Ham muốn tình dục thấp là tình trạng rối loạn giảm ham muốn tình dục thường gặp ở phụ nữ, đặc biệt là vào thời kỳ mãn kinh. Thông thường, sự suy giảm nồng độ estrogen bắt đầu khi một người ở độ tuổi 40. Trong 2 – 8 năm sau đó, kinh nguyệt có thể ít đều đặn hơn và sau đó dừng hẳn. Thời gian trước khi mãn kinh được gọi là thời kỳ tiền mãn kinh. Mãn kinh là khi một người không có kinh nguyệt trong 12 tháng.
Vào khoảng thời gian mãn kinh, một số triệu chứng có thể xảy ra, chẳng hạn như bốc hỏa , một số thay đổi khác bao gồm thành âm đạo mỏng đi ( teo âm đạo ) và khô âm đạo... Những yếu tố này có thể góp phần làm giảm ham muốn tình dục và đau khi quan hệ tình dục. Teo âm đạo và khô âm đạo không cải thiện theo thời gian nhưng việc điều trị có thể giúp kiểm soát chúng.
1. Mãn kinh và ham muốn tình dục
Mãn kinh có thể gây ra những thay đổi về thể chất và cảm xúc bao gồm ham muốn tình dục.
Mãn kinh là khi phụ nữ ngừng có kinh vĩnh viễn, mãn kinh có thể gây ra những thay đổi về thể chất và cảm xúc ảnh hưởng đến cuộc sống bao gồm cả đời sống tình dục .
Một số triệu chứng và tác dụng phụ liên quan đến mãn kinh bao gồm:
- Lo lắng, căng thẳng.
- Vấn đề kiểm soát bàng quang.
- Khó ngủ.
- Tóc mỏng, rụng.
- Tăng cân.
- Trầm cảm cũng có thể ảnh hưởng đến ham muốn tình dục.
Sau khi mãn kinh, phụ nữ có thể gặp phải:
- Ham muốn thấp.
- Ít suy nghĩ và tưởng tượng về tình dục hơn.
- Những thay đổi về thể chất ảnh hưởng đến việc tận hưởng tình dục.
Các bác sĩ coi ham muốn tình dục thấp là một khía cạnh của rối loạn chức năng tình dục. Các nguyên nhân khác gây ra ham muốn tình dục thấp bao gồm các vấn đề về hưng phấn, ham muốn, cực khoái và đau khi quan hệ tình dục.
Ham muốn tình dục khác nhau giữa mỗi phụ nữ. Mối liên hệ giữa ham muốn tình dục thấp và các nguyên nhân có thể xảy ra sau mãn kinh rất phức tạp. Phụ nữ nên nói chuyện với bác sĩ để giải quyết nguyên nhân có thể gây ra ham muốn tình dục thấp.
2. Tại sao ham muốn tình dục thay đổi vào thời kỳ mãn kinh?
Những thay đổi khác nhau và các yếu tố lối sống có thể ảnh hưởng đến đời sống tình dục của phụ nữ sau khi mãn kinh. Thực chất mãn kinh không làm ảnh hưởng quá nhiều đến ham muốn tình dục. Các yếu tố góp phần làm giảm ham muốn tình dục có thể bao gồm thay đổi nội tiết tố, yếu tố tâm lý xã hội. Những thay đổi về thể chất có thể góp phần làm giảm ham muốn tình dục. Ảnh hưởng lớn nhất là lượng estrogen thấp làm âm đạo khô hoặc teo âm đạo.
Khô âm đạo
Các mô của âm đạo và môi âm hộ trở nên mỏng hơn và ít nhạy cảm hơn với kích thích tình dục. Sự bôi trơn âm đạo giảm dẫn đến tình trạng khô âm đạo khiến việc quan hệ tình dục có thể không thoải mái hoặc gây đau đớn.
Chứng khó thở có thể xảy ra khi giao hợp đau, đau bộ phận sinh dục dai dẳng hoặc tái phát xảy ra trước, trong hoặc sau khi giao hợp.
Lưu lượng máu giảm có thể ảnh hưởng đến kích thích tổng thể. Quan hệ tình dục có thể kém thú vị hơn và khó đạt cực khoái hơn. Khoảng 27 – 60% phụ nữ cho biết âm đạo bị khô và đau.
Sức khỏe tinh thần
Nồng độ hormone dao động cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần, điều này có thể ảnh hưởng đến ham muốn tình dục.
Mức độ căng thẳng cao có thể xảy ra do nhu cầu hàng ngày của cuộc sống. Một người có thể phải làm việc, nuôi dạy con cái và chăm sóc cha mẹ lớn tuổi. Sự thay đổi nồng độ hormone có thể dẫn đến khó chịu hoặc trầm cảm và việc đối phó với căng thẳng hàng ngày có thể là một thách thức.
Các vấn đề về mối quan hệ và hình ảnh cơ thể cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và ham muốn tình dục.
Ảnh hưởng của các triệu chứng khác
Các triệu chứng liên quan đến mãn kinh có thể ảnh hưởng đến ham muốn tình dục của phụ nữ như: Bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, trầm cảm, lo lắng, chứng mất ngủ - ảnh hưởng đến khoảng một nửa số người trải qua thời kỳ mãn kinh, mệt mỏi…
Các yếu tố khác có thể làm giảm ham muốn tình dục trong thời kỳ mãn kinh như mắc một tình trạng sức khỏe khác, chẳng hạn như ngưng thở khi ngủ, bệnh tim hoặc đái tháo đường, đã từng hút thuốc, ít vận động…
3. Cách cải thiện ham muốn tình dục tuổi mãn kinh
Điều chỉnh cuộc sống
Phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh cần có chế độ ăn uống đa dạng và bổ dưỡng.
Phụ nữ mãn kinh nên tập luyện thể dục 30 phút/ngày; tập các bài tập sàn chậu, vì chúng có thể làm tăng lưu lượng máu đến âm đạo và tăng cường các cơ được sử dụng khi đạt cực khoái.
Có chế độ ăn uống đa dạng và đủ chất, ăn ít chất béo cholesterol, tăng lượng canxi (500 - 1200 mg mỗi ngày cho phụ nữ trên 51 tuổi), vitamin D (800 – 1000 UI mỗi ngày cho sản phụ trên 51 tuổi), tránh uống rượu và các chất gây kích thích.
Ngủ đúng giờ, đủ giấc và giảm căng thẳng.
Tránh các sản phẩm gây kích ứng âm đạo, chẳng hạn như xà phòng thơm và các sản phẩm tắm.
Các phương pháp điều trị y tế
Các phương pháp điều trị có thể giúp quản lý các yếu tố góp phần làm giảm ham muốn tình dục, chẳng hạn như khô âm đạo, đổ mồ hôi ban đêm và lo lắng. Một số phương pháp điều trị có thể giải quyết trực tiếp ham muốn tình dục:
Các loại thuốc: Có thể làm tăng số lần cảm thấy thỏa mãn về tình dục. Tuy nhiên, nó có thể có tác dụng phụ, chẳng hạn như huyết áp thấp, tăng huyết áp và ngất xỉu. Phụ nữ nên nói chuyện với bác sĩ về những lợi ích và hạn chế của thuốc trước, trong và sau khi sử dụng.
Chất bôi trơn: Chất bôi trơn có thể làm giảm sự khó chịu khi quan hệ tình dục. Kem dưỡng ẩm không kê đơn có thể giúp giảm khô da. Lưu ý rằng chất bôi trơn không tan trong nước và gốc silicone có thể làm hỏng bao cao su dùng để bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Thay đổi thói quen tình dục
Có nhiều cách để phụ nữ mãn kinh có thể nuôi dưỡng cảm giác thân mật với bạn đời, bao gồm:
Quan hệ tình dục thường xuyên hơn: Điều này có thể làm tăng lưu lượng máu đến âm đạo và giúp các mô khỏe mạnh.
Dành thời gian để trở nên hưng phấn: Màn dạo đầu có thể tăng độ ẩm, giúp quan hệ tình dục thoải mái hơn.
Thay đổi thói quen tình dục: Nâng cao trải nghiệm thân mật hoặc tham gia vào hoạt động tình dục hoặc chạm vào mà không nhằm mục đích đạt cực khoái.
Cùng nhau giảm bớt căng thẳng: Các hoạt động bên ngoài phòng ngủ có thể làm tăng sự thân mật, chẳng hạn như hẹn hò theo kế hoạch, đi dạo hoặc dành thời gian thực hiện các sở thích cùng nhau.
Phụ nữ mãn kinh nên nói chuyện với bác sĩ nếu thời kỳ mãn kinh có tác động đáng kể đến cuộc sống hàng ngày, bao gồm cả hoạt động tình dục. Bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc hoặc thay đổi lối sống có thể mang lại lợi ích cho cá nhân. Ngoài ra, cần loại trừ các tình trạng tiềm ẩn khác như nhiễm trùng đường tiết niệu, sa tử cung, lạc nội mạc tử cung, rối loạn chức năng sàn chậu… có thể làm giảm ham muốn tình dục và gây đau khi quan hệ tình dục.
