Ngày Tết, các gia đình thường mua những loại cây thật ý nghĩa về chưng trong nhà như mai, đào, quất... Trong đó, quất là loại cây được lựa chọn nhiều, có giá bán hợp lý và dễ chăm sóc.
Giải thích lý do quất được nhiều người chọn làm cây chưng ngày Tết, BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM - Cơ sở 3, cho rằng trong âm Hán, "quất" được phát âm gần giống với từ "cát" trong cát tường, ý nghĩa gặp nhiều may mắn và phước lành.
Điều đặc biệt, quất không chỉ trang trí nhà ngày Tết mà còn dùng để ăn và làm thuốc rất tốt.
Theo Đông y, lá quất có vị cay đắng, tính lạnh, vào các kinh Can, Tỳ và Phế. Có tác dụng thư can (điều hòa, cải thiện chức năng gan), khai vị khí (kích thích tiêu hóa), thông phế khí, chống nôn, nấc, tiêu hạch...
Hạt quất có vị chua cay, tính bình, vào hai kinh Can và Phế. Dùng chữa một số chứng bệnh mắt, viêm họng, tinh hoàn sưng to sa xuống dưới, hạch và tràng nhạc mọc ở cổ...
Còn rễ quất có vị chua cay, tính ấm. Có tác dụng tỉnh tỳ hành khí và tán kết, dùng chữa đau dạ dày, nôn ra thức ăn, nấc, nghẹn, mụn nhọt và tràng nhạc.
Người dân trồng quất cảnh. Ảnh: Đắc Thành
Những bài thuốc chữa bệnh từ cây quất
Chữa cảm mạo
Lá quất 30 g, đổ 3 bát nước sắc còn 1 bát, hòa đường vừa đủ, uống lúc nóng.
Trị nôn mửa
Vỏ quất, gừng tươi, đốt nung mỗi thứ 9 g, sắc uống.
Chữa nghẹn
Vỏ quất 20 g, sấy khô, tán thành bột, sắc uống nóng.
Sa nang sưng đau
Rễ quất 16 g, sắc uống.
Ho nhiều đờm
Quất 5 quả, đường phèn vừa đủ, hấp cách thủy, ngày ăn 2 lần, liền trong 3 ngày.
Đau chướng bụng
Quất tươi ăn liền 10 quả lúc đói.
Ho gà
Quất 10 g, gừng tươi 6 g, sắc uống, mỗi ngày 1 lần.
Ho do phế nhiệt
Dùng quả quất với củ cải ép lấy nước uống.
An thần giảm ho
Quất 2 quả (bỏ vỏ, hạt, vách múi), đường 100 g, một ít bột ngó sen và hoa quế, nấu chè ăn.
Chữa hậu sản, phù nề, vàng da
Quả quất non 50 g, nghệ vàng 100 g, nghệ đen 100 g. hương phụ 100 g, cặn nước tiểu 5 g. Tất cả thái mỏng, phơi khô, tán bột mịn, trộn với mật ong làm viên bằng hạt ngô. Ngày uống 10 viên.
Chữa ho lâu ngày không khỏi
Hạt quất 10 g, lá thạch xương nát thê 20 g đường phèn hấp cơm, uống 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 10 ml.
Chữa nôn ra máu
Hạt quất 20 g, bóc bỏ vỏ lấy nhân, sao vàng, giã nhỏ, sắc lấy nước uống 2 lần 1 ngày. Cần chú ý tránh nhầm lẫn giữa hạt quất và hạt quýt (y học cổ truyền gọi là quất hạch).
Bác sĩ Vũ lưu ý, những bộ phận của quất dùng để ăn và làm thuốc cần được đảm bảo an toàn, không ngấm hóa chất.
Quất dùng để chưng ngày Tết có thể được người trồng dùng thuốc để kích cho ra trái đều, đẹp, to, tròn. Vì vậy, chúng ta nên bỏ hết trái khi chúng bị héo, rụng hoặc cắt bỏ khi hết Tết. Chỉ nên ăn lứa trái ra sau đó để đảm bảo an toàn, tránh ngộ độc hóa chất.
Mỹ Ý