Anh từng có hai đứa con trai, sau đó đến Bệnh viện E thắt ống dẫn tinh để kế hoạch hóa gia đình. Đầu năm 2021, vợ chồng ly hôn do cảm thấy không còn hòa hợp. Từ đó, người đàn ông luôn hoài nghi "bản lĩnh" của mình là nguyên nhân khiến hôn nhân tan vỡ. Anh không dám gặp gỡ hay tìm hiểu người mới, sợ bị chê là "thái giám".
Đầu năm 2023, anh có bạn gái, cả hai quyết định kết hôn. Tuy nhiên, người bệnh luôn trăn trở về khả năng sinh sản và phong độ của mình, không dám nói cho bạn đời biết đã đi "triệt sản". Cuối cùng, anh quyết định đến viện can thiệp để khôi phục lại "vũ khí", đồng thời để giải tỏa tâm lý ngờ vực đè nặng.
Sau thăm khám, thạc sĩ, bác sĩ Phạm Quang Khải, Khoa Phẫu thuật Thận Tiết niệu - Nam học, khẳng định triệt sản không ảnh hưởng đến sức khỏe hay ham muốn tình dục do tinh hoàn của bệnh nhân vẫn sản xuất hormone tình dục testosterone như bình thường.
"Trường hợp này vẫn có thể can thiệp nối thông theo nguyện vọng, song tỷ lệ thành công chỉ khoảng 80-90% và dễ bị tắc trở lại", bác sĩ nói. Ngoài ra, bệnh nhân đã thắt trong thời gian dài, chất lượng tinh trùng nguy cơ suy giảm. Anh khuyên người bệnh nên thành thật với vợ, sau đó can thiệp hỗ trợ sinh sản để có con.
Tương tự, người đàn ông 45 tuổi, nói ý kiến triệt sản là đề xuất của vợ. Hai vợ chồng sinh ba con gái, gia đình khó khăn, người vợ sợ vỡ kế hoạch nên động viên chồng đi thắt. Dù muốn có con trai nhưng anh vẫn đồng ý.
Khoảng ba năm nay, hai vợ chồng kinh doanh thuận lợi, có "của ăn, của để". Lúc này, anh ao ước sinh thêm con trai, vừa để không bị bạn bè mỉa mai là sống như "thái giám", hay "gà trống thiến"... Anh lên mạng tìm hiểu cách tháo "nút thắt" ống dẫn tinh, nhưng stress hơn vì thấy tỷ lệ nối thành công không cao.
Kíp bác sĩ phẫu thuật cho bệnh nhân. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Triệt sản ở nam giới là thủ thuật thắt hai đầu ống dẫn tinh nhằm ngăn tinh trùng đi qua tới dương vật để ra ngoài. Khi người đàn ông xuất tinh sẽ không chứa tinh trùng, người vợ không thể thụ thai. Lượng tinh binh bị tắc ở chỗ thắt tự tiêu. Hầu hết nam giới quyết định triệt sản vì đã đủ con hoặc san sẻ trách nhiệm tránh thai cùng vợ. Thắt ống dẫn tinh có hiệu quả ngừa thai gần 100%.
Thủ thuật này được áp dụng ở nhiều nước như Trung Quốc, Hàn Quốc, Mỹ, Anh... Theo New York Times, tại Mỹ, nơi có đạo luật cấm phá thai, ước tính mỗi năm khoảng 500.000 nam giới thắt ống dẫn tinh. Khảo sát Quốc gia Mỹ về Phát triển Gia đình năm 2012-2017 cho thấy khoảng 5-6% nam giới 18-45 tuổi thực hiện thủ thuật này.
Hiện chưa có thống kê số lượng nam giới đã triệt sản ở Việt Nam, nhưng ghi nhận tại các bệnh viện cho thấy xu hướng này tăng lên. Lý do là nhiều người trẻ được tiếp cận thông tin đầy đủ, có tư tưởng cởi mở hơn trong vấn đề tránh thai. Trường hợp muốn nối lại ống dẫn tinh sau triệt sản cũng khá hiếm gặp, đa số là muốn sinh thêm con, bác sĩ Khải nói.
Theo các chuyên gia, bệnh nhân có thể nối lại nhưng quá trình này rất phức tạp và tốn kém. Thời gian thắt càng lâu thì khả năng nối thành công càng giảm. Tỷ lệ thành công khoảng 60-70%, tỷ lệ tái tắc sau nối 50%.
"Tỷ lệ nối thông lại thường không cao, đồng thời chất lượng tinh trùng cũng không còn tốt như xưa do thời gian tắc nghẽn kéo dài. Hiểu một cách đơn giản, chiếc áo khi còn lành lặn làm rách đi rất dễ nhưng phục hồi trở lại tương đối nguyên vẹn là rất khó khăn", TS.BS.CK2 Trà Anh Duy, Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men’s Health, nói.Do đó, trước khi triệt sản, bác sĩ luôn phân tích kỹ để quý ông không hối hận.
"Nếu bệnh nhân kiên quyết muốn nối lại, bác sĩ sẽ thực hiện thủ thuật để giải quyết vấn đề tâm lý", ông Khải nói thêm. Tuy nhiên, để sinh con, cặp đôi buộc phải thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Ở khía cạnh khác, việc thắt ống dẫn tinh không gây ảnh hưởng chức năng tình dục và xuất tinh, không làm thay đổi lượng hormone trong cơ thể, bác sĩ Nguyễn Văn Đức, Khoa Phẫu thuật Tiết niệu - Nam học, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, nói.
Việc duy trì ham muốn tình dục và các đặc điểm sinh dục nam phụ thuộc vào nồng độ hormone ở trong máu được gọi là testosterone. Hormone này do tinh hoàn tiết ra và được giải phóng vào trong máu, không liên quan đến ống dẫn tinh. Do đó, nam giới vẫn có sự cương cứng, đạt cực khoái và xuất tinh khi quan hệ dù họ đã triệt sản.
Bác sĩ khuyên nam giới nên cân nhắc cẩn thận trước khi quyết định triệt sản. Nếu muốn sử dụng phương pháp này, cặp đôi có thể xem xét trữ đông tinh trùng để thực hiện IVF nếu muốn sinh thêm con.
Thùy An
