Chiều 27/2, Thường trực Chính phủ làm việc với các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh Chính phủ đặt mục tiêu GDP 2025 tăng trên 8%, tạo đà cho tăng trưởng hai chữ số giai đoạn tới. Đây là hội nghị thứ 6 của Chính phủ làm việc với các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp và ngân hàng từ đầu tháng 2 đến nay, để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Theo Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Nguyễn Văn Thân, khu vực kinh tế tư nhân đóng góp khoảng 50% GDP, 56% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, tạo hơn 82% việc làm. Trong đó, khối tư nhân trong nước chiếm tỷ trọng 28% GDP, cao hơn các khu vực kinh tế khác.
"Nếu khu vực này tăng trưởng bền vững ở mức hai chữ số, mục tiêu GDP trên 8% năm nay và ít nhất 10% giai đoạn 2026-2030 chắc chắn thành công", ông nói.

Đại diện các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham dự hội nghị, chiều 27/2. Ảnh: VGP
Hiệp hội này kiến nghị Chính phủ sớm trình Quốc hội sửa đổi Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, trong đó giảm thuế cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. Hiện thuế suất thu nhập doanh nghiệp là 20%, duy trì từ năm 2016.
So với các nước trong khu vực ASEAN, thuế suất này bằng với mức đang áp dụng tại Thái Lan, Lào, Campuchia và thấp hơn Philippines (30%), Malaysia (24%), Indonesia (22%). Tuy nhiên, mức thuế này của Việt Nam cao hơn Singapore (17%) và Brunei (18,5%).
Việc giảm thuế và có thêm các hỗ trợ với khối doanh nghiệp nhỏ và vừa, theo Chủ tịch Nguyễn Văn Thân, sẽ giúp khu vực này nuôi dưỡng nguồn thu, tái đầu tư vào sản xuất, kinh doanh.
Cũng liên quan thuế, phí, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam Đặng Hồng Anh kiến nghị Chính phủ gia hạn thời gian nộp thuế thu nhập doanh nghiệp 6-12 tháng với doanh nghiệp nhỏ và vừa. Nhà điều hành cũng cần rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục hành chính 30-50%, tư vấn nâng chất lượng nguồn nhân lực và ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số cho doanh nghiệp.
Phản hồi các kiến nghị từ doanh nghiệp, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng nói cơ quan này "rất ủng hộ có chính sách hỗ trợ, giảm thuế thu nhập cho doanh nghiệp nhỏ và vừa". Ông cho hay Bộ này sẽ báo cáo, tham mưu Thủ tướng, Chính phủ về mức giảm cụ thể.
Ông Thắng nói thêm chính sách miễn, gia hạn thuế, phí được Chính phủ duy trì từ 2020 - thời điểm dịch Covid-19 bùng phát đến nay. Ngân sách đã dành khoảng 900.000 tỷ đồng hỗ trợ doanh nghiệp.
"Đây là con số rất lớn trong bối cảnh ngân sách còn khó khăn", ông Thắng nói, cho biết chính sách tài khóa hỗ trợ doanh nghiệp vẫn duy trì, gia hạn trong năm nay.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu tại hội nghị, chiều 27/2. Ảnh: VGP
Qua gần 40 năm Đổi mới, doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm gần 98% trong hơn 940.000 đơn vị đang hoạt động.
Năm ngoái, GDP tăng 7,09%, trong đó khu vực công nghiệp và xây dựng, nơi tập trung phần lớn các doanh nghiệp nhỏ và vừa, tăng 8,24%. Mức này đóng góp trên 45% vào tổng giá trị tăng thêm của nền kinh tế. Các ngành dịch vụ, bán buôn, bán lẻ, vận tải, tài chính, ngân hàng và bảo hiểm đều tăng trưởng cao, trong đó có đóng góp đáng kể của khu vực doanh nghiệp nhỏ.
Song theo ông Đỗ Quang Hiển, nhà sáng lập kiêm Chủ tịch Tập đoàn T&T Group, số lượng của doanh nghiệp nhỏ và vừa còn khiêm tốn so với một số nước trong khu vực. Theo ông, mục tiêu trước hết là phải tăng số lượng doanh nghiệp, có thể xuất phát từ bảo trợ, dẫn dắt các dự án khởi nghiệp sáng tạo của sinh viên.
Ngoài ra, theo Chủ tịch Đỗ Quang Hiển, khu vực doanh nghiệp này rất cần vốn và kinh nghiệm quản lý, do đó ngân hàng cần đồng hành cấp tín dụng và tư vấn cho họ.

Ông Đỗ Quang Hiển, Nhà sáng lập, Chủ tịch Tập đoàn T&T Group, phát biểu tại hội nghị, ngày 27/2. Ảnh: VGP
SMP Holdings - doanh nghiệp đang cung cấp sản phẩm và dịch vụ cho hơn 70 doanh nghiệp FDI trong ngành điện tử tại Việt Nam. Họ cũng là doanh nghiệp Việt Nam duy nhất sản xuất, lắp ráp cụm linh kiện điện tử cho các dòng điện thoại và máy tính bảng cao cấp của Samsung.
Chủ tịch SMP Holdings Đặng Đình Chính đề xuất Chính phủ đàm phán với các tập đoàn FDI nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt trở thành nhà cung cấp linh kiện. Cùng với đó, ông Chính cũng cho rằng nhà điều hành cần có các chính sách ưu đãi lãi suất cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, thậm chí góp vốn trong giai đoạn đầu và thoái theo tiến độ để họ đáp ứng được yêu cầu về năng lực sản xuất.
Khoa học công nghệ, một trong những động lực để thúc tăng trưởng, nhưng theo TS Cao Anh Tuấn, nhà sáng lập công nghệ giải mã gene Genetica một doanh nghiệp rất khó mở rộng ra nước ngoài. Lý do là Việt Nam chưa có thương hiệu quốc gia về phát triển khoa học công nghệ.
Ông Tuấn nói bài toán để mời gọi các nhà khoa học tầm cỡ quốc tế đến Việt Nam sống và hợp tác, tiếp cận với công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI) cũng là vấn đề cần lưu ý. Trong khi đó, Việt Nam chưa đào tạo được đội ngũ các nhà khoa học, kỹ sư với tiêu chuẩn quốc tế.
Từ đó, ông đề nghị Chính phủ có cơ chế để tạo các thương hiệu quốc gia về phát triển khoa học và đổi mới sáng tạo. Nhà điều hành cũng cần có cơ chế để các tập đoàn lớn như Google, Facebook, Microsoft mở các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) ở Việt Nam.
Kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói "phải có chính sách tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhỏ và vừa mở rộng quy mô, nâng sức cạnh tranh, phát triển kinh doanh dựa trên nền tảng đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ".
Ngược lại, Thủ tướng cũng yêu cầu các doanh nghiệp chủ động, sáng tạo để phát triển cao hơn, vươn từ doanh nghiệp nhỏ và vừa thành tập đoàn lớn.
Lãnh đạo Chính phủ cũng khẳng định chủ trương không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự, nhưng nếu doanh nghiệp vi phạm pháp luật như trốn thuế, buôn lậu, hàng giả, hàng nhái thì phải xử lý nghiêm.
Ông yêu cầu các ngân hàng giữ ổn định lãi suất, hy sinh một phần lợi ích để chia sẻ với người dân và doanh nghiệp. Theo Thủ tướng, đây còn là "tình dân tộc, nghĩa đồng bào, điểm tựa cho dân tộc trong lúc khó khăn". Các địa phương được giao rà soát lại quy hoạch, thủ tục hành chính, xây dựng chính sách, bỏ tư duy "không quản được thì cấm".
Phương Dung