Ngân bước ra khỏi tòa án, tay cầm tập giấy tờ ly hôn còn thơm mùi mực in. Người phụ nữ ấy vừa rời khỏi cuộc hôn nhân 10 năm, đáng lẽ phải thấy nhẹ nhõm nhưng đôi chân lại nặng như đeo chì. Suốt quãng đường về khu tập thể cũ kỹ, cô chỉ nghe trong đầu mình một tiếng gào thét: "Tự do, tôi cần tự do!".
Thế nhưng tự do chưa kịp tới, chỉ thấy tim mình hẫng đi như hụt mất bến bờ.
Cánh cửa tầng 2 mở ra, bà hàng xóm già đón cô với nụ cười hiền, đưa trả chùm chìa khóa chồng cô gửi nhờ. "Nộp đơn rồi à? Duyên chưa tận thì đừng buông xuôi vội, sau này hối chẳng kịp đâu", bà nói, rồi bất ngờ ôm lấy cô gái trẻ đang òa khóc.
Và rồi, bằng giọng chậm rãi, bà kể một câu chuyện — câu chuyện mà Ngân không ngờ chính là cuộc đời bà.
Ngày ấy, bà từng là cô giáo dạy nhạc, chồng bà sửa khóa. Hai bàn tay trắng dựng nên mái ấm nhỏ, trong mắt nhau từng là cả bầu trời. Nhưng rồi những mâu thuẫn thường nhật, cơm áo gạo tiền, sự im lặng và thờ ơ dần thay thế cho tiếng đàn du dương, cho ánh mắt ân cần.
Điều khiến họ không ly hôn không phải vì hôn nhân của họ hạnh phúc, mà vì họ biết lý do tại sao bắt đầu.
Khi chồng bà phát hiện ung thư ở năm thứ 20 của hôn nhân, thời gian sống chỉ còn tính bằng tháng, cả hai mới ngồi cạnh nhau khóc như lần đầu yêu. Trước khi nhắm mắt, ông hỏi: "Sao em vẫn ở bên anh lâu như vậy?".
Bà trả lời: "Vì em hiểu, tình yêu dài hơn hôn nhân. Nếu ly hôn, hôn nhân kết thúc, nhưng tình yêu em dành cho anh thì không. Nó nằm trong trái tim, chứ không nằm ở tờ hôn thú".
Ngân chết lặng. Trong tay cô là tờ án phí 300 nghìn - số tiền quá rẻ để chấm dứt một cuộc đời chung, nhưng lại quá đắt cho một trái tim đầy vết nứt. Cô bỗng nghĩ: Liệu tự do mình khao khát có thực sự đáng giá, khi biết đâu một ngày nào đó, trong căn phòng bệnh viện, sẽ chỉ còn tiếc nuối và giọt nước mắt muộn màng?
Đúng như triết gia Søren Kierkegaard từng nói: " Hôn nhân có thể là một gánh nặng, nhưng chia tay cũng là một gánh nặng khác. Chọn gánh nặng nào, ấy là tự do của mỗi người".
Ngân nhận ra bấy lâu nay, cô và chồng chưa từng ngồi xuống để nói chuyện nghiêm túc, chưa từng đặt mình vào vị trí của nhau để thấu hiểu. Sự im lặng mới chính là kẻ giết chết tình yêu, chứ không phải những trận cãi vã.
Trong tình yêu, có 3 bài học mà Ngân bất giác ghi nhớ sau buổi chiều định mệnh ấy:
Đừng quên lý do vì sao bắt đầu – Khi đã quên mất xuất phát điểm, người ta dễ xem nhẹ hành trình.
Im lặng đôi khi còn độc hại hơn mâu thuẫn – Vì nó khiến hai con người xa nhau trong thờ ơ.
Tự do không nằm ở việc buông bỏ, mà nằm ở việc ta lựa chọn yêu thương có ý thức.
Buổi tối hôm đó, Ngân nhắn tin cho chồng: "Cuộc hôn nhân 10 năm của chúng ta có giá 300 nghìn thôi anh ạ. Nhưng nếu anh còn muốn, em sẵn sàng trả thêm cả đời mình để sửa nó".
Có lẽ, chẳng có hôn nhân nào là hoàn hảo. Nhưng như một câu nói nổi tiếng của Elizabeth Gilbert: " Hôn nhân không phải là mảnh đất màu mỡ sẵn có. Nó là khu vườn và chỉ tươi tốt khi cả hai cùng gieo hạt, cùng tưới tắm".
Tờ giấy ly hôn có thể rẻ nhưng tình yêu thì không. Chỉ khi ta hiểu được điều đó, mới biết trân trọng những gì mình đang nắm giữ.
