Nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí SLEEP vào tháng 6, dự kiến công bố tại hội nghị thường niên SLEEP 2025.
Dựa trên dữ liệu từ hơn 86.000 người tham gia UK Biobank, các chuyên gia ghi nhận thời lượng ngủ trưa trung bình mỗi ngày là 24 phút. Dữ liệu cho thấy thời gian ngủ trưa của tình nguyện viên phân bố khá đa dạng trong ngày: khoảng một phần ba (34%) ngủ từ 9h đến 11h, 10% ngủ từ 11h đến 13h, 14% từ 13h đến 15h, 19% từ 15h đến 17h và 22% còn lại từ 17h đến 19h. Phân tích cho thấy những người ngủ trưa lâu, có thói quen ngủ thất thường trong ngày hoặc ngủ nhiều vào khoảng giữa trưa và đầu giờ chiều có nguy cơ tử vong cao hơn.
"Chúng tôi bất ngờ trước mức độ phổ biến của giấc ngủ trưa và sự thay đổi lớn trong thói quen ngủ ngày ở nhóm tuổi trung niên đến cao tuổi", Chenlu Gao, tác giả chính, nghiên cứu viên sau tiến sĩ tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts, cho biết.
Ngay cả sau khi đã điều chỉnh các yếu tố về sức khỏe và lối sống như tuổi, giới tính, chỉ số BMI, thói quen hút thuốc, uống rượu và thời lượng ngủ ban đêm, những đặc điểm trên vẫn cho thấy mối liên hệ đáng kể với nguy cơ tử vong trong thời gian theo dõi kéo dài tới 11 năm. Trong thời gian này, có 5.189 người tham gia (6%) đã tử vong.
Một người đang ngủ trưa. Ảnh: Pexel
Viện Y học Giấc ngủ Mỹ khuyến nghị người trưởng thành khỏe mạnh nên giới hạn giấc ngủ trưa ở mức 20-30 phút vào đầu giờ chiều. Các giấc ngủ ngắn có thể giúp cải thiện sự tỉnh táo và hiệu suất, song ngủ trưa kéo dài gây trạng thái uể oải sau khi thức dậy và làm giảm hiệu quả hoạt động.
Theo Gao, giấc ngủ trưa vào khoảng giữa trưa đến đầu giờ chiều, vốn được xem là thời điểm lý tưởng, lại có thể gây ra nguy cơ tử vong cao hơn. Điều này cho thấy cần thêm nghiên cứu để làm rõ mối quan hệ.
Tuy nhiên, nghiên cứu cũng có một số hạn chế. Phương pháp đo hoạt động chỉ dựa trên phát hiện chuyển động, không ghi nhận hoạt động não, nên có thể nhầm lẫn trạng thái nghỉ ngơi yên tĩnh với giấc ngủ thực sự. Các nhà khoa học định nghĩa giấc ngủ trưa là giấc ngủ bất kỳ 9h sáng đến 7h tối có thể gây nhầm lẫn, vì một số người bắt đầu giấc ngủ chính trong khung giờ này, khiến dữ liệu không phản ánh đúng thời gian ngủ trưa thực sự.
"Việc đưa hành vi ngủ ban ngày vào phân tích lâm sàng và cộng đồng có thể mở ra cơ hội phát hiện sớm rủi ro và xây dựng các can thiệp cá nhân hóa nhằm nâng cao tuổi thọ", Gao nói.
Thục Linh (Theo Medical Xpress)
