Theo TS.BS.CK2 Trà Anh Duy, Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men’s Health, nhiều nghiên cứu y khoa đã chứng minh rằng các tổn thương vi mạch máu và rối loạn chức năng nội mô thường xuất hiện sớm ở thể hang dương vật trước khi bộc lộ ở các cơ quan khác. Do đó rối loạn cương dương có thể là dấu hiệu đầu tiên của các bệnh lý nguy hiểm tiềm ẩn.
Cơ chế liên quan giữa rối loạn cương dương, bệnh tim mạch và đái tháo đường
Cơ chế sinh lý của sự cương dương phụ thuộc vào dòng máu đến thể hang dương vật, điều hòa bởi hệ mạch máu, thần kinh và hormon testosterone. Khi thành mạch bị tổn thương do xơ vữa động mạch hoặc rối loạn chức năng nội mô, quá trình giải phóng nitric oxide (NO) - chất làm giãn cơ trơn thành mạch sẽ suy giảm, dẫn đến máu khó lưu thông vào dương vật, gây rối loạn cương dương.
Theo nghiên cứu công bố trên European Urology, ở 67% nam giới bị bệnh mạch vành, rối loạn cương dương xuất hiện trước cơn đau thắt ngực trung bình 38,8 tháng, cho thấy đây là chỉ điểm sớm của bệnh tim. Ngoài ra, đái tháo đường type 2 làm tăng stress oxy hóa, gây glycat hóa protein thành mạch, làm dày màng đáy vi mạch và giảm tính đàn hồi, từ đó làm suy yếu khả năng cương.
Một phân tích trên Circulation cho thấy nam giới mắc rối loạn cương dương có nguy cơ mắc bệnh mạch vành cao hơn 44% và nguy cơ đột quỵ cao hơn 39% so với người không bị tình trạng này.

Rối loạn cương dương xuất hiện trước cơn đau thắt ngực trung bình 38,8 tháng, cho thấy đây là chỉ điểm sớm của bệnh tim. Ảnh: Velo City Urgent Care
Các yếu tố nguy cơ chung
Bệnh tim mạch, đái tháo đường và rối loạn cương dương có nhiều yếu tố nguy cơ chung: tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, béo phì, hút thuốc lá, ít vận động và tuổi tác. Các yếu tố này tác động trực tiếp lên hệ mạch máu, làm giảm lưu lượng máu đến dương vật.
Theo nghiên cứu trên The Journal of Urology, nguy cơ rối loạn cương dương ở nam giới béo phì (BMI ≥ 30) cao hơn 90% so với người cân nặng bình thường, và nam giới hút thuốc lá có nguy cơ cao hơn 51%.
Dấu hiệu nhận biết sớm
Rối loạn cương dương liên quan bệnh lý toàn thân thường diễn tiến từ từ: ban đầu là khó duy trì cương khi giao hợp, sau đó giảm tần suất cương tự nhiên vào buổi sáng, cuối cùng là mất khả năng cương hoàn toàn. Khác với rối loạn cương dương do tâm lý thường xuất hiện đột ngột và có liên quan đến các yếu tố stress, rối loạn do bệnh mạch máu tiến triển chậm, kéo dài và ít hồi phục nếu không điều trị nguyên nhân.
Nam giới cần đặc biệt lưu ý khi xuất hiện đồng thời các dấu hiệu như: đau ngực khi gắng sức, khó thở, mệt mỏi, tê bì tay chân, tiểu nhiều, uống nhiều nước, sụt cân bất thường... vì đây có thể là biểu hiện sớm của bệnh tim hoặc đái tháo đường.
Giải pháp phòng ngừa và điều trị
Phòng ngừa rối loạn cương dương gắn liền với phòng ngừa bệnh tim và đái tháo đường. Nam giới cần:
- Duy trì cân nặng hợp lý (BMI 18,5–24,9).
- Ăn uống lành mạnh: tăng rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt; hạn chế mỡ bão hòa, đường tinh luyện.
- Tập thể dục đều đặn: ít nhất 150 phút/tuần bài tập aerobic vừa phải hoặc 75 phút/tuần bài tập cường độ cao.
- Không hút thuốc lá và hạn chế rượu bia.
- Kiểm soát bệnh mạn tính: tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, đái tháo đường.
Theo nghiên cứu trên JAMA, sau 2 năm áp dụng chế độ ăn Địa Trung Hải (Mediterranean diet), tỉ lệ phục hồi khả năng cương ở nam giới béo phì mắc hội chứng chuyển hóa đạt 31% so với 8,6% ở nhóm không can thiệp.
Rối loạn cương dương không chỉ ảnh hưởng đến đời sống tình dục mà còn là "tấm gương" phản chiếu tình trạng sức khỏe mạch máu toàn thân. Việc nhận diện sớm và xử lý có thể giúp chẩn đoán sớm bệnh tim mạch và đái tháo đường, từ đó can thiệp kịp thời, giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Nam giới khi có dấu hiệu cần đi khám chuyên khoa để được đánh giá toàn diện, không nên tự điều trị hoặc chỉ tập trung giải quyết triệu chứng.
Mỹ Ý