Là trụ cột của chế độ ăn Địa Trung Hải, dầu ô liu từng được người Hy Lạp cổ đại ví như “thần dược của tuổi trẻ và sức khỏe”. Hàng loạt nghiên cứu hiện đại cũng xác nhận tác dụng của nó, cho thấy nó có thể giảm nguy cơ mắc bệnh và tử vong sớm.
Tuy nhiên, các nhà khoa học hiện cho rằng axit oleic, loại chất béo chính trong dầu ô liu, có thể thúc đẩy tế bào mỡ phát triển và nhân lên , dẫn đến tăng cân nhanh hơn so với các loại dầu khác.
Các nhà nghiên cứu tại Mỹ khuyến cáo người nội trợ nên "tiêu thụ điều độ" dầu ô liu , đặc biệt với những người thuộc nhóm nguy cơ cao: “Nếu ai đó có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, thì nồng độ axit oleic cao không phải là lựa chọn tốt ”.

Nghiên cứu đăng trên tạp chí Cell Reports cho thấy, khi cho chuột ăn khẩu phần có chứa các loại chất béo khác nhau (dầu ô liu, dầu dừa, mỡ lợn, dầu đậu phộng, sữa và đậu nành), axit oleic kích hoạt một loại protein gọi là AKT2 và ức chế protein LXR , dẫn đến hình thành nhiều tế bào mỡ mới .
Tiến sĩ Michael Rudolph , đồng tác giả nghiên cứu, ví von: “Hãy tưởng tượng các tế bào mỡ như một đội quân. Khi bạn tiêu thụ axit oleic, số lượng ‘lính mỡ’ tăng lên, đồng nghĩa với việc cơ thể có khả năng lưu trữ nhiều chất dinh dưỡng dư thừa hơn. Kết quả là, nếu không kiểm soát, điều này có thể gây béo phì – từ đó dẫn đến các bệnh lý như tim mạch hoặc tiểu đường".
Mẹ 3 con U50 chưa bao giờ tập thể dục nhưng nhờ làm 1 việc mà giảm 9kg trong 4 tháng, mức độ cholesterol cũng giảm theo
Tuy các nhà nghiên cứu thừa nhận rằng ít ai ăn dầu ô liu riêng lẻ (thường là trộn trong salad, món ăn), nhưng chế độ ăn nhiều axit oleic , đặc biệt từ thực phẩm chế biến sẵn , có thể gây hại cho tim mạch .
Thông điệp chính, theo họ, là: "Hãy tiêu thụ chất béo từ nhiều nguồn khác nhau, với lượng vừa phải" . Một mức tiêu thụ vừa phải axit oleic có lợi, nhưng nếu tiêu thụ nhiều và kéo dài thì lại gây hại.
Trong khi đó, dầu ô liu từ lâu đã được xem là lựa chọn số một của các chuyên gia dinh dưỡng và đầu bếp. Một nghiên cứu gần đây tại Mỹ còn chỉ ra rằng dùng hơn nửa muỗng dầu ô liu mỗi ngày có thể giảm nguy cơ Alzheimer đến 28% . Một thử nghiệm của Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS) cũng cho thấy axit oleic có thể hỗ trợ điều trị u não không thể chữa khỏi .
Người nổi tiếng cũng rất ưa chuộng dầu ô liu : Dua Lipa rưới lên kem, Kourtney Kardashian dùng làm dưỡng tóc. Jamie Oliver, đầu bếp nổi tiếng với những cú rưới dầu ô liu hào phóng lên món ăn. Còn “biohacker” Bryan Johnson thì uống từng muỗng dầu ô liu mỗi sáng , thậm chí bán cả thương hiệu dầu của riêng mình như một phần của kế hoạch chống lão hóa.
“Dầu ô liu không phải là thứ cần phải lên án”
Robert Hobson , chuyên gia dinh dưỡng tại Healthspan khẳng định: Dù có những phát hiện mới, dầu ô liu vẫn là lựa chọn tốt nhất cho nấu ăn hằng ngày , vì những lợi ích sức khỏe của nó.
“Dầu ô liu giúp hạ cholesterol vì nó làm tăng cholesterol tốt và giảm cholesterol xấu”, ông nói với tờ Sun Health . Ngoài ra, chất oleocanthal (tạo nên vị cay đặc trưng trong dầu ô liu) còn giúp giảm viêm .
Tuy nhiên, người dùng nên sử dụng dầu ô liu một cách tiết kiệm , bởi nó vẫn là chất béo .
“Bạn chỉ cần một thìa cà phê dầu cho một chiếc chảo chống dính để nấu ăn”, ông nói, “nhưng tôi thấy mọi người thường rưới rất thoải mái”.
“Dù dầu ô liu tốt cho sức khỏe, nhưng nếu dùng quá nhiều, nó vẫn có thể gây tăng cân ”. Ông kết luận: “Người dân Địa Trung Hải đã dùng dầu ô liu hàng trăm năm và chế độ ăn của họ được xem là một trong những chế độ lành mạnh nhất. Tôi nghĩ chúng ta không nên ‘dán nhãn xấu’ cho dầu ô liu ”.
Nguồn và ảnh: The Sun