Theo tư liệu PV Gia đình và Xã hội tìm hiểu, nhà máy luyện chì và khai thác, chế biến đá thạch anh của Công ty TNHH Anh Vũ (tạm gọi nhà máy luyện chì Thượng Quan), hoạt động trên địa bàn thôn Bằng Lãng, xã Thượng Quan, huyện Ngân Sơn, tỉnh Bắc Kạn có công suất 5.000 tấn/năm...
Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, hàng chục hộ dân sinh sống ở thôn Bằng Lãngphải sống trong cảnh ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước, cuộc sống bị ảnh hưởng, tiềm ẩn nguy cơ xấu cho sức khỏe.
Theo ghi nhận của PV Gia đình và Xã hội, nhà máy luyện chì Thượng Quan rộng hàng chục nghìn m2 trên phần đất thôn Bằng Lãng với nhiều nhà xưởng xây dựng bằng tôn.
Theo chia sẻ của các hộ dân, kể từ khi cơ sở tái chế chì hoạt động trên địa bàn, hiện trạng đất đai, môi trường ở địa phương đã thay đổi. Đặc biệt, nguồn nước sinh hoạt bao nhiêu năm qua của các hộ dân sử dụng đã bị ảnh hưởng.
Ông T (xin giấu tên), nhà ngay dưới nhà máy chì Bằng Lãng cho biết: "Nguồn nước sạch mà các hộ dân chúng tôi sử dụng trước đó được dẫn về nằm trong khuôn viên nhà máy. Kể từ khi đơn vị đi vào hoạt động, nước có mùi nên chúng tôi không dám dùng. Sau đó, người dân trong thôn phải đi tìm nguồn nước mới ở đồi bên kia để dẫn nước về dùng. Tuy nhiên, nước khe suối ở đồi bên đối diện kéo về chỉ được vài tháng, đến mùa khô là cạn".
Ghi nhận thêm của PV, thời gian qua, xung quanh nhà máy, các bìa đồi bị đục khoét thành một con đường đi lại của xe tải.
Đi sâu theo đường đất được khoét cạnh nhà máy, PV phát hiện nhiều loại chất thải rắn màu đen được đổ lộ thiên, chất đầy ở các bìa đồi.
Theo một người dân từng làm công nhân trong nhà máy, loại chất thải rắn màu đen được đổ đầy ở bìa đồi là tro xỉ từ hoạt động tái chế kim loại chì tại lò nấu không thể tận dụng được.
Việc đổ các chất thải rắn màu đen kịt lộ thiên tiềm ẩn nguy cơ nhiễm độc vào nguồn đất và nước, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.
Ngoài ra, trong quá trình ghi nhận, PV phát hiện, hằng ngày, đơn vị này còn sử dụng xe tải chở đất được múc ở một ao nước dưới chân nhà máy lên đổ ở nhiều nơi.
Vị trí đổ bùn thải ngay trên con đường liên xã hướng UBND xã Thượng Quan đi thị trấn Vân Tùng, huyện Ngân Sơn (cạnh nhà máy) và nằm trên nhà các hộ dân thôn Bằng Lãng.
Việc đổ bùn thải trên đồi cao, bên dưới là đường giao thông và nhà dân tiềm ẩn nguy cơ gây sạt lở cao mỗi khi có mưa lớn. Trên thực tế, năm 2024, trên địa bàn huyện Ngân Sơn đã từng xảy ra sạt lở đất gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
Hiện trường các khu vực đổ bùn thải của nhà máy luyện chì Thượng Quan.
Vị trí bùn được múc lên xe ô tô tải trước khi đem đi đổ nhìn từ trên cao.
Bên trong khu vực sản xuất, nhiều mái tôn bị mục nát, hoen rỉ.
Vì là hóa chất độc hại nên nhiều vị trí trong khuôn viên nhà xưởng đã xuất hiện những vết ăn mòn ngay bên cạnh lò sản xuất, một số xỉ màu đen đổ tràn lan ở dưới nền.
Toàn cảnh nhà máy luyện chì Thượng Quan nhìn từ trên cao.
Dẫn PV đi ghi nhận thực tế, Bí thư chi bộ thôn Bằng Lãng chia sẻ, nguồn nước của người dân trong thôn đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng kể từ khi cơ sở tái chế chì đi vào hoạt động. Minh chứng rõ nhất là công trình hệ thống nước sạch được Nhà nước đầu tư đồng bộ tới nay người dân không dám sử dụng do ô nhiễm. Hiện nay, trong thôn còn có một nguồn nước khác (con suối của thôn) nhưng việc đổ bùn thải tràn lan, mưa lớn bùn trôi xuống đã gây ảnh hưởng hệ sinh thái.
Mới đây, ngày 30/8/2024, UBND huyện Ngân Sơn đã ban hành Văn bản số 3105/UBND- VP về việc tổ chức theo dõi tình hình, giám sát hoạt động Xưởng tuyển luyện chì kẽm thôn Bằng Lãng, xã Thượng Quan; giao Phòng Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Ủy ban nhân dân xã Thượng Quan và các đơn vị liên quan theo chức năng, nhiệm vụ được giao, lĩnh vực quản lý tổ chức theo dõi, giám sát hoạt động của Xưởng tuyển luyện chì kẽm thôn Bằng Lãng, xã Thượng Quan.
Bên cạnh đó, yêu cầu các đơn vị chức năng chủ động tham mưu những nội dung thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của Ủy ban nhân dân huyện, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện. Phối hợp với sở, ngành liên quan tiếp tục theo dõi, giám sát các cơ sở sản xuất, khai thác, chế biến đang hoạt động trên địa bàn huyện theo thẩm quyền, đúng quy định của pháp luật.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Video: Bên trong khu xử lý rác của Công ty CP Môi trường Nam Định
