Nhìn con trai hiện hơn 4 tháng tuổi khỏe mạnh, bú ngoan và lớn lên từng ngày, người mẹ 30 tuổi trào dâng hạnh phúc. Ký ức của chị vẫn còn nguyên khoảnh khắc thai 28 tuần đứng giữa lằn ranh sinh tử và hành trình từ tuyệt vọng đến kỳ tích, có được phép màu như hôm nay.
Mang thai lần đầu, chị đến khám tại Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM khi thai ở tuần thứ 28 với triệu chứng khó thở và mệt mỏi. Qua siêu âm tim thai, PGS.TS.BS Lê Minh Khôi, Trưởng Đơn nguyên Hình ảnh Tim mạch, phát hiện tình trạng nguy cấp. Thai nhi bị tràn dịch màng ngoài tim, suy tim nặng cùng lúc có một khối u nhau thai khổng lồ. Khối u này tăng sinh mạch máu làm tăng lưu lượng máu đổ về tim thai, dẫn đến quá tải tuần hoàn và suy tim.
"Đây là một tình huống lâm sàng nguy hiểm, đẩy thai nhi vào trạng thái nghìn cân treo sợi tóc", phó giáo sư Khôi nhớ lại.
Thai nhi chỉ mới 28 tuần tuổi, đây là một ngưỡng non tháng tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu sinh sớm. TS.BS Trần Nhật Thăng, Trưởng Khoa Phụ sản, cho biết sinh non ở thời điểm này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng sơ sinh, xuất huyết não, viêm ruột hoại tử. Theo dõi diễn tiến mỗi ngày, bác sĩ nhận thấy không thể trì hoãn thêm.
Các bác sĩ nhiều chuyên khoa hội chẩn, thống nhất can thiệp tắc mạch máu nuôi khối u trong nhau thai với mục tiêu giải phóng áp lực cho tim thai và kéo dài thời gian mang thai thêm ít nhất 4 tuần. Theo PGS.TS.BS Võ Tấn Đức, Trưởng Khoa Chẩn đoán hình ảnh, thông thường các thủ thuật can thiệp nội mạch được thực hiện dưới hướng dẫn của tia X. Tuy nhiên, trường hợp này để bảo vệ thai nhi khỏi phơi nhiễm tia xạ, toàn bộ quy trình lần này phải thực hiện dưới hướng dẫn siêu âm.
"Việc chọc kim xuyên qua thành bụng vào tử cung của thai phụ để định vị, tiếp cận chính xác mạch máu chính của khối u đòi hỏi độ chính xác rất cao, sự phối hợp nhịp nhàng và kinh nghiệm dày dạn", bác sĩ phân tích.
Các y bác sĩ can thiệp cho thai phụ. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Ban đầu, êkíp sử dụng coil (lò xo kim loại nhỏ) để làm tắc mạch khối u, song lưu lượng dòng máu quá lớn, dòng chảy không thể bị chặn hoàn toàn. Các bác sĩ đã đưa ra quyết định mang tính bước ngoặt là sử dụng keo sinh học để lấp đầy các khoảng hở quanh coil và mạch máu. Thao tác này đòi hỏi độ chính xác gần như tuyệt đối, bởi nếu keo sinh học theo dòng máu đi vào tim hoặc não thai nhi, nguy cơ tắc các mạch máu quan trọng là rất lớn và hậu quả có thể dẫn đến tử vong.
Kết quả vượt xa kỳ vọng, sau can thiệp, dòng máu đổ về tim thai giảm nhanh chóng, khối u co nhỏ lại và tình trạng tim thai được phục hồi. Thai kỳ tiếp tục được duy trì không chỉ đến mốc 32 tuần như kỳ vọng ban đầu mà kéo dài đến 39,5 tuần và chào đời an toàn, không cần bất kỳ can thiệp cấp cứu nào.
Người mẹ trẻ cho biết khi được thông báo về tình trạng nguy kịch của thai nhi, dù bác sĩ giải thích tận tình nhưng vẫn không giấu được lo lắng, sợ hãi vì đây là một kỹ thuật lần đầu tiên được áp dụng, lại tiềm ẩn nhiều rủi ro. Tự nhủ "nếu không cố gắng, có thể sau này sẽ hối hận", chị đặt niềm tin vào các y bác sĩ, giúp mang lại cơ hội sống cho con.
Em bé chào đời, được da kề da trên ngực mẹ. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
PGS.TS.BS Nguyễn Hoàng Bắc, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM nhận định đây không chỉ là thành công về mặt chuyên môn, mà còn minh chứng cho tinh thần đoàn kết, bản lĩnh và trái tim đầy trách nhiệm của người thầy thuốc. "Chúng tôi không chọn điều dễ dàng, chúng tôi chọn điều đúng đắn, góp phần vào sự phát triển y học bào thai Việt Nam", ông nói.
Lê Phương
