Cuối tháng 8, Vũ Xuân Cường, 23 tuổi, tốt nghiệp ngành Đặc công nước, trường Sĩ quan Đặc công, với điểm học tập 8,02/10. Chàng trai quê Thái Bình cũ (nay là Hưng Yên) còn bốn lần đạt danh hiệu Chiến sĩ tiên tiến, Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở và tốt nghiệp thủ khoa với hàm Trung úy.
"Đây là món quà đặc biệt nhất mình có thể dành tặng cho bố mẹ", Cường nói.

Vũ Xuân Cường. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Xuất thân từ gia đình thuần nông, Cường sớm xác định vào quân đội để san sẻ gánh nặng kinh tế với bố mẹ, có việc làm ổn định khi ra trường. Nhưng năm 2020, Cường trượt trường Sĩ quan lục quân 1, thiếu suýt soát điểm. Nam sinh nghĩ quyết định thử học ở môi trường khác, và nhập học trường Đại học Xây dựng Hà Nội.
Đúng như lo lắng ban đầu của Cường, tiền ăn, học, thuê trọ vài triệu đồng một tháng là áp lực quá lớn. Gắng gượng được 4-5 tháng, nam sinh nghỉ học, về quê ôn thi lại. Lần này, Cường trúng tuyển trường Sĩ quan Đặc công.
Chương trình học của trường kéo dài bốn năm, trong đó ba năm đầu chưa phân chuyên ngành. Học viên cùng trải qua khóa huấn luyện tân binh 6 tháng, sau đó học đại cương, cơ sở ngành và các môn bơi, thể lực, chiến thuật...
Ngày mới vào trường, Cường chỉ biết bơi sải ở cự ly 50-60m, nhưng sau hai ngày đã học được bơi ếch theo yêu cầu của chỉ huy. Nam sinh luôn đạt loại giỏi với những bài bơi ếch 100 m trong tối đa 3 phút.
Khả năng học hỏi nhanh cùng thể lực tốt, Cường thường được chọn là người bơi đầu tiên - vị trí thiện chiến nhất, giúp định hướng đội hình và kéo dây khi bơi theo đội hình chân rết với khoảng 20 người một nhóm. Đây cũng là lý do Cường chọn chuyên ngành Đặc công nước khi bước vào năm cuối.
Cường nhớ nhất đợt diễn tập 10 ngày cuối khóa, trúng đợt rét đậm 12-13 độ C. Giữa thời tiết khắc nghiệt, Cường và đồng đội hành quân 120 km với balo nặng 30-35 kg, rồi thực hiện các trận đánh diễn tập như đánh đảo, đánh cảng trên hồ vào ban đêm. Học viên cởi trần, chỉ mặc quần cộc để bơi.
"Có những lúc mình không còn cảm nhận được tay, chân vì quá lạnh. Lúc lên bờ, nhiều người đi không vững nữa", Cường kể.
Ngoài khởi động kỹ, một trong những cách mà Cường hay dùng để giữ ấm cơ thể khi bơi là uống nước gừng, ngậm nước mắm. Nếu nhiệt độ xuống dưới 8 độ C, học viên sẽ không phải xuống nước.

Cường (đứng hàng cuối, thứ ba từ trái sang) cùng đồng đội sau một buổi tập luyện. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Trong đợt thực tập kéo dài hai tháng, Cường về Lữ đoàn 5 ở Ninh Thuận cũ. Tại đây, lần đầu Cường trải nghiệm bơi trên biển. Nam sinh đánh giá bài tập khắc nghiệt nhất là thả trôi 24 giờ trên biển. Học viên được sử dụng phao ống, chuẩn bị cháo loãng cho vào chai đựng nước, đem theo để ăn.
Cường giải thích bài tập này để kiểm tra sức chịu đựng của học viên, đồng thời xem cơ thể sẽ thay đổi thế nào khi ngâm nước trong 24 giờ. Thời tiết nóng bức khiến da Cường bị cháy, vài ngày sau bong tróc rất rát.
Dù vậy, Cường không thấy nản lòng, bởi đã xác định đây là những bước rèn luyện cần thiết cả về thể lực và ý chí cho bộ đội đặc công nói riêng và quân đội nói chung.
Với những môn lý luận, chính trị, nam sinh thường học ý chính, rồi phát triển lập luận. Ngoài giờ học, Cường hay chơi bóng đá, bóng chuyền, không ít lần đạt giải trong các hội thao toàn quân. Nam sinh cũng tham gia trình diễn võ thuật trong các sự kiện lớn trong quân đội.

Cường chia sẻ về quá trình học tập, rèn luyện tại trường. Video: QPVN
Thượng úy Nguyễn Mạnh Khiêm, Đại đội trưởng Đại đội 2, Tiểu đoàn 1, trường Sĩ quan Đặc công, nhận xét Cường là học viên toàn diện. Không chỉ chăm học, có thể lực tốt, đáp ứng các bài tập chuyên ngành, Cường còn rất năng nổ trong các hoạt động phong trào, chấp hành tốt nội quy của trường.
Anh Khiêm cho biết Cường bơi rất giỏi, nhưng đặc biệt xuất sắc trong nội dung bơi dong kéo vũ khí trang bị. Các bài tập thường yêu cầu học viên kéo vật nặng 20-25 kg trong khoảng 30-35 km.
Đạt nhiều thành tích tốt trong học tập và rèn luyện, Cường nằm trong nhóm 45% học viên tốt nghiệp với hàm trung úy. Từ cuối tháng 8, Cường nhận công tác tại Tiểu đoàn Đặc công, Bộ Tham mưu Quân khu 3 ở Hải Phòng, giữ vị trí Trung đội trưởng và làm nhiệm vụ quản lý chiến sĩ. Với Cường, nơi công tác chỉ cách nhà khoảng 40 km là điều may mắn, bởi tiện đi lại để chăm sóc mẹ sau khi bố qua đời giữa năm 2022.
Cường đặt mục tiêu năm nay tiếp tục đạt Chiến sĩ thi đua, phấn đấu nhận bằng khen của Bộ Quốc phòng, để rút ngắn thời gian được thăng hàm lên thượng úy.

Cường và mẹ trong ngày tốt nghiệp, tháng 8/2025. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Thanh Hằng


































