Giữa tháng 5, một số sinh viên quốc tế nhận được thư từ Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS). Nhóm này đã tốt nghiệp, ở lại làm việc theo chương trình thực tập không bắt buộc (Optional Practical Training - OPT), nhưng chưa khai báo thông tin nơi làm việc. Đây là chương trình cho phép du học sinh có visa F-1 ở lại Mỹ làm việc tối đa ba năm sau khi hoàn thành chương trình.
"Sinh viên đã tham gia OPT trên 90 ngày nhưng chưa báo cáo nơi làm việc phải cập nhật thông tin trên Hệ thống theo dõi sinh viên và khách trao đổi (SEVIS). Nếu không cập nhật trong vòng 15 ngày, tình trạng cư trú hợp pháp sẽ chấm dứt", thư của DHS nêu.
Tờ The PIE News ghi nhận đây là lần đầu tiên du học sinh nhận cảnh báo chấm dứt thị thực trên SEVIS vì không khai báo thông tin. Thống kê của Inside Higher Ed, chuyên trang về giáo dục sau phổ thông tại Mỹ, cho thấy, có ít nhất 35 người đã nhận thông báo trên.
Theo quy định, du học sinh phải khai báo trong vòng 10 ngày kể từ khi bắt đầu làm việc. Họ được thất nghiệp tối đa 90 ngày, nếu vượt sẽ mất tình trạng cư trú hợp pháp và phải rời Mỹ.

Khuôn viên Đại học Harvard, Mỹ. Ảnh: Harvard University Fanpage
Dù chỉ nhắc lại quy định, thông báo trên gây lo lắng trong bối cảnh tình trạng pháp lý của sinh viên quốc tế không ổn định. Trong hai tháng qua, hơn 1.800 du học sinh bị tước visa mà không được biết trước. Những sinh viên bị ảnh hưởng từng tham gia các hoạt động hoặc phát ngôn ủng hộ Palestine. Một số khác vi phạm giao thông trước đây, cũng nhiều người bị hủy thị thực mà chưa rõ lý do. Nhiều người đã được khôi phục thị thực sau khi khiếu nại.
Trước đó, Chính phủ Mỹ từng tuyên bố sẽ siết chặt các quy định thị thực của du học sinh, nhưng chưa có văn bản chính thức.
"Nhiều người lách luật cấp thị thực theo chương trình OPT trong bốn năm qua. Tôi đề xuất loại bỏ quyền làm việc cho sinh viên sau khi họ đã kết thúc chương trình học", Joseph Edlow, người được đề cử làm lãnh đạo Sở Di trú và nhập tịch Mỹ (USCIS), nói.
Năm học trước, hơn một triệu sinh viên quốc tế đến Mỹ, chủ yếu học Toán và Khoa học máy tính (gần 281.000 người), Kỹ thuật (hơn 210.000), Kinh tế và Quản lý (gần 160.000). Tổng số sinh viên người Việt khoảng 22.000.
Theo báo cáo của Open Doors của Viện Giáo dục quốc tế Mỹ, du học sinh tham gia chương trình OPT đóng góp gần 44 tỷ USD cho nền kinh tế Mỹ, năm học 2023-2024.
Doãn Hùng (Theo The Pie News, ICEF Monitor, Inside Higher Ed)