Theo BS Nguyễn Văn Thái (chuyên ngành Ung bướu và Phẫu thuật Thẩm mỹ, làm việc tại Hà Nội), chảy máu âm đạo ở tuổi mãn kinh khiến nhiều chị em vui mừng, tưởng rằng đó là dấu hiệu hồi xuân. Trên thực tế, điều này đáng lo hơn bạn tưởng.
1. Chảy máu tử cung sau mãn kinh là gì?
Chảy máu tử cung sau mãn kinh là bất kỳ trường hợp chảy máu tử cung nào xảy ra sau mãn kinh, ngoại trừ "chảy máu dự kiến" xảy ra sau khi dùng liệu pháp phối hợp estrogen-progestin theo chu kỳ. Tóm lại, nếu đã mãn kinh và đột nhiên bị chảy máu âm đạo không phải do liệu pháp hormone thông thường, bạn cần phải cảnh giác.
Lý do chúng ta cần chú ý đến điều này là vì chảy máu tử cung sau mãn kinh là dấu hiệu chính của ung thư nội mạc tử cung. Tuy nhiên, đừng quá lo lắng, trong hầu hết các trường hợp, tình trạng chảy máu này thực chất là do các bệnh lành tính, chẳng hạn như polyp nội mạc tử cung hoặc teo nội mạc tử cung.
2. Chảy máu sau mãn kinh có phổ biến không?
Chảy máu tử cung sau mãn kinh thực sự không phải là hiếm gặp. Dữ liệu cho thấy, tình trạng này chiếm khoảng 5% số lượt khám phụ khoa ngoại trú và xảy ra ở 4-11% phụ nữ sau mãn kinh. Điều thú vị là tỷ lệ mắc bệnh tỷ lệ nghịch với thời gian kể từ khi mãn kinh: Thời gian mãn kinh càng ngắn thì tỷ lệ mắc bệnh càng cao.
Ví dụ, sau 12 tháng đầu tiên của thời kỳ mãn kinh, cứ 1.000 phụ nữ thì có 409 người bị chảy máu âm đạo mỗi năm. Đối với những người đã mãn kinh hơn 3 năm, con số này giảm xuống còn 42 người.
3. Nguyên nhân gây chảy máu có thể là gì?
Bệnh lành tính là chủ đạo
Nguyên nhân lành tính chiếm phần lớn bệnh nhân PMB. Một nghiên cứu trên 454 bệnh nhân cho thấy:
- Polyp nội mạc tử cung (sự tăng sinh cục bộ của mô nội mạc tử cung) là nguyên nhân phổ biến nhất, chiếm 37,7%;
Teo nội mạc tử cung (sự suy giảm estrogen sau thời kỳ mãn kinh khiến nội mạc tử cung mỏng hơn và dễ bị tổn thương hơn) đứng thứ 2, chiếm 30,8%;
Những nguyên nhân khác bao gồm nội mạc tử cung tăng sinh hoặc tiết (14,5%), u xơ tử cung (6,2%)...
Những rủi ro nghiêm trọng không thể bỏ qua
Mặc dù các bệnh lành tính là chủ yếu, chúng ta phải cảnh giác với các bệnh ác tính:
Tỷ lệ mắc ung thư nội mạc tử cung ở những bệnh nhân mắc chảy máu tử cung sau mãn kinh là khoảng 6,6%;
Trong một số ít trường hợp, ung thư đường sinh sản trên như ung thư ống dẫn trứng cũng có thể biểu hiện thành chảy máu tử cung sau mãn kinh (các nghiên cứu đã chỉ ra rằng 75% bệnh nhân ung thư ống dẫn trứng nguyên phát sẽ phát triển PMB).
Các nguyên nhân có thể khác
Tác dụng của thuốc: Sử dụng thuốc chống đông máu (như aspirin), liệu pháp thay thế hormone hoặc dùng nhiều thực phẩm chức năng có chứa isoflavone đậu nành trong thời gian dài, có thể gây kích ứng nội mạc tử cung và gây chảy máu;
Các vấn đề ở các cơ quan lân cận: Như viêm túi thừa đại tràng, viêm bàng quang... đôi khi lan rộng qua lỗ rò hoặc viêm nhiễm gây chảy máu tử cung;
Di chứng của xạ trị: Nhiều năm sau xạ trị vùng chậu, có thể xảy ra tình trạng chảy máu chậm do tổn thương mạch máu và hoại tử mô;
Nhiễm trùng: Chẳng hạn như viêm nội mạc tử cung, nhưng ít phổ biến hơn ở những khu vực có điều kiện vệ sinh tốt.
Cần làm gì khi bị chảy máu ở tuổi mãn kinh?
Giới chuyên gia khuyên, chị em đến tuổi mãn kinh xuất hiện tình trạng chảy máu âm đạo nên đi thăm khám càng sớm càng tốt. Ngay cả khi xét nghiệm tế bào cổ tử cung bình thường, miễn là có tổn thương nhìn thấy được thì vẫn cần phải sinh thiết để loại trừ khả năng ung thư cổ tử cung.
Ai cần đặc biệt cảnh giác?
Các tình trạng sau đây làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung và cần được kiểm tra kịp thời nếu xảy ra PMB:
- Tuổi cao (50-70 tuổi là thời kỳ đặc biệt cẩn trọng);
- Béo phì (nguy cơ ở những người có BMI ≥ 40 cao hơn 7 lần so với những người có cân nặng bình thường);
- Mắc bệnh tiểu đường, chưa sinh con hoặc mãn kinh muộn (sau 55 tuổi);
- Điều trị dài hạn bằng tamoxifen (một loại thuốc điều trị ung thư vú) hoặc estrogen không đối kháng.
(Ảnh minh họa: Internet)
