Ngay sau khi có thông tin thành phố Hà Nội sẽ dỡ bỏ tòa nhà "Hàm cá mập" để tạo không gian bên Hồ Gươm, rất nhiều người đã đổ đến khu vực này để check-in trước khi "Hàm cá mập" trở thành quá khứ.
Họ hầu hết là người Hà Nội và có tuổi, tất cả đều nói đây là công trình không đẹp mắt, và họ đến chụp ảnh là để ghi nhớ một tòa nhà dù sao cũng đã ghi dấu trong hơn 30 năm giữa trung tâm Thủ đô, chứ không phải vì tiếc nuối gì.
Tòa nhà “Hàm cá mập” những ngày này được rất đông người đến check-in
Tôi cũng cất công dành một buổi sáng chụp "Hàm cá mập" ở mọi góc độ với ít nhiều lưu luyến. Mặc dù tự thân tòa nhà này với khối tích lớn, làm xấu đi cảnh quan chung của Hồ Gươm, nhưng cũng phải nói rằng, các ban công của tòa nhà chính là nơi ngắm và chụp Hồ Gươm… đẹp nhất, cho đến khi flycam chưa xuất hiện. Từ đây chụp các sinh hoạt, giao thông ở các góc phố Hàng Gai, Hàng Đào hay quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục cũng rất tuyệt vời.

Tòa nhà bên sông Tam Bạc có thể đã “gây thương nhớ” cho nhiều người ở Hải Phòng, dù đã bị phá dỡ năm 2018. Ảnh chụp năm 1996
Nhân cảm xúc khó tả với cái cũ, cho dù cái cũ ấy không phải là đẹp, tôi chợt nhớ đến những công trình kiến trúc độc đáo khác mà mình từng chụp và lưu trong tư liệu, mà giờ đây có cái vẫn còn, có cái đã mất.

“Kim tự tháp” nghiêng bên Quốc lộ 5, ở thành phố Hải Dương khi đang xây dựng (ảnh chụp năm 2003)
Một trong những tòa nhà mà tôi thấy nhớ khi nó đã mất đi là ngôi nhà có tháp nhọn bên sông Tam Bạc (Hải Phòng) được xây dựng 30 năm trước và được cho là độc lạ ở thời điểm ấy. Tôi rất thích ngôi nhà này trong các bức ảnh. Buổi sáng, nó bắt nắng và lung linh soi bóng xuống sông Tam Bạc. Buổi chiều, nó in hình nổi bật trước hoàng hôn. Thế rồi trong dự án chỉnh trang sông Tam Bạc cách đây dăm năm, tòa nhà ấy đã không còn, giờ chỗ đó là những ngôi nhà 5 tầng đều tăm tắp như đồng phục. Cũng có những ngôi nhà làm tôi khó hiểu. Đó là trụ sở một doanh nghiệp ở thành phố Hải Dương, từng gây tranh cãi khi xây dựng hơn 20 năm trước vì có hình dáng một kim tự tháp đặt nghiêng. Gần đây, khi đăng ảnh này lên trang cá nhân, một vài bạn bè của tôi nói rằng, người Hải Dương "nhìn lâu cũng thấy nó đẹp".

Pha trộn văn hóa trên một căn nhà mới xây tại thành phố Hải Phòng, năm 1997
Nhận xét này có lẽ cũng gần giống như một số ý kiến trên mạng xã hội cho rằng tháp Eiffel lừng danh ở Pháp từng bị phê phán khi mới xây dựng. Tất nhiên, phải hiểu rằng, trong "cái lạ" của tháp Eiffel còn chứa đựng những giá trị lâu bền của một kiệt tác kiến trúc và kỹ thuật được giới chuyên môn công nhận.

Kiến trúc lạ ở một nghĩa trang tại thành phố Hải Phòng (ảnh chụp năm 1996)
Còn đây là một vài bức ảnh về những kiến trúc "độc lạ" trong tư liệu của tôi, xin mời các nhà chuyên môn về kiến trúc thẩm định, đánh giá…