Sỏi thận, trước đây thường gặp ở người trung niên, hiện tăng ở người trẻ, bao gồm cả sinh viên và người đi làm. Sự thay đổi lối sống, uống ít nước và chế độ ăn uống không hợp lý là những nguyên nhân chính dẫn đến xu hướng này, theo tiến sĩ Neelam Vashisht, chuyên gia thận học tại Bệnh viện Kolkata, Ấn Độ.
Mất nước
Mất nước là một yếu tố chính gây sỏi thận. Sinh viên và nhân viên văn phòng thường xuyên làm việc với máy tính hoặc xử lý nhiều công việc liên tục, nên việc uống đủ nước thường bị bỏ qua.
Lượng nước không đủ làm giảm lượng nước tiểu, khiến các khoáng chất như canxi và oxalate bị cô đặc trong thận, tạo thành sỏi. Khi nhiệt độ tăng và thói quen uống nước thất thường, vấn đề này càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Tiêu thụ nhiều thức ăn nhanh, muối, thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống có đường
Giới trẻ tiêu thụ nhiều thức ăn nhanh, muối dư thừa, thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống có đường, tất cả đều dẫn đến tăng canxi và oxalate trong nước tiểu.
Tiêu thụ quá nhiều protein động vật từ thịt đỏ hoặc chế độ ăn giàu protein cũng làm giảm citrate trong nước tiểu, một chất chống kết tủa tự nhiên ngăn ngừa sỏi thận. Đáng tiếc là nhiều người trẻ không nhận thức được rằng những thói quen hàng ngày này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng thận.
Bác sĩ nội soi tán sỏi thận qua da tại Bệnh viện Bình Dân. Ảnh: Trần Nhung
Tự ý dùng thực phẩm bổ sung
Việc tự ý sử dụng thực phẩm bổ sung, đặc biệt là các loại giàu canxi, vitamin D và bột protein, đã trở thành một tác nhân gây hại thầm lặng.
Nhiều loại thực phẩm bổ sung được quảng cáo là "lành mạnh" và bán rộng rãi, nhưng việc lạm dụng chúng mà không có sự tư vấn của bác sĩ có thể dẫn đến tăng bài tiết canxi hoặc thay đổi thành phần hóa học của nước tiểu, tạo điều kiện hình thành sỏi. Uống quá ít nước khi sử dụng thực phẩm bổ sung càng làm tăng nguy cơ này.
Nhầm lẫn triệu chứng ban đầu
Các triệu chứng như đau âm ỉ ở vùng mạng sườn, nóng rát khi đi tiểu, tiểu ra máu hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu thường xuyên không nên bị bỏ qua. Nhiều người trẻ tuổi thường nhầm lẫn các triệu chứng ban đầu với căng cơ hoặc căng thẳng do lối sống, dẫn đến việc trì hoãn chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Nghĩ rằng uống sữa gây sỏi thận
Một trong những quan niệm sai lầm phổ biến là uống sữa gây sỏi thận. Trên thực tế, tiêu thụ canxi ở mức độ vừa phải từ các sản phẩm tự nhiên như sữa có xu hướng liên kết với oxalate trong đường ruột và giảm nguy cơ sỏi thận.
Quan niệm sỏi thận là bệnh người lớn tuổi
Một quan niệm sai lầm khác là sỏi thận chỉ xảy ra ở người lớn tuổi hoặc người có tiền sử gia đình mắc bệnh - điều này không còn đúng, đặc biệt là trong xã hội hiện đại với mức độ căng thẳng cao và thói quen uống nước kém.
Mỹ Ý (Theo Times of India)
