Năm 2024, dầu thô Brent đạt đỉnh ở mức khoảng 90 USD một thùng trong quý II và giảm kể từ đó, còn khoảng 75 USD một thùng. Đến ngày 30/12, giá dầu Brent giao dịch quanh mức 74 USD mỗi thùng trong khi dầu WTI dao động quanh mốc 70 USD mỗi thùng.
Ở diễn biến ngược lại, vàng tiếp tục được hưởng lợi từ những bất ổn về kinh tế và địa chính trị. Kim loại quý này đã có một năm tăng trưởng mạnh mẽ từ 2.000 USD một ounce vào tháng 1 lên mức hiện tại khoảng 2.600 USD. Theo dự báo của các chuyên gia, hai mặt hàng này tiếp tục diễn biến với xu hướng tương tự trong 2025 vì các động lực từ chuyển đổi năng lượng, bất ổn càng rõ nét.
Diễn biến giá vàng (cột trái) và giá dầu (cột phải) từ đầu năm đến 30/12. Đơn vị: USD. Nguồn: Trading Economics
Giá dầu gần như hết cửa tăng
Có loạt áp lực để dầu thô không thể tăng giá. Ngân hàng J.P. Morgan dự đoán thế giới sẽ thừa cung khoảng 1,2 triệu thùng mỗi ngày vào 2025. Nguyên nhân lớn do triển vọng tăng trưởng chậm lại ở Trung Quốc và châu Âu.
Ngân hàng UOB mới đây hạ triển vọng tăng trưởng GDP Trung Quốc năm sau 0,3 điểm phần trăm, còn 4,3% do nước này đối diện nguy cơ ông Donald Trump tăng thuế. Tại châu Âu, triển vọng ngày càng thách thức bởi xung đột Nga -Ukraine, hai trụ cột công nghiệp Pháp và Đức đang gần mức suy thoái.
Xếp hạng tín nhiệm của Pháp bị hạ gần đây do khủng hoảng chính trị và nợ công tăng. Tại Đức, cuộc bầu cử liên bang vào tháng 2 tới có khả năng gây thêm bất ổn. Với sự tăng trưởng chậm lại từ cả Trung Quốc và eurozone, nhu cầu năng lượng toàn cầu đã liên tục bị Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) hạ triển vọng.
"Không loại trừ nguy cơ dầu Brent giảm xuống dưới 70 USD nếu chính quyền Trump sắp tới tăng đáng kể thuế quan với Trung Quốc và toàn cầu vào 2025", ông Heng Koon How, Trưởng bộ phận Chiến lược thị trường, Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB Singapore, dự báo.
Một kịch bản sáng hơn với kinh tế Trung Quốc, cuộc chiến ở Ukraine cũng không thể "cứu" giá dầu, theo Reuters. Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới hồi sinh mang lại lợi ích cho đồng, quặng sắt, khí hóa lỏng và than đá, nhưng không nhiều đối với dầu thô vì nước này đang chuyển sang xe điện nhanh chóng.
Trong khi đó, nếu ông Trump làm trung gian hòa giải được xung đột tại châu Âu lẫn Trung Đông sẽ có lợi cho giá đồng vì tăng trưởng củng cố, nhưng bất lợi cho giá dầu thô và khí đốt, do Nga thuận tiện "bung hàng" hơn.
Thứ hai, khả năng định đoạt giá cả của OPEC và OPEC+ ngày càng giảm trước sức mạnh của Mỹ. Với sản lượng khoảng 13,5 triệu thùng mỗi ngày, Mỹ hiện là nhà sản xuất dầu thô lớn nhất thế giới. Ngược lại, sản lượng dầu thô của Arab Saudi hiện thấp hơn nhiều, chỉ còn 9 triệu thùng mỗi ngày.
Hai năm qua, OPEC và các đồng minh - được gọi là OPEC+ đã cố gắng siết sản lượng để neo giá dầu thô trong phạm vi khoảng 75 USD một thùng. Tuy nhiên, sự đoàn kết đang có dấu hiệu rạn nứt, theo Reuters. Ví dụ, UAE có thể tranh thủ bán dầu kiếm tiền sớm còn hơn muộn. Họ tin rằng xu hướng chuyển sang xe điện mà Trung Quốc đang dẫn đầu đã trở thành một thế lực có thể làm đảo lộn thị trường năng lượng toàn cầu.
Khảo sát của Reuters với 11 nhà môi giới dự báo giá dầu thô Brent dự kiến đạt mức trung bình khoảng 73 USD một thùng vào năm 2025.
Giá vàng tiếp tục củng cố
Vàng được coi là hàng rào chống lại tình trạng bất ổn địa chính trị và lạm phát. Kim loại quý đã tăng 28% trong năm nay và đạt mức đỉnh mọi thời đại là 2.790,15 USD mỗi ounce vào ngày 31/10. UOB dự báo giá sẽ tăng lên mức 3.000 USD vào cuối 2025. Sức mạnh tức thời của đồng USD có thể dẫn đến xu hướng tích lũy trong ngắn hạn đối với vàng trước khi tiếp tục đà tăng trong năm sau.
"Chúng tôi vẫn giữ quan điểm tích cực với vàng vì nhu cầu trú ẩn an toàn dài hạn có khả năng sẽ vẫn mạnh trong bối cảnh rủi ro địa chính trị và kinh tế tiếp tục gia tăng từ nhiệm kỳ Trump 2.0", ông Heng Koon How nói.
Goldman Sachs cũng cho rằng giá vàng sẽ lên 3.000 USD vào cuối 2025. Daan Struyven, Đồng giám đốc nghiên cứu hàng hóa toàn cầu tại ngân hàng đầu tư Mỹ này, cho biết động lực chính là hoạt động mua vào của các ngân hàng trung ương.
Công ty nghiên cứu thị trường Capital Economics (Anh) dự báo nhu cầu vàng của Trung Quốc vẫn mạnh mẽ, do tăng trưởng chậm lại và nhân dân tệ yếu. "Hơn nữa, bất động sản khó khăn cũng sẽ tạo sức hấp dẫn tương đối của vàng như một khoản đầu tư so với các tài sản khác", Hamad Hussain, chuyên gia tại Capital Economics nhận xét. Theo ông, giá vàng sẽ đạt 2.750 USD vào cuối năm sau.
Công ty dịch vụ ngân hàng đầu tư và thị trường vốn TD Securities (Canada) thận trọng hơn. Họ cho rằng giá vàng giao ngay sẽ ở mức 2.675 USD một ounce trong quý I/2025 và đạt đỉnh ở mức 2.700 USD trong quý 2, trước khi giảm xuống còn 2.625 đôla Mỹ trong cả quý III và IV.
TD Securities tin rằng các yếu tố chính thúc đẩy đợt tăng giá kỷ lục của vàng năm nay bao gồm kỳ vọng về việc Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) giảm lãi suất, bất ổn địa chính trị và hoạt động mua mạnh từ các ngân hàng trung ương, nhà đầu tư.
"Tác động của những yếu tố hỗ trợ này với giá vàng có lẽ đã đạt đỉnh, do dự báo cắt giảm lãi suất đã bị giảm mạnh sau cuộc bầu cử tại Mỹ, khi đảng Cộng hòa kiểm soát bản đồ chính trị nước này, làm gia tăng nguy cơ lạm phát trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế vẫn ổn định", báo cáo của công ty nhận định.
Phiên An (tổng hợp)
