Kiến trúc bất đối xứng ở Viện nghiên cứu cao cấp về Toán

Sân của VIASM được đặt ở tầng 2, thay vì tầng 1 như nhiều thiết kế thông thường, tạo sự thông thoáng và tận dụng khoảng trống giữa các khối nhà.

Đây thường là nơi tổ chức các buổi tiệc ngoài trời, chụp ảnh lưu niệm khi khách tới thăm và làm việc tại viện.

VIASM có 5 tầng. Kiến trúc sư đã tận dụng tối đa công trình trường học vốn có, với ba khối nhà ghép thành hình chữ U, nhưng được kết nối chặt chẽ hơn với một cây cầu ở tầng 5, nối hai khối nhà A và C.

TS Trịnh Thị Thúy Giang, Phó giám đốc VIASM, cho biết đây là ý tưởng của GS Ngô Bảo Châu, Giám đốc khoa học của Viện, nhằm thể hiện sự liên kết, đúng như chức năng của VIASM là trung tâm kết nối, nơi gặp gỡ của các nhà Toán học trong và ngoài nước.

Bao quanh ba khối nhà là nhiều cây xanh, được tỉ mỉ lựa chọn để sinh trưởng tốt với khí hậu nhiệt đới của Việt Nam, ít tốn công chăm sóc. Các bồn cây hình bình hành, được đặt ở những vị trí bất đối xứng, nhằm tôn vinh các ký hiệu, hình khối Toán học.

"Có người nói giống các khối hình đang chuyển động, có người bảo giống cánh chim lạc. Chúng tôi muốn để mỗi người tự cảm nhận và tưởng tượng", bà Giang chia sẻ.

Nhờ có lớp cây leo bao phủ bên ngoài, hành lang của các tầng luôn xanh mát. "Nhà khoa học cần một không gian rộng rãi, xanh, có chiều sâu và gợi mở cảm hứng sáng tạo. Kiến trúc của VIASM vừa có đầy đủ công năng sử dụng, vừa tạo nên được một môi trường học thuật rất đặc biệt mà tất cả các nhà khoa học, trong và ngoài nước, đều cảm nhận được ngay khi bước chân vào", PGS.TS Lê Minh Hà, Giám đốc điều hành VIASM, chia sẻ.

Hội trường Laurent Schwartz, được đặt theo tên nhà Toán học người Pháp, người đã dành nhiều tâm huyết ủng hộ Việt Nam trong chiến tranh và hỗ trợ cho các nhà khoa học Việt.

Hội trường 200 chỗ này nằm ở tầng 1, ngay phía dưới sân. Điểm đặc biệt của hội trường là hệ thống bảng trượt, giúp các diễn giả - thường là những nhà Toán học - dễ dàng trình bày công trình, nghiên cứu hoặc tìm lời giải cho những bài toán khó.

GS Phạm Hữu Tiệp (đứng) cùng các đồng nghiệp là GS Đào Hải Long, GS Ngô Việt Trung, TS Nguyễn Chu Gia Vượng (hàng trên, từ trái qua).

VIASM có nhiều phòng học với quy mô 10-30 chỗ, phù hợp để các nhà khoa học trong và ngoài nước tổ chức các buổi hội thảo, trao đổi chuyên môn. Ngoài hệ thống máy chiếu, tất cả phòng đều có bảng phấn.

"Đây có lẽ là đặc trưng của Toán học, vì dù công nghệ hiện đại đến đâu, các nhà Toán học vẫn thích dùng phấn bảng để trình bày những ý tưởng của mình", bà Giang nói.

Một buổi học của trường hè Toán - Sinh, tại VIASM, hôm 6/8.

Nhờ hệ thống phòng học có quy mô đa dạng, VIASM thường xuyên tổ chức các hoạt động chuyên môn như hội thảo, hội nghị, khóa học... Mục tiêu của Viện cũng là trở thành một trung tâm Toán học xuất sắc, có môi trường làm việc tương đương một số nước phát triển về Toán, góp phần thực hiện các mục tiêu của Chương trình trọng điểm quốc gia về phát triển Toán học giai đoạn 2020-2030.

Thư viện được đặt tại tầng 4, với khoảng 1.500 đầu sách, hầu hết là sách Toán học và các nghiên cứu khoa học bằng Tiếng Anh. Thư viện chỉ dành cho những người tới Viện học tập và nghiên cứu, không mở cửa tự do.

Một phòng sinh hoạt chung với nhiều đồ dùng có màu sắc rực rỡ. Phòng có máy pha cà phê, đàn piano, phù hợp để thư giãn, giải trí hoặc tự học.

Trần được trang trí bằng các khối đa diện đều (khối Plato), được thiết kế cách điệu theo phong cách gấp giấy Nhật Bản (origami), tạo sự kết hợp hài hòa giữa Toán học và nghệ thuật.

Căng tin đặt tại tầng 5 là nơi ăn trưa của cán bộ, nhân viên của Viện, cũng là nơi diễn ra các buổi tiệc thân mật khi có khách.

Bốn phòng nghỉ ở cuối hành lang tầng 5 dành cho học sinh, giáo viên, nhà khoa học tới học tập và công tác nhiều ngày ở Viện. Sắp tới, Viện có kế hoạch mở rộng khu nhà khách lên khoảng 10 phòng.

Giang Huy - Thanh Hằng