Mùa đông năm nay, các loại giày lông cừu của Ugg tiếp tục khuynh đảo thị trường, được nhiều người lựa chọn. Thiết kế theo kiểu "giày xấu" (ugly shoes), giống giày dép đi trong nhà, được lòng số đông vì ấm áp, tiện lợi và thoải mái. Trước Ugg, làng mốt cũng rộ lên giày barefoot mô phỏng bàn chân nhờ sự lăng xê của Jennie - ca sĩ, biểu tượng thời trang Hàn Quốc.
Giày Ugg đang là xu hướng được yêu thích mùa đông năm nay. Ảnh: Pinterest
Từ năm 2016 đến nay, những món đồ có phom dáng kỳ quặc hoặc thô kệch như dép quai hậu nhựa, sandals chunky theo kiểu "giày của bố", dép "cục gạch" dáng platform của thập niên 1990, 2000 bất ngờ trở thành hàng hot được săn đón. Chúng xuất hiện dày đặc trên sàn catwalk của Gucci, Chanel, Fendi, Loewe, Proenza Schouler, ảnh streetstyle hay tủ đồ của các ngôi sao, influencers khắp thế giới.
Năm 2024, nhờ cặp song sinh thiết kế nhà Olsen, những đôi giày lưới bằng nhựa thời thơ ấu đã trở thành món đồ gây sốt, được các ngôi sao như Jennifer Lawrence, Blake Lively và "tín đồ" thời trang châu Á yêu thích. Tại Việt Nam, hai năm nay, dép "cục gạch", Crocs, Birkenstock được nhiều người lựa chọn, từ những người nổi tiếng như Hồ Ngọc Hà, Trấn Thành, đến dân văn phòng, học sinh, người lao động như xe ôm, tiểu thương.
Mốt dép clog trên sàn diễn năm 2022. Video: MM Design
Năm 2023, Nike và Martine Rose tiếp thêm sức nóng cho mốt "giày xấu" bằng mẫu giày bóng đá cao gót Shox MR4 dành cho dân công sở. Theo Vogue, kho của hai thương hiệu này hết hàng nhanh chóng trong vài tháng, biến chúng trở thành những đôi giày hiếm và được săn lùng trên thế giới. Dép Crocs cao gót của Balenciaga, dép Birkenstock liên tục ra mắt giới yêu thời trang với các phiên bản đa dạng, khiến thị trường trở nên sôi động.
Một trong những lý do khiến thời trang xấu (ugly fashion) bùng nổ là chúng đáp ứng được hai yếu tố quan trọng - tính ứng dụng và tự do cá nhân. Trong khi giày cao gót, sandals mảnh mai khiến bạn gò bó, đau chân, những thiết kế này lại đem đến sự êm ái và tiện dụng. Sau Covid-19, mọi người trải qua thời gian dài ở nhà, làm việc từ xa, nhu cầu về thoải mái, dễ dùng tăng mạnh hơn bao giờ hết. Nhiều người bắt đầu tìm đến các thiết kế đơn giản, không cần đẹp, khiến những đôi dép đế dày, clog, sandals đế thô dần dần chiếm ưu thế.
Nhiều cô gái yêu thích mốt "giày xấu" vì tôn chiều cao như giày cao gót nhưng vẫn dễ chịu. Nam thanh niên lựa chọn mốt này để "đổi gió" bên cạnh những kiểu dáng quen thuộc như sneakers, loafer. Ảnh: Pinterest
Ở Việt Nam, nhiều người cho biết họ sắm những mẫu giày này vì "tiện", "đi êm chân mà vẫn cao thêm vài centimet". Hà My, 25 tuổi, quê Hà Nội, nói: "Bây giờ, tôi chỉ muốn có một đôi dép mang lại cảm giác như ở nhà, thư giãn, không phải suy nghĩ nhiều về kiểu dáng, miễn là có thể mang chúng đi bất cứ đâu: đi làm, đi chơi, đi chợ".
Khi được hỏi về đôi dép Crocs đang xỏ trên chân, Lê Bá Anh, 30 tuổi, shipper Hà Nội nói: "Thấy bày nhiều trên vỉa hè thì tôi mua thôi, giá cũng rẻ chỉ 90.000 đồng là có một đôi đi cũng bền rồi. Dép này đi êm mà không bị trơn trượt như dép tông, mang quanh năm được, mưa nắng đều thích hợp".
Bên cạnh đó, một trong những yếu tố hấp dẫn của kiểu giày này còn đến từ chính hình dáng đánh trúng hành vi và thói quen của giới trẻ hiện nay. Trên Vogue, nhà tâm lý học chuyên ngành thời trang Mỹ Carolyn Mair giải thích rằng não bộ con người bị thu hút bởi điều mới lạ, khác biệt. Do đó, so với các món quen thuộc, những thiết kế như ugly shoes khiến mọi người chú ý hơn nhiều.
Thời trang xấu đang trở thành phong cách sống aesthetic đề cao gu thẩm mỹ cá nhân. Theo nghiên cứu Gen Z và thời trang xấu của European Marketing Academy, nhiều bạn trẻ xem việc mặc các món đồ kém đẹp còn là "tín hiệu biết chơi, biết thưởng thức". Trên các nền tảng xã hội, cụm từ "ugly chic" trở thành keyword được Gen Z ưa chuộng, cổ vũ phong cách "xấu mà có gu", phá bỏ mọi quy tắc, tiêu chuẩn ràng buộc trong cách phối đồ. Từ đó, người mặc tự do thể hiện cá tính bằng màu sắc, chất liệu, phom dáng bất thường.
Các hãng thời trang cao cấp như Balenciaga, The Row biến những thiết kế bị cho là xấu xí ở thập niên cũ thành hàng đắt tiền. Ngoài ra, họ cũng phát triển những mẫu kỳ quặc mới để đánh bóng thương hiệu. Ảnh: Vogue
Vũ Việt Hà - nhà thiết kế, giảng viên Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội - nhận định trong thời đại mạng xã hội lên ngôi, khi trang phục được phô diễn qua Instagram, TikTok, Facebook, yếu tố khác biệt, gây sốc dễ lan truyền hơn những thứ mang tính an toàn. "Giày xấu" với vẻ ngoài khó nhìn lại là chủ đề gây tranh luận, chú ý và dễ phủ sóng.
Các thiết kế "giày xấu" còn chú ý đến việc cá nhân hóa như gắn thêm chi tiết trang trí trên dép Crocs, phối màu lạ. Bằng cách tham gia vào quá trình sáng tạo, mỗi người có thể kể một câu chuyện khác nhau qua đôi giày họ sử dụng. Từ đó, thời trang không còn là sao chép hàng loạt, ai cũng giống ai, mà mang bản sắc riêng của từng cá nhân. Điều này cũng được cho là phù hợp với sở thích của thế hệ Z và một phần Gen Y.
Tờ Straits Times cho rằng khác với nhiều xu hướng thời trang đến rồi đi nhanh, ugly fashion cho thấy dấu hiệu bền vững, được xem là khởi đầu cho nền thẩm mỹ phi chuẩn và linh hoạt. Nhờ tiện lợi, hình dáng nổi bật và toát lên sự vui vẻ, "giày xấu" đáp ứng được nhu cầu của một tầng lớp người tiêu dùng mới - những người thích sự đa dạng, coi thời trang là cuộc chơi. Nó còn chinh phục giới trẻ vì trao quyền cho người dùng, cho phép họ kiểm soát, định nghĩa lại tiêu chuẩn của vẻ đẹp.
Ý Ly
