cục cho biết.
Lưu Quý
