Các dạng u nang buồng trứng hay gặp
Theo BSCKII Nguyễn Thị Minh Thanh - Trưởng khoa Khám Chuyên gia, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, u nang buồng trứng là một bệnh lý thường gặp ở phụ nữ và đa số là các khối u lành tính (ít gây ung thư).
Có 15% các khối u buồng trứng là ác tính. Ung thư buồng trứng chiếm 30% tổng số các ung thư của sinh dục nữ và là ung thư đứng hàng thứ 5 của phụ nữ. Mặc dù tỷ lệ ung thư buồng trứng không nhiều nhưng đây là loại ung thư có độ ác tính cao và thường không có triệu chứng gì trong giai đoạn sớm, chỉ có thể phát hiện khi khám phụ khoa và siêu âm.
U nang buồng trứng là bệnh lý phụ khoa hay gặp, đặc biệt trong lứa tuổi sinh sản.
Các dạng nang buồng trứng thường gặp:
- Nang cơ năng
- Nang noãn : thường gặp ở tuổi dậy thì, quanh mãn kinh. Đa số các nang noãn tự biến mất trong vòng 6 tuần, mà không cần bất cứ can thiệp điều trị nào. Khi nang noãn nang có thể có các triệu chứng đau vùng bụng dưới, lệch 1 bên với mức độ nhẹ tới trung bình. Đau thường kèm rối loạn kinh nguyệt. Đôi khi nang noãn có thể gây vỡ gây đau bụng cấp.
- Nang hoàng tuyến: thường gặp trong thai trứng và đa thai, dùng thuốc kích thích phóng noãn trong vô sinh, thường gặp ở cả 2 bên buồng trứng, sẽ tự thoái triển khi thai kì kết thúc. Có các triệu chứng đau tiểu khung. Phẫu thuật chỉ đặt ra khi có dấu hiệu xoắn nang, vỡ nang.
- Nang hoàng thể: là nang xuất hiện sau phóng noãn có thể có nang tồn dư hoặc nang xuất huyết. Triệu chứng của nang tồn dư có thể chậm kinh, ra huyết âm đạo bất thường, đau bụng nhưng không có thai. Nang xuất huyết là hiện tượng xuất huyết trong lòng hoàng thể thông thường xuất huyết trong nang sẽ tự cầm, tự mất. Một số rất nhỏ nang xuất huyết không tự cầm sẽ gây chảy máu trong ổ bụng gây đau bụng cấp vùng bụng dưới đôi khi phải phẫu thuật cầm máu.
- Nang thực thể
- U nang nước: là u lành tính, thường vỏ mỏng, cuống dài, trong chứa dịch trong, nang thường không dính xung quanh, đôi khi có nhú ở trong mặt trong hoặc mặt ngoài của vỏ nang, nếu có nhú thường là ác tính.
- U nang nhầy : nang có nhiều thùy, nên có thể rất to thành nang dày trong chứa nước đặc nhày màu vàng, nang có thể dính vào các tạng xung quanh. Bệnh nhân thường có các triệu chứng căng tức bụng dưới thường phát hiện dựa vào khám phụ khoa và khám tiểu khung, siêu âm phụ khoa.
- Lạc nội mạc tử cung ở buồng trứng: là nội mạc tử cung chức năng lạc tại vị trí buồng trứng. Phần lớp các nang lạc nội mạc tử cung ở buồng trứng thường đơn thuần không có triệu chứng cơ năng, hoặc gây đau, hoặc gây hiếm muộn, hiếm khi gây ác tính, thường phát hiện tình cờ qua khám phụ khoa định kì hoặc phát hiện khi đau bụng kinh nhiều tăng lên hoặc khám hiếm muộn vô sinh.
- U bì buồng trứng: có thể gặp ở tuổi sinh đẻ, tuổi sau mãn kinh hoặc ở trẻ em, 10% u quái có thể gặp khi mang thai. Thành nang có cấu trúc nhu da có lớp sừng, mỡ, mồ hôi trong nang chứa tóc, răng, bã đậu. Các triệu chứng thường mờ nhạt không có triệu chứng rõ ràng, thường phát hiện khi khám phụ khoa, siêu âm ổ bụng, chụp XQ ổ bụng.
Lời khuyên thầy thuốc
Cũng theo BSCKII Nguyễn Thị Minh Thanh, phần lớn các khối u buồng trứng được phát hiện tình cờ khi khám sức khỏe, siêu âm tổng quát hay phát hiện khối vùng chậu qua khám bụng và phụ khoa. Khối u buồng trứng thường có tiến triển âm thầm không có các triệu chứng rõ ràng. Do không có các triệu chứng nên các ung thư buồng trứng thường được phát hiện muộn, khi đã tiến triển di căn xa. Ngay cả khi ung thư buồng trứng thì các triệu chứng vẫn không phải là triệu chứng của buồng trứng mà chủ yếu là triệu chứng ngoài phụ khoa do khối u di căn hay chèn ép các cấu trúc lân cận.
BSCKII Nguyễn Thị Minh Thanh khuyến cáo chị em phụ nữ nên đi khám phụ khoa định kỳ 4 - 6 tháng/ lần để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường của u nang buồng trứng cũng như các bệnh phụ khoa khác.
