Liên hoan phim Cannes 2025 vừa kết thúc, đánh dấu bước ngoặt rực rỡ của điện ảnh Pháp khi các nữ đạo diễn như Hafsia Herzi, Julia Ducournau và Joséphine Japy bùng nổ với những câu chuyện táo bạo về bản sắc và nhân văn.
Đặc biệt, dưới sự dẫn dắt của Juliette Binoche, họ không chỉ tôn vinh sự đa dạng mà còn định hình tương lai điện ảnh Pháp đầy cảm hứng.
Một làn gió mới cho điện ảnh Pháp
Liên hoan phim Cannes 2025, diễn ra từ ngày 13 đến 24/5 tại thành phố biển Riviera, không chỉ là sân khấu tôn vinh nghệ thuật điện ảnh mà còn là nơi chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của các nữ đạo diễn Pháp. Với sự hiện diện của những cái tên như Hafsia Herzi (The Little Sister), Joséphine Japy (The Wonderers), Prïncia Car (The Girls We Want) và Julia Ducournau (Alpha), điện ảnh Pháp đang khẳng định vị thế tiên phong trong việc kể những câu chuyện táo bạo, giàu cảm xúc và đậm chất cá nhân.
Trong bối cảnh xã hội Pháp đang sôi nổi thảo luận về bình đẳng giới và đa dạng văn hóa, các nữ đạo diễn này không chỉ mang đến những tác phẩm xuất sắc mà còn góp phần định hình lại bức tranh điện ảnh toàn cầu.
Hafsia Herzi: Tiếng nói của sự giao thoa văn hóa
Hafsia Herzi, nữ đạo diễn người Pháp gốc Tunisia, đã làm nên lịch sử tại Cannes 2025 với The Little Sister, bộ phim giành giải Queer Palm (Cành cọ Đồng tính) và giúp nữ diễn viên chính Nadia Melliti đoạt giải Nữ diễn viên xuất sắc nhất. Bộ phim, chuyển thể từ tiểu thuyết tự truyện The Last One của Fatima Daas, kể câu chuyện về Fatima – một cô gái Pháp gốc Algeria đấu tranh để dung hòa bản sắc, tôn giáo và tình yêu đồng giới. Herzi, với góc nhìn sắc bén về các mối quan hệ và xung đột nội tâm, đã sử dụng bối cảnh Paris để khắc họa một thành phố vừa thơ mộng vừa đầy mâu thuẫn. The Little Sister không chỉ là một câu chuyện về tuổi trẻ mà còn là lời tuyên ngôn về sự tự do và bản sắc trong một xã hội đa văn hóa.
Hafsia Herzi và Nadia Melliti (trái) đem về 2 giải thưởng tại Cannes 2025, bao gồm Nữ diễn viên xuất sắc nhất
Herzi, từng được biết đến với các tác phẩm như You Deserve a Lover (2019), tiếp tục khẳng định phong cách làm phim độc đáo của mình tại Cannes 2025. "Tôi muốn kể những câu chuyện mà người ta thường ngại nhắc đến" - Herzi chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn - "Fatima không chỉ là một nhân vật, mà còn là hình ảnh của hàng triệu người trẻ đang tìm kiếm chính mình". Thành công của The Little Sister đã đặt Herzi vào hàng ngũ những nữ đạo diễn hàng đầu của Pháp, bên cạnh những tên tuổi như Julia Ducournau.
Joséphine Japy và Prïncia Car: Thế hệ mới đầy bản lĩnh
Bên cạnh Herzi, Cannes 2025 còn chứng kiến sự xuất hiện của các nữ đạo diễn trẻ đầy triển vọng. Joséphine Japy, với The Wonderers, mang đến một câu chuyện cảm động về tình chị em và sự chấp nhận trong bối cảnh một gia đình có người thân mắc hội chứng di truyền hiếm gặp. Bộ phim, được truyền cảm hứng từ chính trải nghiệm cá nhân của Japy, là một lời thủ thỉ đầy yêu thương nhưng cũng không ngại phơi bày những nỗi đau thầm lặng. Japy, được biết đến nhiều với vai trò diễn viên trong Breathe (2014) - bộ phim mà cô được đề cử giải César cho Nữ diễn viên triển vọng nhất - đã chứng minh tài năng đạo diễn của mình qua cách kể chuyện tinh tế và giàu cảm xúc, khiến bộ phim đầu tay The Wonderers trở thành một điểm sáng trong hạng mục Un Certain Regard.
Joséphine Japy gây bất ngờ với bộ phim đầu tay khi "lấn sân" đạo diễn
Prïncia Car, một nữ đạo diễn trẻ 26 tuổi, lại gây chú ý với The Girls We Want, một tác phẩm táo bạo về đời sống giới trẻ đô thị và những khao khát tình yêu. Bộ phim của Car, với ngôn ngữ điện ảnh phá cách và không khuôn mẫu, đã được giới phê bình tại Cannes đánh giá cao vì sự dũng cảm và thông minh. "Tôi muốn làm phim theo cách của riêng mình, không bị ràng buộc bởi bất kỳ kỳ vọng nào" - Car chia sẻ. Sự xuất hiện của Car tại Cannes 2025 là minh chứng cho sức sống của thế hệ đạo diễn nữ trẻ tại Pháp, những người đang mang đến những góc nhìn mới mẻ và đa dạng.
Julia Ducournau: Người tiên phong của thể loại kinh dị
Không thể nhắc đến điện ảnh Pháp tại Cannes 2025 mà không nói đến Julia Ducournau, nữ đạo diễn từng làm nên lịch sử với Titane (Cành cọ Vàng 2021). Năm nay, Ducournau trở lại với Alpha, xoay quanh một cô bé 13 tuổi gặp rắc rối sống với mẹ đơn thân của mình, trong bối cảnh của một căn bệnh truyền qua đường máu mới lạ đang dần biến những người mắc bệnh thành đá cẩm thạch. Thế giới của họ sụp đổ vào ngày Alpha trở về từ trường với một hình xăm trên cánh tay, khiến mẹ cô lo sợ rằng chính cô đã mắc phải căn bệnh này. Căn bệnh hư cấu được đề cập trong phim đã được hầu hết các nhà phê bình phân tích như một ẩn dụ cho HIV/AIDS, với cốt truyện phản ánh sự khởi đầu của đại dịch HIV/AIDS vào những năm 1980.
Với phong cách làm phim táo bạo và hình ảnh đầy ám ảnh, Ducournau không chỉ kể một câu chuyện về bệnh tật mà còn đặt ra những câu hỏi sâu sắc về cơ thể, giới tính và sự sống còn. Mặc dù không đoạt giải, Alpha được đánh giá là một trong những ứng cử viên sáng giá cho Cành cọ Vàng, khẳng định vị thế của Ducournau như một trong những đạo diễn nữ hàng đầu không chỉ của Pháp mà còn của thế giới.
Julia Ducournau trở lại với "Alpha"
Ducournau, cùng với Herzi, Japy và Car, đại diện cho một thế hệ nữ đạo diễn Pháp không ngại thử thách các chuẩn mực điện ảnh. Họ mang đến những câu chuyện đa dạng, từ những vấn đề nhạy cảm như bản sắc giới tính (The Little Sister), bệnh tật (The Wonderers), đến những chủ đề gai góc như đại dịch và cơ thể (Alpha). Sự hiện diện của họ tại Cannes 2025 là một cột mốc quan trọng, đánh dấu sự chuyển mình của điện ảnh Pháp trong việc tôn vinh tiếng nói nữ giới.
Juliette Binoche: Người dẫn dắt với tầm nhìn nghệ thuật và nhân văn
Juliette Binoche, biểu tượng điện ảnh Pháp với các vai diễn để đời trong The English Patient (đoạt giải Phim xuất sắc nhất tại Oscar 1997), Trois couleurs: Bleu (đoạt giải César 1994), và Certified Copy (đoạt giải Nữ diễn viên chính xuất sắc tại Cannes 2010), đã đảm nhận vai trò chủ tịch ban giám khảo tại Cannes 2025. Với sự dẫn dắt của Binoche, ban giám khảo – bao gồm những tên tuổi như Halle Berry, Payal Kapadia, và Jeremy Strong – đã đưa ra những lựa chọn táo bạo, tôn vinh các tác phẩm giàu tính nhân văn và đổi mới nghệ thuật.
Nổi bật trong số đó là quyết định trao Cành cọ Vàng cho It Was Just an Accident của Jafar Panahi, một bộ phim về sự kháng cự và hy vọng và giải Nữ diễn viên chính xuất sắc cho Nadia Melliti trong The Little Sister.
Binoche mang đến Cannes 2025 một góc nhìn tươi mới và đầy cảm hứng. "Quan điểm phải luôn mới mẻ. Nếu không có nhu cầu về cái mới, tốt hơn hết là không nên dấn thân vào nghệ thuật" - Binoche chia sẻ trước ngày khai mạc - "Chúng ta tiếp cận nó với ánh mắt hy vọng, như một đứa trẻ khao khát được kinh ngạc, sẵn sàng nhảy vào cái chưa biết và đắm mình trong một thế giới, một tinh thần, một bầu không khí". Chính tầm nhìn này đã định hướng ban giám khảo lựa chọn những tác phẩm như The Little Sister, không chỉ vì chất lượng nghệ thuật mà còn vì thông điệp về sự đa dạng và tự do.
Nữ diễn viên lừng danh người Pháp Juliette Binoche là Chủ tịch ban giám khảo Cannes 2025
Trong buổi họp báo sau lễ bế mạc, Binoche nhấn mạnh lý do chọn It Was Just An Accident cho Cành cọ Vàng: "Bộ phim xuất phát từ cảm giác kháng cự và sinh tồn, điều vô cùng cần thiết hôm nay". Cô ca ngợi tính nhân văn và chính trị của bộ phim, đồng thời liên hệ nó với trải nghiệm của đạo diễn Panahi, người từng chịu cảnh tù đày ở Iran. "Nghệ thuật sẽ luôn chiến thắng. Điều gì thuộc về con người sẽ luôn chiến thắng" - Binoche khẳng định - "Chúng ta, những diễn viên, đạo diễn và người làm nghệ thuật, có thể lên tiếng về những vấn đề quan trọng và thay đổi thế giới".
Tầm ảnh hưởng của Binoche không chỉ nằm ở vai trò chủ tịch mà còn ở cách cô ủng hộ các nữ đạo diễn như Hafsia Herzi. Bằng cách trao giải cho Nadia Melliti và tôn vinh The Little Sister, Binoche đã gửi đi một thông điệp mạnh mẽ về việc hỗ trợ các câu chuyện đa dạng, đặc biệt là những câu chuyện từ phụ nữ và các cộng đồng thiểu số. Sự hiện diện của cô tại Cannes 2025 không chỉ củng cố vị thế của điện ảnh Pháp mà còn truyền cảm hứng cho các nữ đạo diễn trẻ tiếp tục theo đuổi con đường nghệ thuật của mình.
Sự thành công của các nữ đạo diễn tại Cannes 2025 tiếp nối di sản của những người đi trước như Jane Campion (The Piano, 1993) và Justine Triet (Anatomy Of A Fall, 2023), những người đã mở đường cho phụ nữ trong ngành điện ảnh. Với The Little Sister, Hafsia Herzi không chỉ tôn vinh câu chuyện của cộng đồng nhập cư Bắc Phi mà còn mở ra một cuộc đối thoại về bản sắc và tình yêu trong xã hội Pháp hiện đại. Trong khi đó, Julia Ducournau tiếp tục thách thức khán giả với những câu chuyện táo bạo, còn Joséphine Japy và Prïncia Car mang đến sự tươi mới và đa dạng cho điện ảnh Pháp.
Cannes 2025, với sự dẫn dắt của Juliette Binoche và sự tỏa sáng của các nữ đạo diễn, đã khẳng định rằng điện ảnh Pháp không chỉ là một cường quốc nghệ thuật mà còn là một ngọn cờ đầu trong việc thúc đẩy bình đẳng giới và đa dạng văn hóa. Những bộ phim như The Little Sister, Alpha, The Wonderers và The Girls We Want không chỉ là thành công của riêng các đạo diễn mà còn là lời khẳng định rằng tiếng nói nữ giới đang định hình tương lai của điện ảnh Pháp.
Theo thống kê, trong 22 phim tranh giải Cành cọ Vàng năm 2025, có 6 phim do nữ đạo diễn thực hiện, chiếm 27% – một con số đáng kể so với những năm trước, khi hiếm có nữ đạo diễn nào được chọn. Sự hiện diện của các nữ đạo diễn như Herzi, Ducournau, Japy và Car không chỉ làm phong phú thêm bức tranh điện ảnh Pháp mà còn truyền cảm hứng cho thế hệ đạo diễn trẻ, đặc biệt là phụ nữ, tiếp tục theo đuổi con đường nghệ thuật.
