Vợ chồng anh Nam (35 tuổi, nhân viên IT) và chị Hạnh (32 tuổi, nhân viên marketing) cùng con trai 4 tuổi có tổng thu nhập gần 40 triệu mỗi tháng, thế nhưng, sau nhiều năm đi làm, khoản tiết kiệm của họ hầu như bằng không.
"Chúng tôi đâu tiêu hoang, từng khoản đều hợp lý cả nhưng không hiểu tại sao không thể tiết kiệm được", chị Hạnh trải lòng khi nói về vấn đề chi tiêu trong gia đình.
Ảnh minh họa
Bức tranh chi tiêu 30 triệu mỗi tháng
Mỗi tháng, gia đình anh Nam chị Hạnh chi hết khoảng 30 triệu đồng, cụ thể:
7 triệu cho tiền chợ và thực phẩm. "Gia đình có con nhỏ, tôi muốn mua đồ tươi ngon, nhiều khi chọn hàng nhập khẩu để yên tâm", chị Hạnh giải thích.
5 triệu cho ăn ngoài và cà phê cuối tuần. "Bạn bè rủ, con đòi đi chơi, khó từ chối", anh Nam nói.
6 triệu cho học phí mầm non quốc tế của con. "Khoản này bất di bất dịch vì sự phát triển tương lai của con", chị Hạnh nhấn mạnh.
4 triệu cho phí dịch vụ chung cư, điện nước, internet. "Những ngày hè điều hòa chạy gần như hết công suất, còn mùa đông thì bình nóng lạnh, quạt sưởi... cũng tốn kém, nên sự chênh lệch tiền điện giữa 2 mùa chỉ khoảng vài trăm ngàn", chị Hạnh cho biết.
3 triệu cho xăng xe, taxi khi đi làm xa.
2 triệu cho mua sắm quần áo, mỹ phẩm.
3 triệu cho giải trí, du lịch ngắn ngày hoặc mua đồ điện tử nhỏ. "Gia đình tôi không thể cắt giảm khoản này được, vì phải cho con đi để trải nghiệm và hâm nóng tình cảm gia đình", anh Nam chia sẻ.
Nhìn vào, khoản nào cũng chính đáng, không có gì là xa xỉ cả. "Tôi nghĩ mình chi tiêu rất bình thường", chị Hạnh khẳng định.
Ảnh minh họa
Lời cảnh tỉnh từ chuyên gia tài chính
Khi mang bảng chi tiêu này đến gặp chuyên gia tài chính, vợ chồng anh Nam mới nhận ra vấn đề.
Thực ra lỗi không nằm ở từng khoản, mà nằm ở tư duy ‘hợp lý thì cứ chi’. Nếu cộng lại, phần dành cho ăn uống và giải trí đã chiếm tới 40% thu nhập. Học phí mầm non quốc tế 6 triệu cũng là khoản nặng, trong khi vẫn có lựa chọn tốt với chi phí thấp hơn.
Theo chuyên gia, nguyên tắc cơ bản là "50 – 30 – 20": 50% thu nhập dành cho nhu cầu thiết yếu (ăn ở, đi lại, học hành cơ bản), 30% cho mong muốn (giải trí, du lịch, ăn ngoài), và ít nhất 20% phải để tiết kiệm hoặc đầu tư. Với thu nhập 40 triệu, vợ chồng anh Nam lẽ ra nên để dành khoảng 8 triệu mỗi tháng.
Điểm yếu lớn nhất là họ chưa có quỹ dự phòng. Chỉ cần một biến cố như ốm đau, mất việc, hay mua sắm lớn, họ sẽ ngay lập tức lâm vào nợ nần.
Sau khi được tư vấn, vợ chồng anh Nam đã bắt đầu thay đổi:
Giảm tiền ăn ngoài xuống còn 2 triệu/tháng, tự nấu ăn nhiều hơn.
Cắt bớt chi phí mua sắm không cần thiết, giữ ở mức 1 triệu vì quần áo và mỹ phẩm có thể 2-3 tháng mới cần mua mới.
Thiết lập quỹ tiết kiệm cố định 6–8 triệu ngay khi nhận lương, gửi vào ngân hàng.
Câu chuyện của vợ chồng anh Nam không phải hiếm gặp. Nhiều gia đình trẻ có mức thu nhập khá nhưng vẫn thường xuyên "cháy túi" vì cảm giác khoản nào cũng cần, cũng hợp lý.
Quan trọng nhất là phải trả tiền cho chính mình trước, tức là tiết kiệm trước, rồi mới tính chi tiêu. Nếu không, càng kiếm được nhiều, họ càng chi nhiều và vòng xoáy ‘hợp lý nhưng không dư dả’ sẽ không bao giờ dừng lại.
