Tàu Starliner sẽ bay về Trái Đất mà không chở phi hành gia. Ảnh: Boeing
Trong buổi họp báo hôm 24/8, NASA thông báo sau khi đánh giá cẩn thận tình huống, NASA và các kỹ sư Boeing không thể thống nhất liệu có an toàn khi để phi hành gia Butch Wilmore và Suni Williams bay trở về bằng tàu vũ trụ Starliner đang trục trặc hay không. Kết quả là họ quyết định phi hành đoàn sẽ ở lại trạm ISS tới tháng 2/2025 khi tàu Dragon của SpaceX ghép nối với trạm và chở họ về nhà, theo New Atlas.
Dự án Starliner vốn bị chậm trễ nhiều năm so với lịch trình và đội ngân sách hàng tỷ USD sau một thập kỷ phát triển. Starliner cũng trải qua hàng loạt lần hủy phóng vào phút chót trước khi phóng nhiệm vụ chở người đầu tiên hôm 6/5/2024 từ Trạm không gian Cape Canaveral trên tên lửa Atlas V. Trước đó, có nhiều ý kiến lo ngại về nhiệm vụ do lỗi rò rỉ heli ở hệ thống đẩy chỉnh hướng, nhưng nhà chức trách xác định đây không phải là vấn đề lớn. Tuy nhiên, sau khi cất cánh, 5 động cơ đẩy bị trục trặc và có vấn đề ở van oxy. Tàu Starliner vẫn ghép nối với trạm ISS nhưng chuyến bay kéo dài 8 ngày của Wilmore và Williams sẽ chuyển thành 7 tháng.
Đặc biệt, hành trình thay thế được thực hiện bởi đối thủ của Boeing là SpaceX, công ty đã tiến hành nhiều chuyến bay chở người và hàng hóa lên trạm ISS, cũng như đang chuẩn bị cho chuyến đi bộ không gian tư nhân đầu tiên vào tuần này. Tương lai của tàu Starliner đang là một câu hỏi lớn bởi quyết định sẽ tạo ra hàng loạt tác động dây chuyền cần giải quyết trong tương lai gần.
Vấn đề rõ ràng nhất là cần dành chỗ trên tàu Dragon cho cặp đôi phi hành gia. Hai phi hành gia khác sẽ phải hoãn bay vào tháng 2 năm sau để nhường lại chỗ ngồi cần thiết. Ngoài ra, bộ đồ vũ trụ mà Wilmore và Williams cũng cần xử lý. Bộ đồ họ mặc trên tàu Starliner là thiết kế dựa trên bộ đồ cũ hơn của NASA, trong khi bộ đồ của SpaceX là thiết kế mới tiên tiến. Kết quả là bộ đồ của Boeing không phù hợp với ghế ngồi trên tàu SpaceX, thiết bị kết nối để hỗ trợ sự sống và liên lạc cũng không tương thích. Đáng ngại hơn là bộ đồ của SpaceX được làm riêng cho phi hành gia mặc nó. Trừ khi có biện pháp điều chỉnh bộ đồ SpaceX cho phi hành gia Starliner, cặp đôi có nguy cơ bay về Trái Đất với áo ngắn tay.
Với tàu Starliner, máy tính trong khoang tàu cần lập trình lại để cho phép nó tách khỏi trạm ISS và bay tự động về Trái Đất. Các chuyên gia lo sợ con tàu đang trục trặc có thể làm nghẽn cơ cấu ghép nối, khiến trạm có ít cổng hơn cho những tàu khác. Nhà chức trách cũng không chắc chắn liệu tàu Starliner có thể hồi quyển với động cơ đẩy bị lỗi hay không. Nhóm kỹ sư Boeing muốn thu hồi khoang tàu để nghiên cứu, nhưng nếu việc hạ cánh quá rủi ro, việc chỉ thị tàu Starliner bốc cháy trong khí quyển phía trên Nam Thái Bình Dương có thể cần thiết. Cuối cùng, thêm hai người trên trạm ISS có nghĩa cần thêm vật tư với chi phí khoảng 20.000 USD/kg.
An Khang (Theo New Atlas)
