Sau thời gian dài nghiên cứu, các nhà khoa học chưa thể trả lời một trong những câu hỏi lớn nhất về ung thư: "Vì sao căn bệnh hầu như chỉ nhắm vào những người trung niên hoặc cao tuổi". Trong những năm đầu tiên của cuộc đời, một người có nguy cơ tử vong vì tai nạn xe hơi cao gấp đôi so với ung thư. Tuy nhiên, con số thay đổi đột ngột khi họ bước vào độ tuổi trung niên.
Tình trạng viêm dẫn đến ung thư
"90% các loại ung thư xuất hiện sau tuổi 50", tiến sĩ James DeGregori, phó giám đốc Trung tâm Ung thư Đại học Colorado cho biết.
Nhiều giả thuyết đã được đưa ra cho nguyên nhân cơ thể không còn tự ngăn chặn được ung thư sau tuổi 50. Một số người cho rằng tổn thương tế bào tích tụ, số khác nhận định hệ thống miễn dịch mất đi một phần sức mạnh. Tuy nhiên, các nghiên cứu những năm gần đây đã tìm ra thủ phạm khác thúc đẩy ung thư là viêm, cụ thể hơn là tác nhân gây viêm.
"Đây là yếu tố mới được xem xét kỹ lưỡng trong quá trình lão hóa, góp phần làm tăng khả năng mắc ung thư ở người lớn tuổi", tiến sĩ Brian Brown, giám đốc Viện nghiên cứu Icahn Genomics tại Đại học Mount Sinai, cho biết.
Về bản chất, viêm là hiện tượng tốt, một phần của phản ứng miễn dịch, lý do khiến con người không bị nhiễm trùng. Khi cơ thể khỏe mạnh, hệ miễn dịch có thể chống lại nhiễm trùng và loại bỏ các tế bào ung thư, sau đó tự ngừng lại. Nhưng điều này thay đổi khi con người già đi. Sau 40 tuổi, cơ thể khó giảm tình trạng viêm. Đây là lý do những người cao tuổi dễ chuyển nặng sau mắc Covid-19.
"Không phải do virus, mà do tình trạng viêm tự cơ thể gây ra và không thể ngừng lại", tiến sĩ Brown giải thích.
Tình trạng viêm mạn tính khiến hệ miễn dịch luôn trong trạng thái cảnh giác cao độ. Các tế bào bạch cầu liên tục sản sinh ra cytokine, dẫn đến viêm liên tục, do đó không thể phát hiện và tấn công tế bào ung thư hiệu quả.
Minh họa tế bào ung thư nhân lên trong cơ thể. Ảnh: Adobe Stock
Chìa khóa là đại thực bào
Một trong những nghiên cứu hứa hẹn nhất về viêm và ung thư liên quan đến đại thực bào. Đây là nhân tố đầu tiên phản ứng với các tế bào bạch cầu - cơ chế phòng vệ tự nhiên tốt nhất trước ung thư. Theo tiến sĩ Brown, đại thực bào là chìa khóa để khám phá mối liên hệ giữa tình trạng viêm và ung thư.
Đại thực bào và tiền thân của chúng - các tế bào đơn nhân là một trong những loại tế bào miễn dịch quan trọng nhằm loại bỏ nhiễm trùng. Tuy nhiên, đây cũng chính là chất trung gian chính của tình trạng viêm. Các nghiên cứu gần đây phát hiện ung thư không chỉ qua mặt đại thực bào mà còn chiêu mộ chúng, sản xuất ra các chất hóa học khiến đại thực bào ức chế tình trạng viêm và thúc đẩy khối u phát triển.
"Trên thực tế, một số loại ung thư có nhiều đại thực bào hơn", Brown nói.
Việc tìm ra cách kiểm soát và chuyển hướng đại thực bào có tác động sâu sắc đến ung thư, thậm chí lão hóa.
Yara Abdou, phó giáo sư ung thư tại Đại học North Carolina, đã khám phá ra cách để "đánh lừa đại thực bào nghĩa rằng ung thư là những tác nhân xâm lược từ bên ngoài". Họ đưa các thụ thể được thiết kế để nhận diện mục tiêu ung thư cụ thể. Khi các đại thực bào tiếp xúc ung thư, chúng phản ứng như tiếp xúc với vi khuẩn. Chúng ăn tế bào ung thư và gây viêm trong khối u. Trong trường hợp này, tình trạng viêm là điều tốt. Chúng cho phép tế bào miễn dịch của bệnh nhân tấn công ung thư.
Nghiên cứu của các chuyên gia vẫn còn ở giai đoạn đầu, nhưng kết quả "rất hứa hẹn".
"Chúng tôi đã tạo ra được đại thực bào từ bệnh nhân mắc ung thư tiến triển. Sau chỉ một liều đại thực bào CAR, tổn thương đã co lại", phó giáo sư Abdou cho biết.
Nghiên cứu của các chuyên gia tập trung vào những bệnh nhân mắc ung thư vú, buồng trứng, thực quản, có thể mở rộng để điều trị các loại ung thư khác. Tiến sĩ Brown nhận định quá trình lão hóa và tình trạng viêm cũng có sự liên hệ nhất định. Việc tìm ra vai trò của tình trạng viêm trong các loại bệnh tuổi già nói chung không chỉ hiệu quả trong cuộc chiến với ung thư, nó còn có thể điều trị bệnh tim mạch, Alzheimer và viêm khớp.
Thục Linh (Theo NY Post)
