Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), học sinh Phần Lan vào học trong khoảng 9 - 9h45 và kết thúc vào lúc 13h15-14h30 với nội dung kiến thức và bài tập về nhà ít nhất thế giới, thậm chí không có bài tập về nhà. Một ngày ở trường của học sinh Phần Lan có 5 tiết học với lớp 1-2 và tối đa 7 tiết cho các lớp lớn hơn. Sau mỗi tiết học 45 phút, các em được nghỉ 15 phút để vận động, thư giãn.
Cô Laura Katriina Lammi, thạc sĩ Sinh học và Địa lý, Đại học Jyväskylä (Phần Lan), hiện là giáo viên Khoa học tại trường Quốc tế Việt Nam – Phần Lan ở TP HCM, cho biết ở Phần Lan không có quy định giao bài tập về nhà sau mỗi buổi học hay kỳ nghỉ. Giáo viên chỉ giao bài tập cho học sinh khi cảm thấy thực sự cần thiết. "Hệ thống giáo dục Phần Lan muốn đảm bảo rằng học sinh có khả năng tái tạo lại năng lượng bằng cách làm những việc vui vẻ nhưng không liên quan đến trường học như luyện tập bóng đá, chơi piano và tận hưởng thời gian với bạn bè", cô Laura nói, cho biết khi học sinh được nghỉ ngơi thì sẽ có đầy đủ sự tập trung cũng như động lực cho ngày học tập tiếp theo ở trường.
Cô Laura, giáo viên Sinh học và Địa lý, trường Quốc tế Việt Nam - Phần Lan. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Ngoài ra, theo thạc sĩ Katja Grekula, chuyên ngành Nghiên cứu xã hội, Đại học Tampere, giáo viên Lịch sử và Nghiên cứu xã hội ở Phần Lan, thanh thiếu niên đang tuổi trưởng thành, cần được nghỉ ngơi và ngủ nhiều hơn so với người lớn vì đang giai đoạn phát triển.
Cô Katja quan niệm trường học không thể nào dạy toàn bộ những kiến thức mà học sinh cần trong cuộc sống. Cách cân bằng cuộc sống, giữa công việc và thời gian cho gia đình, bạn bè cũng là điều cần được dạy. "Điều quan trọng là học sinh cần được chuẩn bị bản lĩnh để đối mặt với mọi thử thách. Giáo viên cần dạy các em biết tò mò về cuộc sống và không ngừng học hỏi dựa trên kinh nghiệm và những yêu cầu mới hơn là những lý thuyết suông", thạc sĩ Katja nói.
Bài tập trong các kỳ nghỉ là điều chưa từng có với cô Laura và những giáo viên mà cô được biết. Cô Laura và cô Katja cho biết nếu giáo viên hướng dẫn cho học sinh khả năng ghi nhớ theo nhiều cách khác nhau thì sẽ chẳng lo học sinh quên kiến thức. Trường lớp không phải là nơi duy nhất để các em học. Ngay trong kỳ nghỉ, khi đi du lịch, học sinh vẫn có thể vận dụng và thực hành kiến thức của nhiều môn học như Ngữ văn, Địa lý, Lịch sử.
Cô Laura cho biết mục đích của bài tập về nhà, nếu có, là giúp học sinh củng cố lại những kiến thức mới, vừa học vừa thử thách trí nhớ của học sinh về những nội dung đã được đề cập trên lớp. Nếu học sinh đã học về quang hợp trong tiết sinh học, giáo viên có thể đưa ra một bài tập giải quyết vấn đề liên quan đến khái niệm này. Học sinh sẽ phải suy nghĩ về những gì các em đã học được ở trường và cách áp dụng kiến thức đó vào bài tập về nhà. Giáo viên không nên giao những bài tập cần đào sâu vào kiến thức hoặc học thêm nội dung mới ở nhà.
Ngoài ra, bài tập về nhà không nên kéo dài quá 15 phút cho mỗi môn học. Học sinh có trung bình 4-5 môn học khác nhau mỗi ngày. Nếu mỗi giáo viên yêu cầu các em 30 phút làm bài tập, như vậy mỗi tối các em phải học thêm 2 giờ.
Một học sinh đang làm thí nghiệm hóa học tại Phòng thí nghiệm trẻ em, Trung tâm khoa học Heureka (Vantaa, Phần Lan). Ảnh: Shutterstock
Theo cô Laura, sử dụng các phương pháp giảng dạy đa dạng là cách tốt nhất để hướng dẫn học sinh tiếp thu kiến thức. Cô Laura thường dành khoảng 15 phút trong tiết học để dạy một khái niệm mới. Sau đó, học sinh vận dụng kiến thức vừa học theo nhiều cách khác nhau, có thể làm bài tập nhóm, thuyết trình, thí nghiệm, chơi trò chơi. Nữ giáo viên cho rằng một buổi học chất lượng là học sinh được học, ghi nhớ kiến thức ngay ở lớp. Ví dụ trong môn Sinh, nữ giáo viên dạy học sinh về hệ thống tiêu hóa bằng cách để các em xây dựng một mô hình về cách bánh mì di chuyển dọc theo đường tiêu hóa. Khi thực hành như thế này, các em liên tục ôn tập xem bộ phận nào của cơ thể thuộc về đường tiêu hóa và cũng xem điều gì xảy ra với thức ăn trong mỗi giai đoạn tiêu hóa.
"Giáo viên Phần Lan đảm bảo rằng khi lên kế hoạch giảng dạy trong học kỳ, sẽ có đủ thời gian để học sinh ôn tập trong giờ học", cô Laura nói, cho biết học sinh của cô có 5 tiết Sinh học mỗi tuần, ba trong số đó được sử dụng để học các chủ đề mới. Thời gian còn lại được dùng để học sinh ôn tập thông qua các bài tập và nhiệm vụ khác nhau. Bằng cách này, học sinh không cần làm bài tập về nhà.
Nhật Lệ
