Vở nhạc kịch Café bánh mì - dự án nhạc kịch hợp tác đầu tiên giữa nghệ sĩ Việt Nam và Hàn Quốc về đề tài cách mạng ra mắt công chúng Thủ đô, góp thêm một "công trình" nghệ thuật ấn tượng chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.
Dự án nghệ thuật giữa nghệ sỹ Việt Nam – Hàn Quốc
Sau một thời gian dàn dựng, nhạc kịch Café bánh mì do Nhà hát Kịch Việt Nam và Công ty Metaforce Việt Nam thực hiện, đã ra mắt công chúng Thủ đô. Đây cũng là dự án hợp tác giữa nghệ sỹ Việt Nam và Hàn Quốc đầu tiên về đề tài cách mạng, gắn liền với dấu mốc trọng đại của dân tộc. Dự kiến, vở nhạc kịch sẽ được biểu diễn phục vụ khán giả Việt Nam trong dịp 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, sau đó, sẽ được giới thiệu tại một số nước trên thế giới.
Nhạc kịch Cafe bánh mì khai thác bối cảnh xã hội chân thực về đất nước Việt Nam trong những năm trước Cách mạng tháng Tám, cuộc sống của người dân đói khổ, cùng cực. Dưới sự giác ngộ và lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, những người dân yêu nước thuộc giai cấp tiểu tư sản đã cống hiến không chỉ tiền của mà còn sẵn sàng hy sinh cả tính mạng để đi theo kháng chiến, đi theo cách mạng, từ đó góp phần vào thắng lợi của ngày Tổng khởi nghĩa, đập tan ách thống trị của thực dân, phong kiến, giành chính quyền về tay nhân dân và khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
"Cafe bánh mì" làm về đóng góp thầm lặng mà vĩ đại của các tầng lớp nhân dân, trong đó có giai cấp tiểu tư sản trong Cách mạng tháng Tám - Ảnh: Nhà hát Kịch Việt Nam
Nhân vật đại diện cho giai cấp tiểu tư sản trong tác phẩm lần này là vợ chồng tiểu tư sản Xuân - Bảo, giao bánh mì cho người Pháp, âm thầm thu thập tin tức cho cách mạng. Hình ảnh của họ tiêu biểu cho tầng lớp tiểu tư sản yêu nước, góp phần vào thắng lợi của Cách mạng tháng Tám. Họ đã thể hiện tinh thần của nhân dân Việt Nam lúc bấy giờ, dù phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, gian khổ nhưng luôn giữ vững niềm tin vào thắng lợi.
Một trong những điểm nhấn nghệ thuật đặc biệt trong vở nhạc kịch là cách ê-kíp sáng tạo khắc họa hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Dù hình tượng Người không đứng trực tiếp trên sân khấu, nhưng tư tưởng, lý tưởng và tinh thần của Người hiện diện trong từng nhân vật, lời thoại, tình huống kịch, truyền xúc cảm đến khán giả.
Vở nhạc kịch kết thúc trong không khí rộn ràng, khán phòng rực cờ đỏ sao vàng, khán giả xem kịch đồng loạt đứng lên, tay giơ cao lá cờ Tổ quốc, hòa giọng ca hát vang bài Tiến Quân ca cùng các nghệ sỹ trên sân khấu, hân hoan trong niềm vui đất nước độc lập, tự do. Không khí ấy vừa thiêng liêng, vừa chan chứa niềm tự hào, vượt qua ranh giới giữa nghệ thuật và đời thực, làm sống dậy không khí sôi nổi, hào hùng của những ngày Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh cách đây vừa tròn 80 năm.
Ê-kíp chọn tên Café bánh mì bởi ghép những món ăn, thức uống quen thuộc đời thường của người Việt, là một cách để thể hiện thông điệp về những con người Việt Nam bình dị, kiên cường, giàu lòng yêu nước. Âm nhạc vừa mang tính sử thi vừa gần gũi, hiện đại. Thiết kế sân khấu tối giản mà gợi nhiều tầng nghĩa; hòa quyện với ánh sáng, đạo cụ tái hiện chân thật bối cảnh lịch sử cách đây hơn 80 năm. Phần vũ đạo có sự kết hợp giữa ngôn ngữ đời thường với ngôn ngữ biểu tượng, giúp khán giả cảm nhận tâm lý nhân vật.
Vở nhạc kịch hội tụ ê kíp sáng tạo hùng hậu của Việt Nam và Hàn Quốc cùng tham gia. Các nghệ sỹ Hàn Quốc gồm: tác giả kịch bản Seo Sang Wan, Giám đốc nghệ thuật Park Hyun Woo, đạo diễn Cho Joon Hui, họa sỹ thiết kế trang trí sân khấu Lim Chung Il, biên đạo múa Kim Sung Il… Phía Việt Nam có Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam, Nghệ sĩ Ưu tú Kiều Minh Hiếu (chỉ đạo nghệ thuật), Lê Trinh (tác giả phối hợp), Nghệ sĩ Nhân dân Hoàng Lâm Tùng (đạo diễn phối hợp), nhạc sĩ Tuấn Nghĩa (viết lời tiếng Việt).

Cảnh trong vở "Cafe bánh mì". Ảnh: Nhà hát Kịch Việt Nam
Vở diễn có sự tham gia của các nghệ sĩ Nhà hát Kịch Việt Nam, gồm các Nghệ sĩ Ưu tú Dũng Nam, Mai Hương, Trương Thu Hà; nghệ sỹ Hồ Liên, Thanh Giang, Thế Nguyên, Hồng Phúc, Tiến Đạt… trước đây vốn chỉ quen với diễn xuất kịch nói, trong vở nhạc kịch lần này đã có sự bứt phá, khi thể hiện trọn vẹn vai trò trong một vở nhạc kịch. Các nghệ sĩ diễn, thoại, hát, diễn xuất hình thể, vũ đạo hòa quyện một cách nhuần nhuyễn.
Vở diễn giàu cảm xúc
Một trong những điểm độc đáo của vở nhạc kịch Cafe bánh mì là các vị trí sáng tạo chủ chốt đều do nghệ sỹ Hàn Quốc đảm nhiệm, từ kịch bản, đạo diễn, họa sĩ đến nhạc sĩ. Họ đã vượt qua rào cản ngôn ngữ để khai thác thành công đề tài lịch sử cách mạng Việt Nam, mang tới cho công chúng những cảm xúc nghệ thuật ấn tượng và đầy nhân văn.
Thiết kế sân khấu do Lim Chung Il thể hiện vừa giản dị mà giàu sức gợi, kết hợp ánh sáng và đạo cụ để tái hiện bối cảnh lịch sử. Vũ đạo của Kim Sung Il sử dụng cả động tác đời thường lẫn động tác biểu tượng, giúp khán giả cảm nhận chiến tranh không chỉ qua tiếng súng, còn qua từng hơi thở của nhân vật. Âm nhạc được xử lý hợp lý, dẫn dắt khán giả đi qua từng cung bậc. Những ca khúc chủ đề vừa giàu chất sử thi, vừa gần gũi với đời sống, khiến khán giả dễ đồng cảm.

Ê kíp sản xuất từ Hàn Quốc mặc áo dài, cầm Quốc kỳ Việt Nam xem chương trình, từ phải qua, thứ nhất là giám đốc nghệ thuật Park Hyun Woo, thứ hai là đạo diễn Cho Joon Hui - Ảnh: Nhà hát Kịch Việt Nam
Đặc biệt, hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập 2/9/1945 vô vùng thiêng liêng, trong tiếng hô vang của quần chúng… mang đến cảm xúc đầy ấn tượng cho khán giả. Chứng kiến nghệ sỹ và khán giả cùng cất vang bài Quốc ca ở màn kết, khán giả đã cảm nhận rõ sức mạnh của nghệ thuật trong việc lan tỏa tình yêu nước và niềm tự hào dân tộc.
Chị Nguyễn Hồng Minh (Hà Nội) chia sẻ, khi xem xong vở diễn, chị thực sự xúc động và thấy mình như được sống trong không khí sôi nổi của những ngày Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh cách đây 80 năm. Câu chuyện trong vở nhạc kịch vừa gần gũi vừa lay động khán giả, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và tinh thần đoàn kết của nhân dân Việt Nam. Chị Hồng Minh đặc biệt ấn tượng với hình ảnh mỗi khán giả cầm trên tay lá cờ Tổ quốc, cùng vẫy theo nhịp điệu hào hùng của bài hát, tất cả tạo nên một khoảnh khắc thật sự thiêng liêng và không thể nào quên…
Giám đốc nghệ thuật Park Hyun Woo chia sẻ: "Thông qua nhạc kịch 'Cafe bánh mì', tôi hy vọng chúng ta sẽ không quên lịch sử đấu tranh giành độc lập, khắc ghi những mất mát không nên tái diễn, để từ đó nuôi dưỡng lòng yêu nước nồng nàn và hướng đến một tương lai tốt đẹp hơn. Mong rằng 'Cafe Bánh mì' sẽ được ghi nhớ và nhắc lại trong lòng các thế hệ mai sau".
Đạo diễn Cho Joon Hui nhận định, nếu Hàn Quốc có bậc vĩ nhân Baekbeom Kim Gu, thì Việt Nam có Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người đã giữ vững tinh thần cách mạng bền bỉ, nêu gương một lãnh đạo thanh liêm và mãi mãi khắc sâu trong trái tim nhân dân. Tư tưởng về độc lập dân tộc và tự chủ của Người là tiêu chuẩn quan trọng để Hàn Quốc và Việt Nam ngày nay nhìn lại lịch sử và định hướng tương lai. "Tôi hy vọng rằng "Cafe bánh mì" sẽ trở thành cây cầu văn hóa giúp kết nối hai quốc gia vào dịp cả hai nước cùng kỷ niệm 80 năm Ngày độc lập", đạo diễn Cho Joon Hui bày tỏ.

Khán giả xem vở nhạc kịch. Ảnh: anninhthudo
Nghệ sĩ Ưu tú Kiều Minh Hiếu, Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam, cho biết Café bánh mì là một dự án đặc biệt, được các nghệ sĩ của Nhà hát Kịch Việt Nam và các chuyên gia sân khấu hàng đầu của Hàn Quốc kết hợp dàn dựng bằng tất cả tâm huyết với mong muốn mang đến cho khán giả những cảm xúc sâu sắc, đồng thời lan tỏa thông điệp về văn hóa, con người và lịch sử của hai nước.
Theo Giám đốc sản xuất Nguyễn Thị Mai Quyên, Cafe bánh mì là lời tri ân đầy cảm xúc dành cho đất nước Việt Nam nhân kỷ niệm 80 năm thành lập nước. Với sự phối hợp giữa các nghệ sỹ Việt Nam – Hàn Quốc, ê kíp sáng tạo mong muốn mang đến cho công chúng một vở diễn vừa có giá trị nghệ thuật, vừa có ý nghĩa xã hội sâu sắc, đồng thời tạo ra một "cây cầu" kết nối giữa nghệ thuật, lịch sử và khán giả, không chỉ ở Việt Nam còn vươn tầm khu vực.