Roberta Flack trình diễn ca khúc "Killing Me Softly With His Song" năm 1973. Video: YouTube Rhino
Theo CNN, đại diện của ca sĩ thông báo bà qua đời trong vòng tay của gia đình tại nhà riêng hôm 24/2, không tiết lộ nguyên nhân. Những năm qua, danh ca gặp nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm hội chứng xơ cứng teo cơ một bên (Amyotrophic Lateral Sclerosis - ALS) được phát hiện vào tháng 8/2022. Tình trạng ngày càng trầm trọng khiến bà không thể hát như trước.
Trên mạng xã hội, nhiều nghệ sĩ đăng bài tưởng nhớ. Diễn viên Jennifer Hudson viết: "Thật buồn khi nghe tin. Bà là một trong những giọng ca vĩ đại nhất của dòng nhạc soul. Hãy yên nghỉ nhé, bà Flack. Di sản âm nhạc của bà sẽ mãi trường tồn".
Ca sĩ Kelly Rowland cho biết "trái tim như chùng xuống" khi hay tin. Cô viết trên X: "Cô Roberta thân yêu của chúng ta đã từ giã cõi trần nhưng để lại cho thế giới này một vẻ đẹp tuyệt vời. Xin cảm ơn món quà nhẹ nhàng và duyên dáng của cô. Cháu cũng cảm ơn cô trở thành một phần của những bản nhạc nền trong hầu hết khoảnh khắc dịu êm nhất đời mình. Biết ơn cô vô ngần".
Ca sĩ Roberta Flack tại concert ở Calvia năm 2006. Ảnh: Reuters
Roberta Flack sinh năm 1937 tại Bắc Carolina, là một trong những danh ca nhạc soul (thể loại nổi tiếng của người Mỹ gốc Phi) và R&B vĩ đại nhất mọi thời. Bà có mẹ là nghệ sĩ organ trong dàn hợp xướng nhà thờ nên sớm tiếp xúc nhạc cổ điển. Ca sĩ bắt đầu học piano năm chín tuổi, nhận học bổng toàn phần chuyên ngành âm nhạc tại Đại học Howard khi 15 tuổi. Bà là một trong những sinh viên trẻ nhất trong lịch sử của trường.
Năm 1958, Flack tốt nghiệp với bằng cử nhân giáo dục âm nhạc và làm giáo viên dạy nhạc một thời gian. Bà từng muốn trở thành ca sĩ opera nhưng nhận ra thể loại này trong thập niên 1960 không chào đón mình. Trong cuộc phỏng vấn với Time năm 1975, nghệ sĩ cho biết: "Một trong những phiền toái khi là nữ ca sĩ da đen là mọi người luôn chèn ép bạn, bảo bạn hát nhạc soul".
Ngoài công việc giảng dạy, Roberta Flack đi hát ở các hộp đêm vào mỗi tối và cuối tuần. Dần dà, bà được mời biểu diễn tại nhiều sân khấu ở Washington DC. Năm 1968, nhạc sĩ jazz Les McCann phát hiện tài năng của Flack, mời bà thử giọng cho hãng đĩa Alantic Records - nơi bà thu âm hơn 40 ca khúc trong ba giờ. Trò chuyện với Philadelphia Weekly hơn 10 năm sau, danh ca cho biết khi ấy vừa lo lắng vừa hạnh phúc. "Đây là trải nghiệm hoàn toàn mới và có lẽ tôi đã hát quá nhiều lúc đó", bà nói với hãng tin.
Album đầu tay của Roberta Flack - First Take - ra mắt vào năm 1969. Tuy nhiên, tên tuổi bà bước vào hàng ngũ ngôi sao sau khi The First Time Ever I Saw Your Face - bản ballad thuộc đĩa nhạc - xuất hiện trong phim Play Misty for Me của đạo diễn Clint Eastwood năm 1971. Một năm sau, ca khúc đứng đầu bảng xếp hạng Billboard Hot 100 suốt sáu tuần, giành cúp Bản ghi âm của năm và Ca khúc của năm tại Grammy 1973. Bà thắng thêm giải Màn kết hợp xuất sắc khi song ca với Donny Hathaway trong bài Where Is the Love.
Cũng năm 1973, Roberta Flack tiếp tục gây tiếng vang khi phát hành album Killing Me Softly, tạo dấu ấn với bài hát chủ đề Killing Me Softly With His Song. Ca khúc thống trị bảng xếp hạng Billboard trong năm tuần, mang lại cho bà hai giải Bản thu âm của năm, Màn biểu diễn nhạc pop xuất sắc của nữ nghệ sĩ tại Grammy 1974. Suốt sự nghiệp, danh ca có mặt trong 14 đề cử Grammy, đoạt năm cúp bao gồm danh hiệu Thành tựu trọn đời năm 2020.
Danh ca Roberta Flack tại lễ trao giải Grammy 1974. Ảnh: AP
Bà cũng hát lại nhạc phẩm của nhiều nghệ sĩ khác như Leonard Cohen và The Beatles. Đến album solo thứ năm Feel Like Makin' Love, ca sĩ đảm nhiệm vai trò nhà sản xuất - vị trí thường do nam giới nắm giữ trong ngành công nghiệp âm nhạc, tự đặt tên mình là Rubina Flake. CNN nhận định bà để lại di sản vững chắc như một trong những giọng ca định hình thế hệ trước - cả trong vai trò người thể hiện lại các ca khúc của người khác, lẫn nhạc sĩ tài ba.
Dù phần lớn kho nhạc là tình ca, nghệ sĩ không ngại đề cập các vấn đề xã hội. Bà từng viết về những bất công do phân biệt chủng tộc như Tryin' Times (1969), bất bình đẳng xã hội và kinh tế trong Compared to What (1969), thách thức mà cộng đồng LGBTQ+ phải đối mặt với Ballad of the Sad Young Men (1969). Bên cạnh đó, Roberta Flack là nhà từ thiện, từng lập quỹ hỗ trợ giáo dục và bảo vệ động vật. Giai đoạn Covid-19, bà giúp gây quỹ cho tổ chức Feed The Children, tham gia hoạt động nâng cao nhận thức về dịch bệnh.
Âm nhạc của Roberta Flack truyền cảm hứng cho nhiều nghệ sĩ trẻ như Lady Gaga, Ariana Grande, Lizzo, Lauryn Hill and the Fugees. Guardian nhận xét bà có phong thái thanh lịch, giọng ca chinh phục mọi thể loại cùng khả năng truyền tải trọn vẹn cung bậc thăng trầm trong tình yêu.
Về đời tư, ca sĩ kết hôn nhạc sĩ jazz Steve Novosel năm 1966, ly hôn năm 1972, cả hai không có con. Theo Times Now, bà sống độc thân trước khi qua đời.
Phương Thảo (theo CNN, Guardian)
