Ngày 6/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến giải trình, tiếp thu dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp.
Về hoạt động đầu tư của doanh nghiệp nhà nước, dự thảo luật sau chỉnh lý, tiếp thu quy định doanh nghiệp nhà nước được thực hiện các hình thức đầu tư theo quy định pháp luật, gồm mua chứng khoán và tuân theo quy định về lĩnh vực này.
Liên quan tới đầu tư vào bất động sản, ông Phan Văn Mãi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho biết quá trình thảo luận có ý kiến đề nghị không cho phép toàn bộ doanh nghiệp nhà nước đầu tư bất động sản. Thay vào đó, chỉ doanh nghiệp lớn mới được rót vốn vào lĩnh vực này.
Song, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng việc quy định như vậy sẽ làm hạn chế quyền tự chủ kinh doanh của doanh nghiệp, không phù hợp với chủ trương đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước, cũng như chủ trương bỏ tư duy "không quản được thì cấm".
Theo ông Mãi, doanh nghiệp có vốn nhà nước được thực hiện các hoạt động kinh doanh phù hợp quy định pháp luật và định hướng của Nhà nước với vai trò chủ sở hữu. Việc này được thể hiện qua điều lệ, chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp, nên dự thảo luật không quy định nội dung này.
Ông Phan Văn Mãi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính phát biểu chiều 6/6. Ảnh: Trung tâm báo chí Quốc hội
Trước đó, thảo luận tại hội trường Quốc hội hôm 13/5, nhiều đại biểu cho rằng nên cho phép doanh nghiệp Nhà nước rót vốn vào bất động sản, chứng khoán, nhưng cần ra tiêu chí kiểm soát, "không phải đơn vị nào cũng được làm". Tức là, dự thảo luật cần có quy định giao lĩnh vực, nhiệm vụ tham gia kinh doanh, đầu tư cụ thể cho doanh nghiệp nhà nước. Điều này để tránh tình trạng doanh nghiệp thấy các lĩnh vực đầu tư có lời, như bất động sản, lại "nhảy" vào thì rủi ro.
Cũng theo dự thảo luật, doanh nghiệp nhà nước không được đầu tư góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp của công ty có người quản lý, đại diện là vợ hoặc chồng, cha mẹ, anh chị em ruột... của lãnh đạo cấp cao (gồm Chủ tịch, thành viên Hội đồng thành viên, kiểm soát viên, tổng giám đốc, giám đốc, kế toán trưởng).
Về huy động vốn, cho vay vốn, có ý kiến đề nghị quy định rõ điều kiện, thẩm quyền, trách nhiệm của từng chủ thể trong huy động, cho vay vốn. Việc này để doanh nghiệp được chủ động quyết định nguồn vốn sử dụng để cho vay, cũng như lãi suất cho vay với công ty con.
Chủ tịch Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết dự thảo luật quy định doanh nghiệp chỉ được tự quyết cho công ty con vay vốn với giá trị tối đa mức góp vốn. Trường hợp vượt mức này, doanh nghiệp báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu xem xét, phê duyệt. Chính phủ sẽ quy định chi tiết điều kiện bảo lãnh, cho vay để kiểm soát rủi ro, ngăn việc lạm dụng.
"Quy định như vậy đã cơ bản bao quát các vấn đề, bảo đảm hài hòa quyền tự chủ sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và yêu cầu giám sát, quản lý vốn nhà nước chặt chẽ", ông Mãi nói.
Nêu ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Ủy ban Kinh tế và Tài chính rà soát kỹ các điều khoản trong quá trình hoàn thiện, chỉnh lý dự thảo luật, chẳng hạn lĩnh vực Nhà nước sẽ đầu tư vào doanh nghiệp, hoạt động đầu tư của doanh nghiệp. Ông lưu ý các quy định đưa ra "cần tạo thuận lợi trong quá trình thực thi".
Dự kiến Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua dự luật này vào ngày 14/6.
Anh Minh
