Ngày 28/8, các bác sĩ Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết việc phục hồi sẽ cần thời gian dài và không tránh khỏi nguy cơ tử vong do biến chứng của liệt.
"Đây là hồi chuông cảnh báo về sự thiếu hiểu biết và dễ dãi trong sử dụng các loại thuốc thẩm mỹ có bản chất là độc tố cực mạnh như botulinum", TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, nói.
Bệnh nhân đầu tiên là nữ 34 tuổi, ở Hà Nội, được một người quen trên mạng tiêm botox (chất làm đầy) vào vùng cằm và trán tại nhà. Chỉ sau hai ngày, chị xuất hiện đau rát họng, khó nuốt, yếu cơ rồi nhanh chóng tiến triển thành liệt toàn thân, mất khả năng đi lại, khó thở. Khi nhập viện, bệnh nhân tỉnh táo nhưng hoàn toàn bất động, phải đặt ống nội khí quản, thở máy.
Trường hợp thứ hai là nữ 38 tuổi, ở Hưng Yên, được một người không phải nhân viên y tế tiêm ba loại thuốc chứa botulinum (Botox, Re N Tox và một sản phẩm có chữ Hàn Quốc) trong hai ngày. Sau mũi tiêm cuối cùng, chị bị sụp mi, nhìn đôi, nuốt nghẹn và yếu toàn thân, gần như mất hoàn toàn khả năng vận động. May mắn sau nhiều ngày điều trị, tình trạng của chị đã cải thiện, được xuất viện.
"Khi được tiêm bởi người không có chuyên môn sâu về y tế như trên thì rất dễ gây ngộ độc botulinum dẫn đến liệt toàn thân, liệt ruột, chướng bụng, loạn nhịp tim", bác sĩ Nguyên nói.
Botulinum là độc tố do vi khuẩn Clostridium botulinum tiết ra, được Tổ chức Y tế Thế giới xếp vào nhóm chất độc thần kinh mạnh hàng đầu. Chỉ với liều 0,09 microgram tiêm vào tĩnh mạch, một người trưởng thành 70 kg có thể tử vong.
Các bác sĩ Trung tâm Chống độc kiểm tra phản xạ cơ cho bệnh nhân. Ảnh: Nguyên Hà
Trong y học, botulinum toxin type A được ứng dụng hợp pháp trong điều trị thần kinh, phục hồi chức năng và thẩm mỹ (xóa nếp nhăn, tạo gọn cơ mặt). Tuy nhiên, sự khác biệt giữa một phương pháp điều trị hiệu quả và một thảm họa y khoa phụ thuộc vào 3 yếu tố là người thực hiện, cơ sở và nguồn gốc thuốc, bác sĩ Nguyên cho hay.
Các chuyên gia cho biết ngay cả các bác sĩ chuyên khoa thẩm mỹ cũng phải cực kỳ thận trọng khi sử dụng các sản phẩm chứa botulinum vì cùng thành phần và hàm lượng nhưng các sản phẩm từ nhà sản xuất khác nhau có thể có tác dụng và độc tính ở mức độ khác nhau.
"Tổn thương thần kinh do botulinum không thể hồi phục. Cơ thể phải tự tái tạo các đường dẫn truyền thần kinh mới, giống như cái cây bị chặt phải chờ mọc lại cành", bác sĩ Nguyên giải thích. Quá trình này kéo dài từ 2-4 tháng hoặc lâu hơn, trong thời gian đó bệnh nhân có nguy cơ tử vong cao do suy hô hấp, viêm phổi, loét do nằm lâu, tắc ruột và nhiễm trùng bệnh viện.
Bác sĩ khuyến cáo người dân tuyệt đối không tiêm botox tại nhà hoặc ở các cơ sở không có giấy phép hành nghề y tế chuyên khoa thẩm mỹ. Chỉ thực hiện tại bệnh viện hoặc cơ sở y tế được cấp phép, với bác sĩ chuyên khoa thẩm mỹ thành thạo sử dụng botulinum.
Lê Nga
