Bác sĩ Hồ Hữu Phúc, Trung tâm Y học Giới tính, Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội, cho biết bệnh nhân là học sinh lớp 10, được mẹ đưa đi khám để kiểm tra về bệnh lý nam học khác là giãn tĩnh mạch tinh trái. Trong quá trình khám, bác sĩ phát hiện có chảy dịch mủ đầu niệu đạo nên khai thác bệnh sử riêng với bệnh nhân.
Em kể từng quan hệ tình dục không an toàn với một bạn gái sau khi uống rượu bia. Khi về nhà, bệnh nhân xuất hiện tiểu buốt, chảy mủ, đau dương vật nhưng vì ngại nên giấu bệnh, không đi khám. Kết quả xét nghiệm chẩn đoán nam sinh mắc vi khuẩn lậu. Bác sĩ Phúc giải thích nguyên nhân gây bệnh và tư vấn cho bệnh nhân về tình dục an toàn. Nam sinh được điều trị bằng kháng sinh liều cao, đồng thời kiêng quan hệ tình dục cho đến khi khỏi bệnh.
Trường hợp khác là nam, 17 tuổi, có khuynh hướng quan hệ tình dục đồng giới. Trong một bữa tiệc, em đã quan hệ với nhiều bạn tình cùng lúc, sau đó xuất hiện nốt nhỏ ở vùng niêm mạc quy đầu, ngày một lớn dần, giống "cây súp lơ".
Bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Da liễu TP HCM, được phát hiện tổn thương là u nhú dạng sùi điển hình do virus HPV gây ra. Đây là virus phổ biến trong các bệnh lây truyền qua đường tình dục, hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Thơ, Phó Trưởng khoa Lâm sàng 3, chỉ định đốt laser, kiêng quan hệ và tái khám đúng hẹn.
Bác sĩ Phúc thăm khám và tư vấn an toàn tình dục cho một bệnh nhân. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Khảo sát tại các bệnh viện cho thấy số lượng trẻ vị thành niên mắc các bệnh tình dục ngày càng tăng. Tại Bệnh viện Da liễuTP HCM, số bệnh nhân dưới 18 tuổi đến khám các bệnh lây qua đường tình dục tăng cao qua từng năm. Năm 2021, nơi này tiếp nhận khoảng 1.000 em, tăng lên 2.500 ca vào năm 2023.
Tương tự, bác sĩ Phan Chí Thành, Bệnh viện Phụ Sản Trung ương (Hà Nội), nói trung bình một tháng nơi này tiếp nhận khoảng 150-200 các bệnh nhân tuổi vị thành niên đến khám do các bệnh tình dục. Con số có xu hướng tăng nhẹ qua từng năm.
Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Việt Bỉ cũng tiếp nhận khoảng 100 bệnh nhân tuổi vị thành niên mắc bệnh tình dục mỗi tháng, tăng khoảng 10% so với năm ngoái, bác sĩ Hà Ngọc Mạnh, Phó giám đốc Bệnh viện cho hay.
Bệnh viện Da liễu Trung ương mỗi năm điều trị 4.000-5.000 ca lây truyền bệnh qua đường tình dục, gần 30% bệnh nhân tuổi 15-24, theo số liệu công bố tại Hội nghị Da liễu toàn quốc năm 2023. Trong đó, tỷ lệ người bệnh là học sinh tuổi 12-18 là 4,2% và nhóm sinh viên 18-22 tuổi là 22,6%.
Tại Việt Nam, nghiên cứu về hành vi sức khỏe học sinh do Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thực hiện, công bố năm 2023 cho thấy tỷ lệ quan hệ tình dục lần đầu trước 14 tuổi tăng gấp hai lần, từ 1,45% năm 2013 lên 3,51% năm 2019. Tuy nhiên, cách giáo dục giới tính và tình dục ở nước ta vẫn gặp nhiều thách thức, nhiều học sinh không biết quan hệ an toàn để bảo vệ bản thân, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh xã hội.
Một số triệu chứng phổ biến của bệnh là tiểu buốt, chảy dịch vùng niệu đạo ở nam; ra khí hư hôi ở nữ, hoặc một số tổn thương vùng da và niêm mạc ở bộ phận sinh dục. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể đối mặt với các bệnh nghiêm trọng hơn như sùi mào gà, lậu, giang mai, nguy cơ vô sinh, biến chứng liên quan thai kỳ và dị tật bẩm sinh cho thai nhi về sau. Đặc biệt, các bệnh lý có liên quan đến virus chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, có thể gây tử vong sớm như HIV/AIDS.
Bệnh cũng gây ra các khó chịu trong sinh hoạt nói chung và ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh. Đặc biệt, nhóm thanh thiếu niên có tâm lý chưa vững vàng, dễ bị mặc cảm nên thường giấu bệnh. Ngoài ra, nhóm này thường thiếu kiến thức, dẫn tới khám phát hiện và điều trị muộn, trở thành nguồn lây cho cộng đồng, theo bác sĩ Thơ.
Các chuyên gia chỉ ra rằng, tăng cường phổ biến kiến thức về giới tính và tình dục là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để ngăn chặn bệnh tình dục. Theo đó, từ khi trẻ còn nhỏ, thậm chí vài tháng tuổi, cha mẹ nên bắt đầu dạy giới tính cho con bằng cách chăm sóc, nâng niu cơ thể, để con biết trân trọng bản thân. Sau đó, khi con lớn dần, phụ huynh sẽ dạy con về vệ sinh, biết mặc quần áo để che cơ thể, sinh lý tuổi dậy thì, quan hệ tình dục an toàn... Giáo dục giới tính trong trường học sẽ tiếp nối khi các con đã có kiến thức cơ bản từ gia đình.
Giáo dục trẻ nếu xuất hiện triệu chứng bệnh, cần chia sẻ và để bố mẹ đưa đến các cơ sở y tế tin cậy để thăm khám kịp thời. Người mắc cũng cần thông báo cho bạn tình để họ có thể kịp thời kiểm tra và điều trị nếu cần. Sau quá trình điều trị, người bệnh cần tìm hiểu và trang bị các kiến thức về cách phòng ngừa cũng như nhận biết các dấu hiệu bệnh, kiểm tra sức khỏe định kỳ 3-6 tháng/lần.
Thúy Quỳnh - Mỹ Ý
