Nữ Việt kiều Mỹ, 49 tuổi, từng sinh mổ lần 2 vào năm 2010. Vài tháng sau, kinh nguyệt nhiều hơn, mỗi lần đến kỳ kinh, chị đau bụng âm ỉ, xuất hiện nhiều cục máu đông - tình trạng mà "hồi còn trẻ" chị chưa từng có. Đồng thời, tình trạng viêm nhiễm phụ khoa cũng thường gặp hơn.
Những năm tiếp theo, tóc chị bạc và rụng dần, mất ngủ thường xuyên, bước chân hụt hơi mỗi khi leo cầu thang, những cơn đau đầu dày đặc không rõ nguyên nhân, trí nhớ cũng suy giảm. Chị ngất xỉu đôi lần, mỗi khi ngồi xuống, đứng lên đều hoa mắt, chóng mặt. Chân tay chị rất lạnh, bản thân cũng cảm giác sợ lạnh, huyết áp luôn được báo ở mức rất thấp < 90/60.
Người phụ nữ chạy chữa nhiều nơi, khám cả tim, phổi, chụp sọ não vì những triệu chứng có thể định khu, nhưng tất cả đều không có bất thường... Chị được khuyên dùng thuốc nội tiết điều hòa bớt kinh nguyệt bởi không thể chẩn đoán được bệnh lý.
Bác sĩ tại Mỹ nhận định bệnh nhân thiếu máu, thiếu sắt nặng, chỉ định bổ sung cả uống và truyền. Trong quá trình này, gặp nhiều tác dụng phụ và bản thân chị không tuân thủ tốt khiến bệnh nhiều lần tái diễn.
Quyết tâm tìm lời giải, tháng 5/2024, chị về Việt Nam, đến khám tại Bệnh viện Vinmec Central Park. Tại đây, kết quả siêu âm tử cung đầu dò âm đạo phát hiện khuyết sẹo mổ tử cung vẫn đọng dịch. Kích thước cơ tử cung tại vùng khuyết chỉ còn <20% so với độ dày cơ bên cạnh.
ThS.BS Phan Trúc, Phòng Khám Huyết học - Di truyền - Bệnh hiếm nhận định sau 14 năm, dịch (máu) vẫn tiết và đọng ở khuyết sẹo, là lời giải thích cho tất cả bất thường về sản phụ khoa bệnh nhân đang gặp.
Trường hợp khác, bệnh nhân nữ, 46 tuổi, đã sinh mổ 4 lần. Sau lần sinh con thứ tư vào năm 2018, chị cũng gặp các triệu chứng suy giảm sức khỏe tương tự, kinh nguyệt thay đổi, xuất hiện cục máu đông. Dù các chỉ số xét nghiệm không ghi nhận bất thường, song bác sĩ phát hiện dự trữ sắt của bệnh nhân cạn kiệt, định lượng sắt dưới 2. Nghi ngờ rò rỉ nguyên liệu, bác sĩ chỉ định siêu âm tử cung đầu dò âm đạo.
Kết quả cho thấy vùng sẹo mổ lấy thai có một khuyết sẹo, có tụ dịch quanh sẹo mổ và trong lòng tử cung, một tình trạng chưa từng được phát hiện ở những lần khám trước đó hoặc đôi khi bị hiểu nhầm chính lớp dịch ứ đọng trong lòng tử cung này là lớp nội mạc tử cung.
Cả hai bệnh nhân được phẫu thuật nội soi sửa khuyết sẹo và điều trị thiếu sắt, cải thiện các triệu chứng.
Minh họa bác sĩ khám bệnh. Ảnh: Pexel
CSD là tổn thương tại vị trí rạch tử cung trong phẫu thuật mổ lấy thai. Quá trình lành sẹo bị gián đoạn bởi các yếu tố như viêm nhiễm, kỹ thuật khâu không tốt hoặc tử cung dính, tạo thành một vùng lõm với nhiều mạch máu tăng sinh. Tình trạng này gây ứ đọng dịch, viêm mạn tính, ảnh hưởng đến chất lượng trứng, tinh trùng, và có thể dẫn đến vô sinh thứ phát.
Biểu hiện của bệnh là xuất huyết âm đạo bất thường kéo dài sau kỳ kinh; khó mang thai trở lại (vô sinh thứ phát); đau bụng kinh dữ dội; đau vùng chậu mãn tính; đau khi quan hệ. Một số trường hợp không có triệu chứng rõ ràng.
Tình trạng thiếu máu, thiếu sắt do khuyết sẹo mổ lấy thai không hiếm, nhưng thường bị bỏ qua. Máu đông trong kỳ kinh nguyệt của bệnh nhân là do máu rỉ ra từ vết sẹo. Sự rò rỉ máu liên tục làm thay đổi môi trường âm đạo, dễ gây viêm nhiễm. Quan trọng hơn, tình trạng này dẫn đến mất sắt kéo dài, gây thiếu máu, thiếu sắt và suy giảm sức khỏe tổng thể.
Bác sĩ giải thích, sắt là thành phần quan trọng của hemoglobin (chất vận chuyển oxy trong máu) và cần thiết cho nhiều quá trình chuyển hóa của cơ thể. Thiếu sắt ảnh hưởng đến hoạt động của nhiều cơ quan, đặc biệt là não, tim, và các tế bào tăng trưởng nhanh.
Để ngừa bệnh, phụ nữ sau sinh mổ có các triệu chứng bất thường như trên nên đi khám chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc bổ sung sắt qua thực phẩm giàu sắt (thịt đỏ, nội tạng) hoặc thuốc sắt là cần thiết. Trong trường hợp nặng, có thể cần truyền sắt tĩnh mạch.
"Thông thường, sau 3-4 năm, kho dự trữ sắt trong cơ thể sẽ cạn kiệt nếu có sự rò rỉ liên tục, dẫn đến các triệu chứng thiếu sắt rõ ràng", bác sĩ cho biết.
Việc phát hiện và điều trị sớm khuyết sẹo mổ lấy thai không chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của phụ nữ mà còn ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm cả vô sinh thứ phát.
Mỹ Ý
