Tiêm vắc xin sởi là biện pháp quan trọng nhất để phòng ngừa bệnh sởi - một căn bệnh truyền nhiễm có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí nguy hiểm tính mạng. Bên cạnh việc quan tâm đến số mũi tiêm, lịch tiêm, nhiều người cũng thắc mắc rằng vắc xin sởi sẽ được tiêm vào vị trí nào trên cơ thể. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả miễn dịch mà còn quyết định mức độ đau và phản ứng tại chỗ sau tiêm.
Vắc xin sởi được tiêm vào vị trí nào trên cơ thể?
Vắc xin sởi thường được tiêm theo đường tiêm dưới da hoặc tiêm bắp, tùy thuộc vào độ tuổi và hướng dẫn của nhà sản xuất. Nhưng nhìn chung thì vị trí tiêm vắc xin sởi phổ biến như sau:
- Trẻ nhỏ (≤ 6 tuổi): Vắc xin sởi thường được tiêm dưới da với kim tiêm ngắn để đảm bảo thuốc đi vào lớp mô dưới da mà không vào sâu trong cơ. Vị trí tiêm phổ biến nhất là mặt trước bên ngoài đùi, nơi có lớp mỡ dưới da dày và ít dây thần kinh, giúp giảm cảm giác đau và hạn chế tác dụng phụ tại chỗ tiêm. Việc tiêm ở đùi cũng giúp giảm nguy cơ tổn thương dây thần kinh hoặc mạch máu lớn.
Ảnh minh họa
- Trẻ lớn hơn, thiếu niên và người trưởng thành (> 6 tuổi): Vắc xin sởi thường được tiêm bắp với kim tiêm có kích thước lớn hơn một chút để đưa vắc xin vào cơ bắp, giúp hấp thụ nhanh hơn và tăng hiệu quả miễn dịch. Vị trí tiêm phổ biến là cơ delta ở phần trên cánh tay không thuận (ví dụ, nếu thuận tay phải thì tiêm vào cánh tay trái), vì đây là vùng cơ có độ dày phù hợp, ít mỡ và có ít dây thần kinh lớn, giúp giảm đau và sưng tại chỗ tiêm. Vẫn có nhwungx trường hợp được tiêm dưới da nhưng ít phổ biến hơn.
Lưu ý: Vị trí và đường tiêm có thể được điều chỉnh tùy theo chỉ định của bác sĩ hoặc hướng dẫn của từng loại vắc xin sởi cụ thể, tình trạng sức khỏe đặc biệt của người tiêm.
Vì sao lựa chọn vị trí tiêm lại quan trọng?
Vị trí tiêm không chỉ ảnh hưởng đến mức độ đau mà còn liên quan đến hiệu quả của vắc xin. Cụ thể:
- Đảm bảo vắc xin hấp thụ hiệu quả: Tiêm đúng vị trí giúp vắc xin phân bố hợp lý, tạo phản ứng miễn dịch tối ưu. Tiêm sai có thể làm giảm hiệu quả hấp thụ hoặc khiến vắc xin hoạt động không như mong đợi.
- Giảm đau và tác dụng phụ: Một số vị trí ít dây thần kinh hơn sẽ giúp giảm cảm giác đau và sưng tấy. Ngược lại, tiêm sai vị trí có thể gây đau kéo dài, bầm tím hoặc viêm nhiễm.
- Tránh tổn thương mô và mạch máu: Tiêm đúng vùng cơ phù hợp giúp tránh tổn thương dây thần kinh hoặc mạch máu lớn. Nếu tiêm sai vào vùng có nhiều mạch máu, nguy cơ chảy máu hoặc tụ máu có thể tăng cao.
Ảnh minh họa
Do đó, cần lắng nghe tư vấn và luôn tuân theo hướng dẫn của bác sĩ về vị trí tiêm, không tự ý thay đổi. Cung cấp thông tin cần thiết tới quá trình tiêm như bệnh lý, tay thuận… để chuyên gia tham khảo. Sau khi tiêm vắc xin sởi thường sẽ có các phản ứng nhẹ tại chỗ như: đỏ, sưng, đau nhẹ, căng cứng… kèm sốt nhẹ. Cần ở lại cơ sở y tế ít nhất 30 phút để theo dõi. Nếu không có dấu hiệu bất thường, có thể về nhà và tiếp tục tự theo dõi trong 24 - 48 giờ tiếp theo.
Nguồn và ảnh: VNVC, WHO, CDC US
