Tại hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với các doanh nghiệp nhỏ và vừa ngày 27/2, ông Nguyễn Kim Hùng, Chủ tịch Tập đoàn Kim Nam cho rằng Chính phủ cần sớm ban hành cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) để dẫn dắt đột phá cho doanh nghiệp, đặc biệt là công ty khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Ông Hùng đề nghị Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu, sớm ban hành quy định định danh, phương pháp định giá tài sản số. Việc này sẽ giúp doanh nghiệp có thể tiếp cận các nguồn vốn từ ngân hàng thương mại, từ đó có tiền đầu tư.
"Nếu tháo gỡ được điều này, dòng tiền từ ngân hàng sẽ chảy vào cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa", ông Nam nói, cho rằng doanh nghiệp sẽ có động lực phát triển hơn. Chưa kể, một số nước trên thế giới cũng có quy định về định danh tài sản số.
Phản hồi lại đề xuất của doanh nghiệp, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Tài chính, Khoa học và Công nghệ xây dựng chính sách, quy định về tài sản số, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sand box). Các cơ quan này phải hoàn thành chậm nhất trong quý II.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại hội nghị với doanh nghiệp nhỏ và vừa, chiều 27/2. Ảnh: VGP
Trước đó, Bộ Tài chính được Thủ tướng giao xây dựng quy định về quản lý tài sản số, tiền số. Báo cáo trước đó, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết các quy định có thể gồm sàn giao dịch để mua bán các loại tài sản này.
"Bộ đang triển khai và sẽ trình các cấp trong thời gian sớm nhất", ông Thắng nói.
Còn theo Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Phạm Đức Long, cơ chế cho sandbox, tài sản số, các công nghệ mới khác đã được đưa vào dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số.
Các loại tiền số như Bitcoin, Ethereum... được coi là tài sản ảo phổ biến. Tuy nhiên, Việt Nam chưa có định nghĩa cụ thể về tiền ảo và tài sản ảo. Các quy định hiện mới đề cập khái niệm tiền điện tử neo theo tiền pháp định, tồn tại dưới dạng thẻ trả trước ngân hàng, ví điện tử.
Việc thiếu khung pháp lý cho tài sản này khiến nhiều doanh nghiệp chọn Singapore, Mỹ đăng ký rồi về hoạt động ở Việt Nam, gây mất lợi thế cạnh tranh và thất thu thuế. Còn ở góc độ người dùng, việc thiếu minh bạch dẫn tới rủi ro trong giao dịch, theo giới chuyên môn.
Một người dùng sử dụng tính năng Future trên một sàn giao dịch tiền số. Ảnh: Bảo Lâm
Theo số liệu của Hiệp hội Blockchain Việt Nam hồi tháng 8/2024, giai đoạn 2021-2022, Việt Nam nằm trong top 3 thế giới về tỷ lệ người dân sở hữu tài sản số (tương đương 21% dân số Việt Nam sở hữu), chỉ sau UAE và Mỹ. Dòng tài sản số vào Việt Nam năm 2023 đạt 120 tỷ USD, theo báo cáo của tổ chức phân tích thị trường Chainalysis.
Khi xây dựng dự thảo Nghị quyết về mô hình trung tâm tài chính tại TP HCM và Đà Nẵng, Bộ Kế hoạch & Đầu tư đề xuất thử nghiệm sandbox, gồm sàn giao dịch với tài sản, tiền mã hóa (tài sản số, tiền số), với mô hình kinh doanh ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực tài chính (fintech). Dự kiến, các giao dịch bằng tài sản số, tiền số trong trung tâm tài chính được thực hiện từ ngày 1/7/2026.
Song góp ý về việc này, Bộ Tài chính cho biết Việt Nam chưa có quy định về tài sản số, tiền số. Trong khi đó, việc quản lý tài sản này sẽ phải theo quy trình phát hành, sở hữu, giao dịch, cấp phép cung cấp dịch vụ, bảo mật thông tin... để đảm bảo an toàn tài chính quốc gia.
Lo ngại ảnh hưởng tới an ninh tài chính, Bộ Tài chính đề nghị cơ quan quản lý cần lấy thêm ý kiến Ngân hàng Nhà nước - cơ quan quản lý tiền tệ, bởi tài sản số, tiền số có thể được dùng làm phương tiện thanh toán trong các giao dịch tài chính.
Bộ này đề nghị sửa quy định theo hướng giao Chính phủ quy định việc triển khai thí điểm liên quan tới tiền số, tài sản số. Họ cũng kiến nghị bỏ thời gian thực hiện giao dịch bằng tiền số, tài sản số từ 1/7/2026.
Phương Dung
