Từ đêm 25 đến sáng 26/8, Hà Nội hứng chịu trận mưa lớn liên tục vượt khả năng thoát nước của hệ thống hạ tầng. Nhiều khu vực chưa được đầu tư đồng bộ khiến tình trạng úng ngập kéo dài, nước tràn vào chợ, nhà dân, làm tê liệt giao thông và đảo lộn cuộc sống người dân trong nhiều giờ.
Theo các chuyên gia, môi trường ẩm ướt sau lũ lụt tạo điều kiện lý tưởng cho các mầm bệnh phát triển và lây lan. Bác sĩ Nguyễn Tiến Thành, thành viên Hội Da liễu Việt Nam, cho biết viêm da tiếp xúc và nhiễm nấm là hai bệnh lý phổ biến nhất sau ngập lụt. Khi ngâm mình lâu trong nước bẩn, lớp bảo vệ tự nhiên của da bị suy yếu, tạo cơ hội cho các chất kích ứng và dị ứng xâm nhập. Bệnh nhân thường xuất hiện ban đỏ, mụn nước, cảm giác bỏng rát và ngứa tại vùng tiếp xúc.
Đối với nhiễm nấm da, đặc biệt ở bàn chân, bẹn, nách và lưng, triệu chứng điển hình gồm da đỏ, ngứa, bong vảy và nổi mụn nước nhỏ. Một sai lầm thường gặp là nhiều người tự ý sử dụng thuốc corticoid, khiến tổn thương tạm thời được che lấp nhưng sau đó lan rộng nhanh chóng và khó điều trị hơn.
Trong quá trình dọn dẹp sau bão, người dân dễ gặp chấn thương do va đập hoặc trượt ngã. Khi vết thương tiếp xúc với nước ô nhiễm, vi khuẩn có thể xâm nhập gây viêm nhiễm nghiêm trọng như viêm mô tế bào, hoại tử hoặc nhiễm trùng huyết. Môi trường sau bão còn thuận lợi cho muỗi, kiến, bọ chét sinh sôi, các vết đốt không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nguy cơ dị ứng hoặc nhiễm trùng.
Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Minh Điền, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cảnh báo nguồn nước và thực phẩm có nguy cơ ô nhiễm cao do các mầm bệnh trong nước thải, đặc biệt nguy hiểm với người già, trẻ nhỏ và người mắc bệnh mãn tính.
Trẻ em có nguy cơ mắc bệnh đường hô hấp cao do sức đề kháng yếu, sau thời gian dài chịu lạnh và dinh dưỡng thiếu hụt. Các bệnh lý có thể gặp phải bao gồm cúm, viêm họng cấp, viêm amidan, viêm phế quản phổi và nhiễm virus hợp bào đường hô hấp.
Bệnh dịch đường tiêu hóa như tả, lỵ, thương hàn và tiêu chảy nhiễm khuẩn cũng có nguy cơ bùng phát. Các biến chứng nguy hiểm của tiêu chảy cấp gồm mất nước, rối loạn điện giải, có thể dẫn đến tụt huyết áp, trụy mạch và sốc suy đa phủ tạng.
Điều kiện ẩm ướt sau mưa lũ còn tạo môi trường lý tưởng cho các loài trung gian truyền bệnh như loăng quăng, bọ gậy, muỗi vằn phát triển, gia tăng nguy cơ sốt xuất huyết.

Một chung cơ tại Hà Nội bị ngập nặng, nước tràn vào thang máy. Ảnh: Viết Tuân
Để phòng ngừa, người dân cần thực hiện nghiêm túc các biện pháp bảo vệ sức khỏe. Đối với đường hô hấp, cần giữ ấm cổ họng và vệ sinh miệng bằng nước muối hoặc dung dịch sát khuẩn. Nguyên tắc "ăn chín uống sôi" và đảm bảo vệ sinh nguồn nước là then chốt phòng bệnh tiêu hóa.
Sau khi tiếp xúc với nước ngập, cần nhanh chóng tắm rửa bằng nước sạch, lau khô toàn thân, đặc biệt chú ý các vùng kẽ. Tuyệt đối không để quần áo, giày dép ẩm ướt tiếp xúc lâu với da vì đây là điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển.
Các chuyên gia khuyến cáo tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc corticoid mạnh khi chưa xác định rõ bệnh lý, vì có thể khiến tổn thương lan rộng và che giấu triệu chứng thực tế. Khi xuất hiện các biểu hiện tiêu hóa như nôn mửa, tiêu chảy, cần thông báo ngay cho cơ sở y tế địa phương.
Người dân cần thực hiện vệ sinh môi trường sống, phun thuốc diệt muỗi, che đậy các bể chứa nước mưa, loại bỏ nước đọng trong lốp xe, lọ hoa, bể cá và sử dụng màn chống muỗi khi ngủ.
Thúy Quỳnh