"Xu hướng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và số hóa trong quản lý, tiệt khuẩn dụng cụ phòng mổ đang trở thành hướng phát triển tất yếu tại các bệnh viện", TS.BS Phùng Mạnh Thắng, Trưởng Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn, Bệnh viện Chợ Rẫy, nói tại hội nghị quốc tế kiểm soát nhiễm khuẩn 2025, do bệnh viện tổ chức ngày 14/10.
Theo bác sĩ Thắng, khoảng 7 năm nay, toàn bộ quy trình tiệt khuẩn dụng cụ mổ của Bệnh viện Chợ Rẫy - từ tiếp nhận, xử lý, tiệt khuẩn, lưu kho đến cấp phát - đã được số hóa và quản lý bằng phần mềm. Các phòng mổ chỉ cần đặt lệnh trên hệ thống để đăng ký loại dụng cụ cần dùng và thời gian phẫu thuật, đơn vị tiệt khuẩn sẽ chuẩn bị đúng theo yêu cầu.
Giai đoạn tiếp theo, bệnh viện sẽ tích hợp AI vào hệ thống này để tự động truy vết, cảnh báo và thay cho việc kiểm tra thủ công. Nếu hệ thống phát hiện dụng cụ có dấu hiệu bất thường, nó sẽ ngay lập tức chặn việc đưa vào phòng mổ, loại bỏ nguy cơ nhiễm khuẩn từ khâu dụng cụ. Công nghệ này giúp tự động hóa toàn bộ quy trình kiểm soát chất lượng, đảm bảo an toàn tối đa cho người bệnh.
Bệnh viện đang xem xét lựa chọn giữa hai mô hình quản lý bằng mã QR hoặc RFID. Khi đó, mỗi dụng cụ phẫu thuật sẽ được gắn mã định danh để truy vết vòng đời sử dụng, kiểm tra số lần tái tiệt khuẩn và chủ động lập kế hoạch thay mới khi cần thiết.
Dụng cụ mổ cần tiệt khuẩn trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn cho người bệnh. Ảnh: Quỳnh Trần
Theo ông David Bellamy, Phó chủ tịch Liên đoàn Khoa học Tiệt khuẩn Thế giới (WFHSS), việc số hóa và truy xuất nguồn gốc dụng cụ y tế là xu hướng toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh dân số già hóa, số ca phẫu thuật và mức độ phức tạp của các thủ thuật ngày càng tăng. "Mỗi dụng cụ đều quan trọng, mỗi quy trình phải minh bạch, và mỗi bệnh nhân xứng đáng được an toàn", ông nói.
Ông Bellamy cho rằng các bệnh viện trên thế giới đang chuyển đổi mạnh mẽ sang các hệ thống quản lý số hóa, ứng dụng AI và phân tích dữ liệu để ngăn ngừa lỗi thủ công, mất dụng cụ hoặc thiếu khay phẫu thuật - những yếu tố có thể ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn người bệnh. Truy xuất nguồn gốc không chỉ là yêu cầu kỹ thuật, mà là nền tảng của an toàn bệnh nhân và trách nhiệm pháp lý.
BS.CK2 Phạm Thanh Việt, Phó giám đốc phụ trách quản lý điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy, nhấn mạnh công tác kiểm soát nhiễm khuẩn là "một chiến tuyến thầm lặng" nhưng giữ vai trò then chốt trong an toàn phẫu thuật. Việc kiểm soát tốt khâu này giúp giảm biến chứng, rút ngắn thời gian nằm viện và nâng cao hiệu quả điều trị cho người bệnh.
Ước tính, việc ứng dụng số hóa và AI có thể giúp giảm 30-40% nhân sự trong khâu tiệt khuẩn dụng cụ. Theo ông Việt, trong bối cảnh nhân lực y tế ngày càng khó khăn và yêu cầu chất lượng điều trị ngày càng cao, việc mạnh dạn ứng dụng công nghệ số và AI là hướng đi tất yếu để nâng cao hiệu quả quản lý và chăm sóc người bệnh, đồng thời giảm gánh nặng cho nhân viên y tế.
BS.CK2 Phạm Thanh Việt, Phó giám đốc phụ trách quản lý điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy, phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
"Các nước phát triển đều yêu cầu mọi dụng cụ sử dụng cho người bệnh phải được truy vết và đảm bảo an toàn tuyệt đối. Với AI, chúng tôi hy vọng có thể đạt được tiêu chuẩn này", bác sĩ Thắng nói.
Lê Phương
