Theo Live Science, dù rừng mưa chỉ chiếm một phần nhỏ tổng diện tích bề mặt Trái Đất, đó là nơi sinh sống của 1/2 số động thực vật trên thế giới. Đúng như tên gọi, rừng mưa rất ẩm ướt với lượng mưa trung bình nhận được mỗi năm là 178 cm. Có nhiều loại rừng mưa nhưng hai loại chính là rừng mưa nhiệt đới và ôn đới. Theo Đài quan sát Trái Đất của NASA, rừng mưa nhiệt đới là những khu rừng tươi tốt nóng ẩm nằm gần đường xích đạo trong khi rừng mưa ôn đới hiếm gặp hơn nằm ở phía bắc hoặc phía nam đường xích đạo, gần khu vực ven biển. Tất cả các khu rừng mưa lớn nhất trên Trái Đất đều thuộc loại thứ nhất.
Rừng mưa Sundaland
Rừng mưa Sundaland có diện tích hơn nửa triệu km2. Ảnh: Emaze
Theo Mongabay, rừng Sundaland là rừng mưa lớn thứ 4 trên thế giới với diện tích khoảng 510.000 km2, bao phủ bán đảo Mã Lai ở Đông Nam Á và các đảo lân cận Sumatra, Java và Borneo. Khu rừng trải dài khắp Indonesia, Malaysia, Brunei, Thái Lan và Singapore.
Rừng mưa Sundaland là nơi sinh sống của nhiều loài, bao gồm đười ươi, cóc cầu vồng Borneo (Ansonia latidisca) và hoa xác thối (Rafflesia arnoldi), loài hoa lớn nhất thế giới. Theo dữ liệu từ Global Forest Watch, tổ chức phi lợi nhuận theo dõi rừng trên toàn thế giới, diện tích rừng mưa nguyên sinh của Indonesia giảm hơn 97.000 km2 từ năm 2001.
Rừng mưa New Guinea
Rừng mưa liên tục lớn thứ 3 trên thế giới nằm ở đảo New Guinea. Theo WWF, hòn đảo này có diện tích khoảng 786.000 km2, là nơi sinh sống của ít nhất 5% động thực vật trên thế giới, trong đó có kangaroo cây và bồ câu đầu mào. Bản đồ rừng mưa nhiệt đới New Guinea cũng có thể bao gồm các khu rừng ở miền bắc Australia vì chúng nối liền với nhau. New Guinea và Australia bị đại dương ngăn cách khoảng 11.700 năm trước.
Rừng mưa lưu vực Congo
Rừng mưa lưu vực Congo chỉ xếp sau rừng mưa Amazon về diện tích. Ảnh: WWF
Rừng mưa lưu vực Congo ở Trung Phi là rừng mưa lớn thứ hai trên Trái Đất, trải rộng hơn 2 triệu km2. Rừng mưa này vắt ngang qua 6 quốc gia ở Tây và Trung Phi là Cameroon, Guinea Xích đạo, Gabon, Cộng hòa Trung Phi, Cộng hòa Congo và Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC). Theo dữ liệu của Global Forest Watch, DRC có hơn 992.000 km2 rừng mưa nguyên sinh, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác trừ Brazil.
Khỉ đột, voi rừng và hàng nghìn loài khác cư trú trong rừng lưu vực Congo. Nhiều loài trong số đó như tinh tinh lùn (Pan paniscus) và hươu đùi vằn (Okapia johnstoni) không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác trên Trái Đất. Lưu vực sông Congo đang bị đe dọa bởi nạn phá rừng, chủ yếu để phục vụ nông nghiệp. Trái ngược với nạn phá rừng do công nghiệp hóa ở Amazon, rừng mưa lưu vực Congo thường bị chặt phá để phục vụ trồng trọt quy mô nhỏ.
Rừng mưa Amazon
Rừng mưa Amazon có diện tích lớn nhất thế giới. Ảnh: One Planted Tree
Rừng mưa Amazon ở Nam Mỹ là rừng mưa lớn nhất thế giới tính đến nay. Theo Đài quan sát Trái Đất của NASA, khu rừng bao phủ khoảng 80% lưu vực sông Amazon, trải rộng ít nhất 6 triệu km2, lớn hơn một nửa diện tích nước Mỹ và lớn gấp 3 lần so với rừng mưa lớn thứ hai. Rừng Amazon nằm trên 9 quốc gia ở Nam Mỹ: Brazil, Peru, Colombia, Ecuador, Bolivia, Venezuela, Guyana, Guiana thuộc Pháp và Suriname. Theo WWF, khu rừng bao gồm ít nhất 10% tổng đa dạng sinh học của Trái Đất với nhiều loài động thực vật phong phú như lười, đại bàng Harpy (Harpia harpyja), cây hạt Brazil (Bertholletia excelsa) và báo đốm (Panthera onca).
Brazil sở hữu phần lớn rừng mưa Amazon với hơn 3,11 triệu km2 rừng mưa nguyên sinh. Tuy nhiên, Brazil cũng là quốc gia đứng đầu về tốc độ mất rừng, với mức giảm hơn 260.000 km2 từ năm 2001.
An Khang (Theo Live Science, Mongabay)
