Amazon Web Services (AWS), công ty con của Amazon, tạm dừng đàm phán về một số hợp đồng thuê trung tâm dữ liệu mới, đặc biệt là ở nước ngoài, theo báo cáo của ngân hàng Mỹ Wells Fargo hôm 21/4. Ngân hàng đầu tư TD Cowen cuối tháng 3 cho biết, Microsoft cũng hủy bỏ các dự án trung tâm dữ liệu dự kiến sử dụng 2 GW điện ở Mỹ và châu Âu do cung vượt quá cầu.
Cả hai công ty đều nhấn mạnh, họ vẫn giữ các thỏa thuận đã ký và gọi động thái trên là hoạt động quản lý năng lực bình thường. Microsoft vẫn sẽ chi 80 tỷ USD trong năm tài chính sắp kết thúc vào tháng 6 tới. Tuần trước, phó chủ tịch trung tâm dữ liệu toàn cầu của Amazon, Kevin Miller, viết trên LinkedIn "chưa có bất kỳ thay đổi lớn nào trong kế hoạch mở rộng gần đây". Đại diện của Nvidia cũng khẳng định, thị trường trung tâm dữ liệu vẫn vững mạnh.
Bên ngoài văn phòng của Microsoft tại California (Mỹ). Ảnh: Reuters
Nhưng dù công cuộc phát triển AI vẫn tiếp diễn, tốc độ có thể đang thay đổi, theo Quartz. Các động thái chững lại gần đây cho thấy sự bùng nổ AI có thể không tiến triển nhanh và liên tục như những gì Amazon hay Microsoft từng dự đoán.
"Ôm đồm" quá mức
Báo cáo của ngân hàng Thụy Sĩ UBS tuần trước chỉ ra, rất ít khả năng nguyên nhân xuất phát từ việc nhu cầu giảm đột ngột. Thay vào đó, động thái của Microsoft có thể bắt nguồn từ sự "ôm đồm" quá mức trong cơn sốt AI ban đầu.
Giai đoạn 2022-2024, Microsoft thuê mức công suất trung tâm dữ liệu lớn nhất có thể. Chi phí vốn thuê của Microsoft đã tăng 6,7 lần trong khoảng hai năm, với tổng giá trị của hợp đồng thuê khoảng 175 tỷ USD. Hiện tại, hiểu rõ hơn về cách AI được sử dụng và nhu cầu năng lượng, Microsoft bắt đầu cắt giảm những dự án giai đoạn đầu không mang lại giá trị tức thì.
Áp lực chi phí trong hệ sinh thái AI đang tăng lên. Một truy vấn đặt ra cho những mô hình tiên tiến nhất của OpenAI có thể tốn tới 1.000 USD cho sức mạnh tính toán. CEO của OpenAI, Sam Altman hồi tháng 1 chia sẻ, dù thu phí 200 USD mỗi tháng cho quyền truy cập ChatGPT cao cấp, dịch vụ vẫn chưa có lãi.
CEO của Microsoft, Satya Nadella, gần đây thừa nhận rằng đến nay AI vẫn chưa tạo ra nhiều giá trị đo lường được. Chia sẻ của ông cho thấy sự hoài nghi về việc liệu AI tạo sinh có thể mang lại lợi nhuận bền vững hay liệu chi tiêu cho cơ sở hạ tầng có đang vượt xa nhu cầu thực tế hay không.
Tiêu tốn lượng điện khổng lồ
CNBC chỉ ra, trung tâm dữ liệu cần rất nhiều điện cho sức mạnh tính toán và quạt làm mát. "Các trung tâm dữ liệu mới đang tăng quy mô đến mức lưới điện không thể theo kịp", Allan Schurr, Giám đốc thương mại của nhà phát triển lưới điện vi mô Enchanted Rock, cho biết. Ba năm trước, một trung tâm dữ liệu lớn có công suất 60 MW, đủ điện để cung cấp cho 20.000 ngôi nhà. Nhưng hiện tại, các trung tâm mới hỗ trợ mọi mục đích sử dụng AI đòi hỏi công suất 500 MW trở lên.
Điều này đặt ra thách thức không nhỏ cho các công ty điện, phải đảm bảo cung cấp đủ điện cho mọi khách hàng, kể cả lúc cao điểm. "Đây là lý do tại sao một số công ty điện đặt ra thời gian chờ kết nối dài cho các trung tâm dữ liệu. Họ cần đầu tư cho trạm biến áp mới và cũng có thể cần tăng khả năng truyền tải và phát điện, tất cả đều mất thời gian", Schurr giải thích.
Trung tâm Dữ liệu Thực tế Kỹ thuật số tại Ashburn, Virginia, ngày 17/3/2025. Ảnh: Reuters/Leah Millis
Theo Datacenters.com, các trung tâm dữ liệu đang sử dụng 3% điện của thế giới. Nhiều khu vực gặp những hạn chế về lưới điện nên khó xây thêm trung tâm dữ liệu mới. Các cơ sở quy mô lớn cũng vấp phải sự phản đối ngày càng tăng của cộng đồng địa phương do đòi hỏi ngày càng nhiều điện, đất và nước.
Nghiên cứu của Đại học Georgetown, Epoch AI và RAND Corporation cho thấy, nếu xu hướng hiện tại tiếp tục, mỗi trung tâm dữ liệu AI hàng đầu có thể có chi phí 200 tỷ USD, chứa hai triệu chip AI và cần lượng điện tương đương 9 lò phản ứng hạt nhân vào năm 2030.
Ảnh hưởng từ đòn thuế
Những thay đổi về thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến tạo ra áp lực chi phí mới trên toàn bộ chuỗi cung ứng AI và các trung tâm dữ liệu. "Sự thay đổi này sẽ làm tăng chi phí phần cứng, tác động đến chiến lược tìm nguồn cung ứng và buộc các doanh nghiệp xem xét lại mô hình thu mua dài hạn", John Archer, trưởng nhóm chuyển đổi chuỗi cung ứng tại công ty tư vấn Mỹ Slalom Consulting, cho biết.
Trong ngắn hạn, các nhà cung cấp đám mây và AI cần tìm cách giảm chi phí như đàm phán lại hợp đồng với nhà cung cấp và tối ưu hóa hàng trong kho. "Về lâu dài, có thể đẩy mạnh đa dạng hóa địa lý, hợp tác sản xuất tại những nơi thuế quan thuận lợi và tích hợp sâu hơn các phân tích chuỗi cung ứng AI để thích ứng với chính sách thương mại thay đổi", Archer nói.
Một điều không thay đổi là việc tính toán đòi hỏi chi phí cao, và phần mềm cũng như phần cứng AI đang cần sức mạnh tính toán lớn hơn nữa, theo Suresh Venkatesan, CEO của POET Technologies, công ty Canada phát triển giải pháp năng lượng cho các trung tâm dữ liệu. "Trong khi một dự án trung tâm dữ liệu gặp trở ngại, những dự án khác có thể xuất hiện, vì không có dấu hiệu nào cho thấy nhu cầu kết nối sẽ chậm lại", ông cho biết.
Pankaj Sachdeva, đối tác cấp cao của công ty tư vấn McKinsey & Company, cho rằng cần phân biệt rõ khái niệm chững lại diện rộng với một số động thái tạm dừng gần đây của các công ty công nghệ lớn. Nếu không tính tác động của thuế quan, thị trường trung tâm dữ liệu dự kiến tăng trưởng 20-25% trong 5-7 năm tới, nhưng tốc độ tăng trưởng khác nhau qua từng năm. "Nó sẽ không tuyến tính", Sachdeva nói.
Thu Thảo tổng hợp
