"Bỏ hết mọi thứ lại! Bỏ hết lại. Nào!", một tiếp viên hàng không ra lệnh với giọng điệu cương quyết, yêu cầu hành khách nhanh chóng ra ngoài bằng cửa thoát hiểm. "Cất điện thoại đi!"
Video do hành khách Pete Koukov ghi lại cho thấy nữ tiếp viên đứng chống chân trên khoang hành lý, hướng dẫn hành khách thoát khỏi chiếc máy bay CRJ900 bị lật ngửa tại đường băng sân bay Toronto Pearson ở thành phố Mississauga, bang Ontario, Canada hôm 18/2.
Tiếp viên hướng dẫn hành khách thoát hiểm tại sân bay Toronto Pearson ở thành phố Mississauga, bang Ontario, Canada ngày 18/2. Video: X/Pete Koukov
"Họ đã hoàn thành nhiệm vụ xuất sắc với tư cách là những người phản ứng đầu tiên", Sara Nelson, chủ tịch mảng quốc tế của Hiệp hội Tiếp viên Hàng không Mỹ (CWA), tổ chức có hơn 50.000 thành viên, nhận xét.
"Đây là lý do chúng tôi có mặt trên máy bay: để sơ tán hành khách an toàn trong tình huống hạ cánh khẩn cấp", bà nói. "Họ đã làm rất tốt".
Hai tiếp viên trên chiếc CRJ900 của hãng Endeavor Air, công ty thuộc tập đoàn Delta Airlines có trụ sở tại Mỹ, đã giúp hàng chục hành khách sơ tán khỏi chiếc máy bay bị lật ngửa trên đường băng.
Nhiệm vụ của tiếp viên là đem đến cảm giác thoải mái cho hành khách bằng cách phát đồ uống, đồ ăn, chăn và tai nghe, nhưng quan trọng nhất là giúp đảm bảo an toàn cho họ, công việc yêu cầu đào tạo chuyên sâu và không ngừng luyện tập.
"Họ có nhiều trách nhiệm hơn là nhặt rác và phục vụ đồ uống", Michael McCormick, phó giáo sư Đại học hàng không Embry-Riddle, nói. "Họ được đào tạo chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn cho hành khách và đã làm được một việc phi thường".
Hiện chưa rõ tên tuổi của hai tiếp viên trên chuyến bay. Theo Nelson, các tiếp viên đã làm đúng theo những gì được đào tạo, trong đó có tình huống sơ tán hành khách khi máy bay đã hạ cánh và bị lộn ngược.
Khoảnh khắc máy bay CRJ900 tiếp cận đường băng rồi lật ngửa khi hạ cánh xuống sân bay Toronto Pearson, Canada ngày 17/2. Video: X/Planesanity
Theo quy trình, tiếp viên sẽ nhanh chóng xác định vị trí lối thoát hiểm, yêu cầu hành khách ngồi yên tại chỗ hoặc đứng lùi lại cho tới khi tiếp viên xác định hiện trường an toàn. Sau đó, họ sẽ hướng dẫn hành khách cởi dây an toàn, đến cửa thoát hiểm. Trong quá trình sơ tán, tiếp viên sẽ đề nghị hai hành khách khỏe mạnh đầu tiên ở lại bên ngoài để giúp người khác rời khỏi máy bay.
Hành khách sẽ phải bỏ lại hành lý để tránh gây cản trở việc sơ tán hay làm chậm thời gian rời máy bay. "Rủi ro lớn nhất khi đó là lửa bao trùm cabin trước khi mọi người thoát ra", bà Nelson nói, lưu ý các tiếp viên được đào tạo để sơ tán toàn bộ hành khách trong vòng 90 giây.
Những kỹ năng được đào tạo này đã trở thành bản năng của tiếp viên, khiến họ tự động phản ứng trong tình huống mà người bình thường đang hoảng loạn.
"Đó là lý do chúng tôi phải được đào tạo", bà nói. "Trong hầu hết những cuộc họp rút kinh nghiệm về các tình huống nghiêm trọng đã xảy ra, các tiếp viên đều nói: 'Thật không tin nổi. Chúng tôi phản ứng đúng như những gì đã được đào tạo".
Các chương trình đào tạo có thể khác biệt đôi chút tùy hãng hàng không. Đối với hãng Delta Airlines, họ yêu cầu tiếp viên trải qua 7 tuần đào tạo sau khi được tuyển dụng. Các quy định hàng không của Mỹ yêu cầu đào tạo tiếp viên trong nhiều tình huống khẩn cấp, từ sơ tán đến chữa cháy, cabin bị giảm áp và ứng phó không tặc. Tiếp viên cũng phải được đào tạo định kỳ sau mỗi 24 tháng.
"Hàng không vẫn là hình thức đi lại an toàn nhất", Deborah Flint, CEO cơ quan quản lý sân bay Toronto, nói trong cuộc họp báo ngày 18/2.
Cơ quan An toàn Giao thông quốc gia Mỹ ghi nhận 1.133 sự cố hàng không xảy ra từ năm 1983 tới 2017. Cơ quan này định nghĩa sự cố hàng không là tình huống trong đó ít nhất một người bị thương nghiêm trọng hoặc máy bay bị hư hỏng đáng kể. Chỉ có 35 vụ được coi là nghiêm trọng, nghĩa là máy bay bị cháy, ít nhất một người bị thương nghiêm trọng hoặc tử vong, máy bay bị hư hỏng lớn hoặc bị phá hủy.
Chiếc máy bay CRJ900 của Delta Airlines tại sân bay Toronto Pearson ngày 19/2. Ảnh: AP
"Tôi xin cảm ơn những người hùng này, cảm ơn mỗi tiếp viên và phi công trên chuyến bay 4819", Flint nói.
Máy bay CRJ900 bị nghiêng sang phải khi hạ cánh trên đường băng sân bay Toronto Pearson hôm 18/2, khiến cánh bên phải quệt xuống đất và gãy rời, làm bùng lên đám lửa lớn. Máy bay bị trượt trên đường băng, lộn vòng và gãy rời cánh trái, trước khi dừng lại ở tư thế lật ngửa.
Toàn bộ 80 người trên chuyến bay gồm 76 hành khách và 4 thành viên tổ bay, đều sống sót dù 21 người phải nhập viện điều trị thương tích. Đến ngày 19/2, 20 người đã xuất viện, theo thông báo của hãng Delta Airlines. Hiện chưa rõ nguyên nhân sự cố.
Hồng Hạnh (Theo CNN)
