Năm 2020, Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2021 - 2030 quyết định đầu tư, đưa khoa Toán và Thống kê của trường trở thành một trong ba khoa Toán mạnh trong cả nước, là đầu tàu phát triển Toán học khu vực miền Trung - Tây Nguyên.
Sau ba năm, PGS.TS Đỗ Ngọc Mỹ, Hiệu trưởng trường Đại học Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, đánh giá khoa Toán và Thống kê là một điểm sáng trong công tác đào tạo và nghiên cứu khoa học của trường.
PGS.TS Đỗ Ngọc Mỹ, Hiệu trưởng trường Đại học Quy Nhơn. Ảnh: VinIF
- Trong thời gian qua, khoa Toán và Thống kê được đầu tư và có những bước tiến như thế nào?
- Trong ba năm qua, khi chính thức được Chương trình Toán đầu tư phát triển thành trung tâm toán học mạnh, khoa đã nhận được nhiều hỗ trợ tích cực để tăng cường công tác tuyển sinh, phát triển chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học.
Năm 2020 là năm thứ hai khoa tuyển sinh ngành Toán ứng dụng, chuyên ngành Khoa học dữ liệu, từ 12 sinh viên vào năm đầu đã tăng lên thành 36. Từ đó đến nay, Khoa đào tạo Toán ứng dụng với chuyên ngành Toán - Tin ứng dụng, và mở ngành Khoa học dữ liệu độc lập, với tổng số sinh viên khoảng 150.
Khoa cũng mở chương trình đào tạo thạc sĩ ngành Khoa học dữ liệu, với sự tài trợ của Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VinIF), đã có hai khóa tốt nghiệp, chất lượng sinh viên tương đối tốt. Một số học viên xuất sắc nhận được học bổng của VinIF (120 triệu đồng/tháng).
Dù rằng số lượng sinh viên, học viên còn khiêm tốn, nhưng đây là những bước tiến rất quan trọng trong đào tạo các ngành mới liên quan đến khoa học và công nghệ của khoa.
Số công bố khoa học của khoa tăng lên về số lượng và chất lượng trong vài năm trở lại đây. Trong giai đoạn 2010-2020, bình quân mỗi năm các giảng viên của khoa công bố khoảng 25 bài báo khoa học trên các tạp chí uy tín thuộc danh mục ISI. Từ Chương trình trọng điểm về Toán và tài trợ từ NAFOSTED (Quỹ phát triển Khoa học và Công nghệ quốc gia), các giảng viên đã công bố nhiều công trình nghiên cứu khoa học chất lượng, được nhận giải thưởng từ Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Mặt khác, mối quan hệ quốc tế của khoa đã được tăng lên đáng kể, với nhiều trường hè, khóa bồi dưỡng, hội thảo quốc tế về Toán học và ứng dụng trong các lĩnh vực Vật lý toán, Khoa học dữ liệu, Trí tuệ nhân tạo được tổ chức tại trường. Qua đây, nhiều chuyên gia trong và ngoài nước về trường, về khoa giảng bài, trao đổi khoa học.
Với các hoạt động phổ biến tri thức Toán học trong Chương trình Toán, khoa đã mang Toán học đến với học sinh các trường THPT trong tỉnh và một số tỉnh lân cận khu vực miền Trung và Tây Nguyên. Các hoạt động hỗ trợ triển khai thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông môn Toán năm 2018 với các chuyên gia được Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán (VIASM) mời đến đã tạo hiệu ứng tích cực trong và ngoài tỉnh. Hệ quả của những hoạt động chuyên môn này là uy tín, thương hiệu của khoa được nâng cao rõ rệt trong vài năm trở lại đây.
Tôi cho rằng sức ảnh hưởng của khoa Toán và Thống kê trường Đại học Quy Nhơn trong cộng đồng Toán học trong nước và quốc tế được nâng cao rõ rệt trong vài năm trở lại đây.
PGS.TS Đỗ Ngọc Mỹ (giữa) và đại diện khoa Toán - Thống kê tại buổi lễ công bố chương trình trọng điểm quốc gia về Toán học. Ảnh: Đại học Quy Nhơn
- Theo ông, đâu là những việc cần làm trong thời gian tới để đưa khoa trở thành trung tâm Toán học mạnh?
- Lãnh đạo trường luôn quan tâm, ưu tiên đầu tư phát triển công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học và ứng dụng Toán học.
Thời gian tới, khoa Toán và Thống kế tiếp tục phát huy thế mạnh đào tạo và nghiên cứu khoa học, nâng cao hơn nữa năng lực nghiên cứu của đội ngũ giảng viên. Chúng tôi cũng tranh thủ đầu tư từ Chương trình Toán để nâng cao hiểu biết về vai trò của Toán học đến học sinh, phụ huynh, giáo viên khu vực miền Trung và Tây Nguyên; tăng cường thực hiện các chương trình, dự án nghiên cứu và ứng dụng Toán học.
Nhà trường sẽ kết nối cùng các doanh nghiệp tham gia vào các hoạt động đào tạo và nghiên cứu ở bậc đại học và sau đại học, phù hợp với nhu cầu nhân lực thực tế, nhất là những ứng dụng Toán học vào thực tiễn, giải quyết các thách thức, bài toán cụ thể trong đời sống.
Với thế mạnh về đào tạo sư phạm và các ngành khoa học cơ bản, trường Đại học Quy Nhơn hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, khai thác lĩnh vực khoa học cơ bản như Toán học để tạo nền tảng ứng dụng tốt cho hàng loạt lĩnh vực như Chuyển đổi số, Công nghệ thông tin, Khoa học dữ liệu, Trí tuệ nhân tạo.
- Những khó khăn mà trường vấp phải khi hiện thực hóa chiến lược này?
- Mặc dù nhận được sự ưu tiên đầu tư và mạng lưới chuyên gia hỗ trợ trong, ngoài nước nhưng vẫn còn một chặng đường dài với nhiều thử thách nếu muốn đạt mục tiêu.
Để phát triển thành một trung tâm toán học mạnh của khu vực miền Trung và Tây Nguyên, chúng tôi vẫn cần sự đầu tư, liên kết mạnh mẽ hơn nữa từ các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp. Các cấp cần có những ưu tiên trong xét duyệt các đề tài nghiên cứu khoa học, giúp giảng viên khoa Toán nâng cao năng lực nghiên cứu và ứng dụng Toán học.
Thời gian tới, nhà trường sẽ nhanh chóng thành lập các nhóm nghiên cứu, nhóm nghiên cứu mạnh với kinh phí từ Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ của trường.
GS Đặng Nguyên Việt, Đại học Paris Sorbonne, Pháp, giảng bài tại trường Hè Vật lý Toán tại Đại học Quy Nhơn, tháng 8. Ảnh: QNU
- Nhiều trường đại học ở tỉnh nhỏ thường gặp khó khăn trong thu hút và giữ chân người tài, có năng lực nghiên cứu. Trường có những giải pháp nào cho việc này?
- 46 năm qua, khoa Toán và Thống kê cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao gần 12.000 người lĩnh vực Toán học và Thống kê cho các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên nói riêng và cả nước nói chung, đặc biệt là giáo viên và giảng viên Toán từ phổ thông tới đại học.
Dù ở tỉnh nhỏ nhưng khoa có đội ngũ giảng viên chất lượng cao, 100% tốt nghiệp tiến sĩ, phần lớn từ các cơ sở đào tạo Toán học uy tín ở châu Âu và Mỹ, có mối quan hệ cộng tác tốt với một số cơ sở nghiên cứu Toán học trên thế giới.
Tuy nhiên, gần đây có một số giảng viên tài năng vì mong muốn trải nghiệm ở các môi trường công việc mới, đã chuyển công tác. Mặc dù vậy, trường cũng đã thành công giữ chân nhiều giảng viên ở lại sau thời gian tu nghiệp ở nước ngoài.
Với các chương trình tài trợ từ NAFOSTED, VinIF, các đề tài cấp bộ, các giảng viên của khoa và trường đã xây dựng các nhóm nghiên cứu, trong đó có nhóm nghiên cứu mạnh về Tối ưu, Lý thuyết điều khiển, Hệ động lực, Giải tích ma trận, Phương trình đạo hàm riêng.
Giảng viên được tự do phát triển nghiên cứu của mình, với thu nhập tương đối ổn định. Với tình cảm gắn bó với trường cộng với Quy Nhơn là thành phố xinh đẹp, mức sống thấp, giảng viên nói chung có thể yên tâm sinh sống và công tác.
Lệ Nguyễn
