Sáng kiến Khoa học (Creative Science Contest - CSC) là cuộc thi thường niên do Bộ Khoa học và Công nghệ chỉ đạo, báo VnExpress tổ chức. Năm thứ 4 triển khai, cuộc thi nhằm thúc đẩy phong trào nghiên cứu, sáng tạo trong lĩnh vực khoa học công nghệ, hướng tới các nhà khoa học chuyên nghiệp, nhóm tác giả không chuyên và doanh nghiệp. Với chủ đề "Sáng kiến Xanh" cuộc thi năm nay tôn vinh những giải pháp đột phá, tiềm năng ứng dụng vào thực tế, thúc đẩy phát triển kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.
Bắt đầu mở cổng nhận bài thi từ 15/1, đến nay Ban tổ chức đã nhận được hơn 170 hồ sơ tham dự thuộc nhiều lĩnh vực Y sinh, hóa sinh; Giáo dục; Nông nghiệp; Môi trường; Năng lượng mới; Vật liệu mới... Trong số này lĩnh vực Giáo dục có số lượng hồ sơ vượt trội (chiếm khoảng hơn 30%), tiếp đến là Môi trường và Năng lượng. Các hồ sơ gửi về có nhiều giải pháp, sản phẩm công nghệ sẵn sàng ứng dụng vào cuộc sống.

Sơ đồ mái che thông minh và băng chuyền cơm tự động của nhóm tác giả Trường Tiểu học An Thới 2. Ảnh: Nhóm tác giả
Năm nay, lần đầu tiên cuộc thi phân loại riêng đối tượng tham gia, trong đó có các nhà khoa học chuyên, không chuyên, còn thêm hạng mục giải thưởng dành cho doanh nghiệp. Mục tiêu khuyến khích các công ty, tập đoàn có đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D) tạo ra giải pháp, sản phẩm công nghệ mang lại hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và tiện lợi cho cuộc sống, cộng đồng.
Hồ sơ dự thi được gửi về từ nhiều địa phương trên cả nước. Trong số này TP HCM, Long An, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Cần Thơ, Tiền Giang, Phú Thọ, Điện Biên... có lượng hồ sơ vượt trội. Tiếp theo là các địa phương Nam Định, Bắc Giang, Kiên Giang, Trà Vinh, Cà Mau, Bình Phước, Đăk Nông, Nghệ Tĩnh...
>>> Nộp hồ sơ tại đây
Vòng loại sẽ bắt đầu từ 31/3 đến 14/4. Từ 14h ngày 1/4 độc giả VnExpress có thể bình chọn các sản phẩm yêu thích tại địa chỉ: https://vnexpress.net/khoa-hoc/cuoc-thi-sang-kien-khoa-hoc.
Các sản phẩm vòng loại được bình chọn cao và lựa chọn của Ban giám khảo sẽ vào vòng chung kết. Điểm vòng loại sẽ bao gồm 60% đánh giá của Hội đồng giám khảo và 40% bình chọn của độc giả.
Vòng chung kết bắt đầu từ 15/4 đến ngày 6/5. Ở vòng này điểm căn cứ xếp hạng các sản phẩm đoạt giải với tỷ lệ 20% bình chọn và 80% đánh giá của Ban giám khảo. Lễ trao giải dự kiến tổ chức ngày 17/5 tại Hà Nội.
Tổng giá trị giải thưởng lên tới 970 triệu đồng, trong đó Ban tổ chức trao hai giải nhất trị giá 100 triệu đồng mỗi giải, hai giải nhì 70 triệu đồng mỗi giải, hai giải ba 50 triệu đồng mỗi giải dành cho nhóm nhà khoa học chuyên và không chuyên.
Với nhóm doanh nghiệp, Ban tổ chức vinh danh top 5 giải pháp/sản phẩm khoa học công nghệ đột phá trong năm 2023, 2024 với phần thưởng gói truyền thông trị giá 100 triệu đồng trên báo VnExpress.
Tại hạng mục Sáng kiến Xanh trị giá 30 triệu đồng hướng đến các giải pháp xanh, sáng tạo, mang tính bền vững, nhằm giải quyết một vấn đề xã hội ở khu vực nông thôn, miền núi và có thể triển khai thực tế. Ban tổ chức ưu tiên sáng kiến trong lĩnh vực giáo dục.
Sau ba năm tổ chức, cuộc thi Sáng kiến Khoa học đã trao 19 giải cho các tác giả, nhóm tác giả có các giải pháp công nghệ có tính ứng dụng cao vào cuộc sống.
Toàn bộ tiền giải thưởng do Quỹ Hy vọng (Hope Foundation) tài trợ. Đây là quỹ xã hội hoạt động vì cộng đồng, không vì lợi nhuận, được vận hành bởi Báo VnExpress và Công ty cổ phần FPT. Quỹ hướng tới thúc đẩy công nghệ thông tin, phát triển tri thức bền vững, kết nối tấm lòng nhân ái để tạo ra xã hội bình đẳng và tiến bộ. Với việc đồng hành cùng cuộc thi, Quỹ Hy vọng mong muốn thúc đẩy các sáng kiến từ những người trẻ, để từ đó ứng dụng công nghệ vào mọi mặt của đời sống. Điều này góp phần thực hiện hóa mục tiêu của Quỹ, rút ngắn khoảng cách chênh lệch giữa nông thôn và thành thị.
Minh Thư