Fariba Vancor, tên cũ là Bella Nilsson, cựu giám đốc điều hành công ty xử lý rác Think Pink, ngày 17/6 bị kết án 19 tội danh nghiêm trọng về môi trường với mức án 6 năm tù. Chồng cũ của bà, Thomas Nilsson, bị kết án 12 tội danh nghiêm trọng về môi trường với mức án ba năm 6 tháng tù.

Bella Nilsson trong phiên điều trần tại tòa án Attunda, Stockholm, ngày 3/9/2024. Ảnh:AFP
8 bị cáo khác bị kết án tù ngắn hơn hoặc án treo. Một người được trắng án là Leif-Ivan Karlsson, người xuất hiện trong các show truyền hình về lối sống xa hoa, được tòa kết luận chỉ đóng vai tiếp thị quảng cáo.
Thẩm phán Niklas Schullerqvist đánh giá việc Think Pink chôn lấp hàng trăm nghìn tấn rác trái phép gây "rủi ro lớn cho con người và môi trường". 5 bị cáo chịu án nặng nhất phải bồi thường thiệt hại 27 triệu USD cho thành phố Botkyrka và Vasteras để dọn dẹp chất thải và khử độc.
Công ty xử lý rác thải Think Pink thành lập năm 2015, với thời kỳ hoàng kim là giai đoạn 2018-2020. Những chiếc túi rác lớn màu hồng đề chữ Think Pink quảng cáo dịch vụ tái chế và xử lý chất thải giá rẻ xuất hiện tràn ngập thủ đô Thụy Điển.
Bella Nilsson, người tự gọi mình là "bà chúa rác", thời kỳ này giành được vô số giải thưởng với tư cách là giám đốc điều hành công ty. Nilsson từng làm vũ nữ thoát y, quản lý một câu lạc bộ tình dục ở Stockholm vào những năm 1990. Người phụ nữ này từng viết hồi ký Lời thú tội của một vũ nữ thoát y trước khi giành giải thưởng danh giá về tinh thần kinh doanh với Think Pink năm 2018.
Think Pink được chính quyền, các công ty xây dựng, chung cư và cá nhân thuê để xử lý khoảng 200.000 tấn rác, chủ yếu là vật liệu xây dựng. Nhưng thay vì xử lý rác đúng cách, Think Pink chỉ chôn lấp hoặc tập kết chúng thành bãi rác lộ thiên tại 19 địa điểm ở Thụy Điển.
Lượng rác này chứa các chất độc hại như chì, thủy ngân, asen... thải ra không khí, đất và nước, gây nguy hiểm cho con người, động thực vật. Đây là vụ án môi trường lớn nhất Thụy Điển, với quá trình tố tụng dài nhiều năm và hơn 80 ngày xét xử với bản án dài gần 700 trang.
"Đây là vụ điều tra lớn, triệu tập 150 nhân chứng và chuyên gia, cùng 20 nguyên đơn", thẩm phán Schullerqvist nói.
Tất cả bị cáo đều phủ nhận tội danh. Vancor khẳng định "luôn tuân thủ luật pháp". Nhóm luật sư bào chữa cho Vancor ngạc nhiên trước phán quyết, đồng thời cho hay chưa bàn bạc với thân chủ có nên kháng cáo hay không.
Hồng Hạnh (Theo Guardian/AFP)