Từ 0h ngày 5/4 (giờ Mỹ), đợt áp thuế đối ứng đầu tiên của Mỹ có hiệu lực. Theo đó, tất cả đối tác thương mại của nước này sẽ bị áp thuế nhập khẩu 10%. Kế hoạch này đã được Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố ngày 2/4.
Sau đó, kể từ ngày 9/4, nếu không có gì thay đổi, các đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ sẽ chịu thuế đối ứng ở mức cao hơn, lên tới 50%. Ví dụ, Liên minh châu Âu, Malaysia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ chịu 20-26%. Trung Quốc và Việt Nam nằm trong nhóm các nước bị áp mức thuế cao nhất, lần lượt là 34% và 46%.
Container tại cảng Los Angeles ở California (Mỹ) tháng 10/2024. Ảnh: Reuters
Thuế đối ứng áp dụng với hầu hết hàng nhập khẩu vào Mỹ. Tuy nhiên, hàng trăm sản phẩm sẽ không phải chịu thuế này. Ví dụ, nhôm, thép, xe hơi, phụ tùng xe hơi đã bị Mỹ áp thuế 25% trước đó sẽ tiếp tục áp dụng mức này. Vàng, đồng, dược phẩm, sản phẩm bán dẫn và gỗ cũng vậy. Một số loại năng lượng và khoáng sản không có tại Mỹ cũng không phải tuân thủ thuế này.
Canada và Mexico cũng không bị áp thêm thuế đối ứng. Hai quốc gia này trước đó đã bị Mỹ áp thuế 25% với gần như toàn bộ hàng nhập khẩu vào đây. Dù vậy, Tổng thống Trump tháng trước thông báo hoãn thuế với nhiều sản phẩm từ hai nước láng giềng, áp dụng với các sản phẩm được quy định trong Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada (USMCA).
Chính sách thuế đối ứng của ông Trump với hơn 180 đối tác thương mại khiến thế giới vài ngày qua chao đảo. Thị trường chứng khoán Mỹ, châu Á, châu Âu lao dốc 2 phiên liên tiếp vì nguy cơ lạm phát, suy thoái. Giá vàng thế giới lập đỉnh mới, sau đó bị bán tháo chốt lời. Hàng loạt lãnh đạo thế giới lên tiếng phản đối, cho rằng thuế này vô lý. Chủ tịch Fed Jerome Powell cảnh báo thuế này có thể đẩy cao lạm phát và kéo tụt tăng trưởng của Mỹ.
Dù vậy, Tổng thống Mỹ vẫn bảo vệ quan điểm của mình. Ngày 4/4, ông cho biết "sẽ không bao giờ thay đổi chính sách" và khẳng định "mọi thứ đang diễn ra rất tốt". Cách đây vài giờ, ông tiếp tục viết trên mạng xã hội Truth Social: "Các doanh nghiệp lớn không lo lắng về thuế nhập khẩu. Vì họ biết đây là chính sách dài hạn. Thay vào đó, họ đang tập trung vào một thỏa thuận lớn, tuyệt vời, có thể giúp nền kinh tế của chúng ta nhảy vọt".
Căng thẳng thương mại toàn cầu vài tháng qua leo thang, vì các chính sách bảo hộ của ông Trump. Đến nay, Tổng thống Mỹ đã áp thuế với Trung Quốc, Canada, Mexico, đồng thời áp thuế riêng với các sản phẩm như nhôm, thép, xe hơi, linh kiện ôtô. Ông cũng đe dọa áp thuế Liên minh châu Âu (EU) và nhiều sản phẩm khác như dược phẩm hay chất bán dẫn. Trung Quốc, Canada, EU đều đã tung biện pháp trả đũa.
Hà Thu (theo Reuters)
