Nhiều người không nhận thức được rằng những thói quen hàng ngày trong bếp có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn E. Coli gây hại xâm nhập cơ thể. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra những sai lầm phổ biến và cách phòng tránh để đảm bảo sức khỏe cho bạn và gia đình, nhất là trong những ngày mưa bão.
Nguyên nhân gây nhiễm khuẩn E. Coli
E. Coli (Escherichia coli) là một nhóm vi khuẩn. Hầu hết các chủng sống trong ruột của bạn (đường tiêu hóa) và giúp tiêu hóa, nhưng một số chủng có thể khiến bạn bệnh, gây ra các triệu chứng ngộ độc thực phẩm hoặc nhiễm khuẩn.
Nhiễm khuẩn xảy ra khi các chủng E. Coli có hại xâm nhập vào cơ thể bạn, thường qua thực phẩm, nước hoặc bề mặt bị ô nhiễm. Vi khuẩn cũng có thể lây lan qua tiếp xúc với người, động vật hoặc vật thể mang vi khuẩn, đặc biệt là nếu bạn không rửa tay trước khi chạm vào miệng.
Bạn có thể nuốt phải vi khuẩn nếu bạn:
- Uống sữa hoặc nước trái cây không qua tiệt trùng
- Uống nước không được xử lý hoặc xử lý kém
- Ăn bột còn sống
- Ăn thịt chưa nấu chín
- Ăn hoa quả sống không rửa sạch
- Uống nước từ hồ, sông, hay bể bơi bị ô nhiễm
Các yếu tố nguy cơ gây nhiễm khuẩn E. Coli
Cơ hội tiếp xúc với nhiễm khuẩn E. Coli tăng lên nếu bạn:
- Chăm sóc người bị nhiễm E. Coli
- Chạm vào thiết bị y tế bị ô nhiễm
- Không rửa tay sau khi sử dụng nhà vệ sinh hoặc thay tã
- Thăm nông trại, sở thú vườn nắm tay, hoặc triển lãm động vật
Bạn có thể dễ bị nhiễm khuẩn nghiêm trọng từ E. Coli nếu bạn:
- Dưới 5 tuổi hoặc trên 65 tuổi
- Có hệ miễn dịch yếu
- Đi du lịch đến các khu vực vệ sinh kém hoặc nước không an toàn
Các loại E. Coli
Hầu hết các chủng E. Coli không gây hại và sống trong ruột của bạn để giúp tiêu hóa thức ăn, sản xuất vitamin và bảo vệ chống lại vi khuẩn có hại. Tuy nhiên, một số chủng có độc tính, có nghĩa là chúng có thể làm bạn bệnh. Các chuyên gia phân nhóm E. Coli dựa vào cách mỗi loại gây bệnh và nơi chúng tác động đến cơ thể bạn.
Một số chủng sản sinh độc tố hoặc làm tổn thương lớp niêm mạc ruột, dẫn đến tiêu chảy, trong khi những chủng khác gây ra các loại nhiễm trùng khác nhau, bao gồm:
E. Coli sản sinh độc tố (Enterotoxigenic E. coli): Loại này là nguyên nhân hàng đầu gây ra tiêu chảy cho du khách.
E. Coli sản sinh độc tố Shiga (Shiga toxin–producing E. coli): Chủng phổ biến này giải phóng một độc tố có thể làm hỏng mạch máu trong ruột và thận, có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng như tổn thương thận. Nó gây ra khoảng 265.000 ca nhiễm trùng tại Hoa Kỳ mỗi năm.
E. Coli bám dính, tụ cầu, xâm nhập và gây bệnh ruột (Diffusely adherent, enteroaggregative, enteroinvasive, and enteropathogenic E. Coli): Các chủng này ít phổ biến hơn, chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em hoặc trẻ sơ sinh. Chúng đôi khi gây ra tiêu chảy kéo dài hoặc có máu.
E. Coli gây bệnh đường tiết niệu (Uropathogenic E. Coli - UPEC): Loại này gây ra hầu hết các trường hợp nhiễm trùng đường tiết niệu (UTIs).
Triệu chứng của nhiễm khuẩn
Triệu chứng thay đổi tùy thuộc vào loại E. Coli và nơi nhiễm khuẩn xảy ra. Bạn có thể nhận thấy:
1 travel blogger hết gan nhiễm mỡ nặng chỉ trong 6 tháng: Tiết lộ cách mình đảo ngược tình trạng xơ gan dễ dàng qua 3 bước
- Triệu chứng tiêu hóa: Tiêu chảy lỏng hoặc có máu, đau bụng, buồn nôn hoặc nôn mửa
- Triệu chứng đường tiết niệu: Cảm giác đau rát khi đi tiểu, cảm giác buồn tiểu thường xuyên, nước tiểu đục hoặc mùi mạnh, và đôi khi sốt
- Triệu chứng toàn thân: Mệt mỏi, sốt hoặc dấu hiệu mất nước như nước tiểu đậm màu, miệng khô, hoặc chóng mặt
Hãy đến gặp nhà cung cấp dịch vụ y tế nếu triệu chứng không cải thiện trong vài ngày, hoặc nếu bạn có tiêu chảy có máu, sốt cao, hoặc triệu chứng mất nước.
Chẩn đoán nhiễm khuẩn E.Coli
Nếu bạn đến thăm nhà cung cấp dịch vụ y tế, họ sẽ thường hỏi về triệu chứng của bạn, phơi nhiễm thực phẩm hoặc nước gần đây và lịch sử đi lại. Họ cũng có thể hỏi liệu tiêu chảy của bạn có lỏng hoặc có máu, hoặc nếu bạn có triệu chứng tiết niệu hoặc sốt.
Qua kiểm tra sức khỏe, họ sẽ kiểm tra xem bạn có bị mất nước, đau bụng, hoặc dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng hơn không. Họ có thể yêu cầu xét nghiệm để xác nhận chẩn đoán hoặc kiểm tra biến chứng. Các xét nghiệm chẩn đoán phổ biến bao gồm:
- Xét nghiệm máu: Một số xét nghiệm máu có thể đo lường mức độ hoạt động của thận và kiểm tra dấu hiệu của biến chứng, bao gồm số lượng hồng cầu thấp, mức độ tiểu cầu thấp, hoặc mức creatinine cao.
- Phản ứng chuỗi polymerase (PCR): Phương pháp này tìm kiếm các gen cụ thể trong vi khuẩn E. coli.
- Nuôi cấy phân: Xét nghiệm này kiểm tra mẫu phân của bạn cho các loại E. coli có hại.
- Phân tích nước tiểu: Còn được gọi là xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm này giúp bác sĩ tìm kiếm dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như bạch cầu, vi khuẩn, hoặc máu trong nước tiểu của bạn.
Điều trị nhiễm khuẩn E. Coli
Hầu hết các nhiễm khuẩn E. Coli là nhẹ và tự hết trong vài ngày mà không cần điều trị y tế. Mục tiêu chính của điều trị là tái tạo nước (cung cấp đủ lượng nước) và quản lý triệu chứng.
Phương pháp điều trị tại nhà
Nếu triệu chứng của bạn nhẹ, bạn thường có thể phục hồi tại nhà bằng cách nghỉ ngơi nhiều hơn và uống nhiều chất lỏng để thay thế những gì bạn mất qua tiêu chảy hoặc nôn mửa.
Hãy tham khảo ý kiến của nhà cung cấp dịch vụ y tế trước khi dùng thuốc chống tiêu chảy, vì chúng đôi khi có thể làm triệu chứng của bạn trở nên tồi tệ hơn hoặc tăng nguy cơ biến chứng.
Phương pháp điều trị y tế
Nếu nhiễm khuẩn của bạn nghiêm trọng hơn, bác sĩ của bạn có thể khuyến nghị:
Kháng sinh: Đây là các thuốc kê đơn để điều trị nhiễm khuẩn vi khuẩn.
Chăm sóc tại bệnh viện: Điều trị tại bệnh viện có thể cần thiết cho bệnh nặng do E. Coli gây ra, đặc biệt nếu bạn có vấn đề về thận hoặc các biến chứng khác.
Truyền dịch (IV) qua tĩnh mạch: Bác sĩ của bạn có thể khuyến nghị truyền chất lỏng vào tĩnh mạch nếu bạn bị mất nước nghiêm trọng.
Cách phòng ngừa nhiễm khuẩn E. Coli
1. Thói quen cá nhân
Dưới đây là một số thói quen cá nhân để giảm nguy cơ:
Nhiều người không ngờ: 3 loại rau củ rẻ bèo ở chợ Việt nhưng bổ phổi, giải độc cực mạnh vào mùa thu
Tránh ăn bột hoặc bột nhào sống.
Không nuốt nước khi bơi lội ở hồ, sông hoặc bể bơi.
Chỉ uống sữa hoặc nước trái cây nếu đã qua tiệt trùng (được xử lý nhiệt để tiêu diệt vi khuẩn).
Sử dụng nước đóng chai hoặc nước đã qua lọc để uống và đánh răng khi đi du lịch hoặc cắm trại.
Rửa tay đều đặn sau khi sử dụng nhà vệ sinh, thay tã, xử lý thịt sống, hoặc chạm vào động vật.
2. Mẹo an toàn khi chuẩn bị thực phẩm
Bạn cũng có thể giảm nguy cơ nhiễm E. Coli bằng cách tuân thủ những bước an toàn thực phẩm sau đây:
Nấu chín thịt bò xay, thịt lợn và thịt cừu ở ít nhất 70°C.
Giữ thực phẩm tránh xa khu vực động vật đi lại hoặc phân.
Để thịt bò và thịt cừu nghỉ trong 3 phút sau khi đạt 62.6°C.
Rửa hoa quả dưới vòi nước chảy, ngay cả khi bạn dự định sẽ bóc vỏ chúng.
Rửa sạch dụng cụ và bề mặt đã chạm vào thịt sống trước khi sử dụng cho thực phẩm khác.
Biến chứng cần biết
Hầu hết các nhiễm khuẩn E. Coli tự hết. Tuy nhiên, ở một số người, đặc biệt là trẻ em, người cao tuổi, hoặc những người có hệ miễn dịch yếu, nhiễm khuẩn có thể gây ra biến chứng. Các biến chứng này có thể bao gồm:
Hội chứng huyết tán huyết niệu (HUS): Tình trạng hiếm gặp này làm tổn thương tế bào máu và có thể dẫn đến tổn thương thận hoặc suy thận.
Nhiễm khuẩn huyết: Nếu E. Coli xâm nhập vào máu, nó có thể gây ra phản ứng đe dọa tính mạng.
Mất nước nặng: Tiêu chảy hoặc nôn mửa liên tục có thể dẫn đến mất nước nghiêm trọng.
Tăng huyết áp hoặc đột quỵ: Những tình trạng này đôi khi xảy ra sau khi hồi phục.
Viêm phổi: Trong trường hợp hiếm, E. Coli có thể gây nhiễm trùng phổi, đặc biệt đối với những người đã rất yếu hoặc trong môi trường chăm sóc sức khỏe.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Health)
