Cuộc 'giành giật' nhân tài AI tại Thung lũng Silicon

Theo Business Insider, hồi giữa tháng 7, hàng trăm nhân viên Windsurf, công ty khởi nghiệp về AI tại Thung lũng Silicon, cùng tập trung tại văn phòng để chờ một thông báo ăn mừng. OpenAI đã đàm phán mua lại công ty với giá ba tỷ USD. Ban lãnh đạo Windsurf nói thỏa thuận sắp được ký kết, còn đội ngũ marketing lên kế hoạch quay một số đoạn phim làm tư liệu quảng cáo.

Nhưng thay vào đó, đội ngũ bị "dội gáo nước lạnh" khi CEO Varun Mohan rời công ty để gia nhập Google DeepMind, mang theo một nhóm nhà nghiên cứu và kỹ sư AI. Sau khi nghe tin, một số nhân viên bật khóc, cảm thấy bị lãnh đạo bỏ rơi, với tương lai cũng bấp bênh.

Thỏa thuận Windsurf - OpenAI thất bại được cho là có liên quan đến căng thẳng giữa OpenAI và Microsoft - nhà đầu tư lớn nhất vào công ty đứng sau ChatGPT. Microsoft không đồng ý với nhiều điều khoản trong hợp đồng, coi Windsurf là đối thủ cạnh tranh trực tiếp của Microsoft Copilot.

"Tôi phải thừa nhận đây là tin tức cực kỳ sốc và sẽ mất ít nhất 24 tiếng, có thể là cả tuần, để nuốt trôi", CEO mới của Windsurf, Jeff Wang, nói trước nhân viên khi đó.

Vài ngày sau, Wang nhận được email từ Scott Wu, CEO công ty Cognition chuyên về lập trình. Cognition đề nghị mua phần còn lại của Windsurf và thành công.

Đó là "một tuần bình thường" ở Thung lũng Silicon. Theo WSJ, dù chưa có thống kê chi tiết, cuộc cạnh tranh nhân tài AI đang ngày một khốc liệt. Các công ty ở đây đang "trong cơn điên cuồng", với những thỏa thuận bí mật, từ mức đãi ngộ hấp dẫn đến sự phản bội, "lật kèo" vào phút chót như vụ Windsurf. Các CEO quyền lực trong lĩnh vực công nghệ sẵn sàng treo gói lương trị giá hàng trăm triệu USD mỗi năm cho những nhân viên được coi trọng nhất.

CEO OpenAI Sam Altman (trái) và CEO Meta Mark Zuckerberg. Ảnh: Reuters/AP

Meta hoạt động mạnh mẽ nhất trên "thị trường" săn nhân tài AI. Theo Bloomberg, CEO Mark Zuckerberg đã thành lập đội ngũ khoảng 50 người với tham vọng xây dựng siêu trí tuệ có tên Superintelligence Labs. Ông đã đầu tư 14,3 tỷ USD vào Scale AI đầu tháng 6 và mời được tỷ phú Alexandr Wang, nhà sáng lập kiêm CEO startup này, gia nhập công ty.

"Về nỗ lực phát triển siêu trí tuệ, tôi đang tập trung tạo dựng đội ngũ tinh hoa và tài năng nhất trong ngành. Chúng tôi sẽ đầu tư hàng trăm tỷ USD vào điện toán để tạo nên siêu trí tuệ. Chúng tôi có vốn từ hoạt động kinh doanh để thực hiện điều này", người đứng đầu Meta viết trên Facebook ngày 14/7.

Zuckerberg được cho đã cố gắng "rút ruột" nhiều nhân tài từ đối thủ như OpenAI, Google và các startup nhỏ hơn. "Tôi tự hào khi toàn ngành đang cùng hướng đến sứ mệnh. Nhưng tất nhiên, sẽ có một số lính đánh thuê. Người truyền giáo sẽ đánh bại lính đánh thuê", CEO OpenAI Sam Altman gửi tin nhắn tới nhân viên hồi cuối tháng 6 khi Meta cố gắng chiêu mộ người trong công ty ông.

Câu nói của Altman trích từ lời nhà đầu tư mạo hiểm John Doerr, Chủ tịch Kleiner Perkins, thành viên hội đồng quản trị Windsurf. Trong nhiều thập kỷ, ông cố gắng gửi thông điệp đến nhiều thế hệ doanh nhân tại Thung lũng Silicon, rằng hãy đón nhận những nhà truyền giáo bên trong họ. "Trong nền văn hóa trọng giao thương, mục tiêu cốt lõi là ham muốn kiếm tiền", Doerr nói năm 2015. "Nhưng tại các công ty khác, không chỉ ham muốn kiếm tiền, họ còn muốn tạo sản phẩm ý nghĩa, mang lại giá trị xã hội".

Zuckerberg từng cho biết Meta không lấy tiền để tạo sức hấp dẫn tuyển dụng. Tuần trước, ông nhấn mạnh các nhà khoa học và nghiên cứu AI đến với Meta vì có thể tiếp cận nguồn sức mạnh tính toán khổng lồ - thứ có thể làm nên những sản phẩm đột phá. Tuy nhiên, nguồn tin từ WSJ tiết lộ nhiều nhà nghiên cứu được ông chủ Facebook mời chào và hứa hẹn mức thu nhập 300 triệu USD trong bốn năm.

"Meta đã đề xuất với ai đó mức lương một tỷ USD cho 4 năm làm việc", Daniel Francis, nhà sáng lập startup AI Abel, viết trên X ngày 20/7. Hôm sau, ông nói thêm: "Cập nhật: Vừa được thông báo về đề xuất 1,25 tỷ USD cho 4 năm, mức cao nhất mà tôi từng thấy". Tuy nhiên, ứng viên tiềm năng này không đồng ý.

Ngoài Alexandr Wang của Scale AI, Zuckerberg cũng mời về một số chuyên gia nổi tiếng, như Nat Friedman và Daniel Gross. Friedman là cựu CEO nền tảng mã hóa GitHub và sẽ là một trong những người đứng đầu phòng thí nghiệm AI của Meta cùng với Wang. Còn Gross là CEO của Safe Superintelligence (SSI), được thành lập vào năm ngoái cùng với Ilya Sutskever, cựu nhà khoa học trưởng của OpenAI.

Theo WSJ, cuối tháng 1, Gross và Sutskever ăn trưa tại nhà Zuckerberg ở Palo Alto. CEO Meta quan tâm đến việc mua lại SSI. Sutskever lập tức từ chối, nói SSI không phải để bán. Meta sau đó đầu tư vào SSI, giúp startup này được định giá 32 tỷ USD.

Một số nhân viên SSI nói Gross không đồng tình với Sutskever. Vào tháng 5, ông nhận lời đến Meta. Sutskever được cho là hoàn toàn bất ngờ khi biết CEO kiêm nhà đồng sáng lập chuyển sang làm cho đối thủ. Giới đầu tư vào SSI cũng "choáng váng" trước thông tin.

Mark Chen, Giám đốc nghiên cứu của OpenAI, kể ông cũng được Zuckerberg tiếp cận đầu năm nay. CEO Meta ban đầu muốn xin lời khuyên để cải thiện bộ phận AI của công ty, nhưng sau đó đề nghị Chen gia nhập.

"Vài trăm triệu, hay một tỷ USD?", Zuckerberg đặt câu hỏi khi đó. Chen tỏ ra ngần ngại, sau đó từ chối, nói ông đang rất hài lòng với OpenAI.

Cuối tháng 6, Chen trấn an nhân viên, ví cuộc câu kéo tài năng AI của Meta như một vụ trộm. "Tôi đang có một cảm giác mãnh liệt, giống như có người đột nhập vào nhà và đánh cắp thứ gì đó. Xin hãy tin chúng tôi không ngồi yên", Chen viết trong thông điệp gửi nhân viên được Wired thu thập.

Theo một số nguồn tin, kể từ khi Meta cố gắng "rút ruột" nhân tài của OpenAI, Zuckerberg và Altman đã không còn nói chuyện với nhau, cho đến khi cả hai gặp nhau tại hội nghị Allen & Co. ở Sun Valley, Idaho (Mỹ) giữa tháng này. Ngay cả tại sự kiện, hai bên cũng hạn chế tiếp xúc với nhau.

Bảo Lâm tổng hợp