Trong hai ngày 7-8/6, gần 103.000 học sinh Hà Nội hoàn thành bài thi ba môn Toán, Văn và Ngoại ngữ (hầu hết là Tiếng Anh), lấy điểm xét vào lớp 10 công lập không chuyên. Đây là năm đầu tiên kỳ thi theo chương trình giáo dục phổ thông mới, nên nội dung, cấu trúc đề thi có nhiều thay đổi.
Đề Ngữ văn sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa, với trích đoạn bài thơ "Hạnh phúc" của tác giả Giang Nam. Học sinh được kiểm tra năng lực Tiếng Việt, nêu cảm nhận về những dòng thơ viết về giá trị của hòa bình, hạnh phúc. Ở phần viết, đề yêu cầu viết bài nghị luận xã hội khoảng 400 chữ để trả lời câu hỏi "Làm thế nào để luôn tìm thấy niềm vui tuổi học trò".
Theo nhiều giáo viên, đề thi gần gũi, thực tế và vừa sức, nhưng không vì thế mà mất đi tính phân hóa. Cô Dương Thùy Linh, tổ phó Ngữ văn, giáo viên dạy môn Ngữ văn 9 nhiều năm tại trường THCS và THPT M.V.Lômônôxốp, lấy ví dụ với phần Tiếng Việt, học sinh không gặp khó với câu về xác định thể thơ, nhưng những em có học lực tốt hơn mới trả lời được yêu cầu tìm từ ngữ, phân tích thơ, giá trị của biện pháp tu từ ở những câu sau.
"Phổ điểm có thể tập trung trong khoảng 6,5-7", cô Linh nhận định.
Tiếng Anh là môn thi thứ hai, đề được đánh giá có khả năng phân hóa mạnh nhất, vì xuất hiện nhiều dạng bài, câu hỏi mới, như tìm câu chủ đề cho đoạn văn, sắp xếp đoạn văn thành văn bản có nghĩa, điền câu/cụm từ để hoàn thành đoạn văn.
Cùng đó, đề tăng tính thực tế khi ngữ cảnh giao tiếp đời thường được lồng ghép trong phần hội thoại, đọc biển báo, điền thông tin vào các thông báo. Học sinh cần hiểu ngữ cảnh mới chọn được đáp án đúng.
Cô Đỗ Thị Trà Mi, Tổ trưởng Tiếng Anh, trường THPT Hòa Bình - La Trobe, cho rằng phổ điểm Tiếng Anh sẽ "nghiêng trái", đỉnh rơi vào khoảng 6-7 điểm. Tỷ lệ đạt từ 8 điểm chỉ khoảng 11-13%, phản ánh đúng tính phân loại của đề thi.
Đề Toán được nhận xét không quá lắt léo, gắn với nhiều vấn đề thực tiễn cuộc sống như việc di chuyển hàng ngày, giảm giá trong mua bán, sử dụng nước hay tính toán kinh doanh để đạt lợi nhuận cao nhất.
Cô Phạm Thị Kim Huệ, Phó hiệu trưởng kiêm giáo viên môn Toán trường THCS Chương Dương, nhận xét về tổng thể, đề Toán dễ hơn năm ngoái, nên đỉnh phổ điểm rơi vào khoảng 7,5-8. Theo cô, điểm 8-9 cũng có nhiều, thậm chí số lượng điểm 10 cũng không ít.

Thí sinh làm thủ tục thi lớp 10 ở Hà Nội, ngày 6/6. Ảnh: Tùng Đinh
Biến động điểm chuẩn vào lớp 10 ở Hà Nội trong ba năm
Điểm xét tuyển năm nay là tổng ba môn không nhân hệ số (đối đa 30), thay vì Văn và Toán nhân đôi như các năm trước.
Đánh giá tổng quan dựa trên đề thi ba môn, cô Trần Thu Hiên, Giám đốc chuyên môn trường THPT Hoà Bình - La Trobe, cho rằng tổng ba môn tập trung từ 19 đến 21 điểm, với đỉnh nằm ở khoảng 20-21. Mức từ 24 điểm trở lên sẽ có khoảng 10-15% thí sinh đạt được.
Theo cô Hiên, các trường có tỷ lệ chọi top đầu thành phố như Yên Hoà, Lê Quý Đôn - Hà Đông, Kim Liên sẽ lấy điểm chuẩn khoảng 25,5-26,5, tức trung bình 8,5-8,83 mỗi môn. Việt Đức, Phan Đình Phùng, Trần Phú có thể lấy 25-25,8 điểm, tương đương 8,33-8,6 một môn.
Như vậy, so với điểm chuẩn năm ngoái, ngưỡng trúng tuyển năm nay có thể tăng 0,25-0,5 mỗi môn.
Đây cũng là dự đoán của cô Nguyễn Thị Vân Hồng, hiệu trưởng trường THCS Chương Dương, và phó hiệu trưởng một trường THCS ở quận Cầu Giấy.
"Khả năng mỗi môn sẽ tăng 0,5 điểm, do đề ra đúng theo bảng năng lực được công bố, nên dễ chịu với học sinh", cô Hồng nói. "Nhìn chung không làm khó người học".
Vị phó hiệu trưởng thì cho rằng một khi nhiều học sinh làm được bài, điểm chuẩn theo đó cũng sẽ tăng. Đây là tác động dễ thấy.
Tuy nhiên, các nhà giáo đều nhìn nhận ngoài đề thi, điểm chuẩn còn phụ thuộc nhiều yếu tố, như biểu điểm chấm, tỷ lệ chọi của mỗi trường và chất lượng thí sinh đăng ký vào trường đó.
"Dự đoán điểm chuẩn chỉ là để tham khảo, học sinh nên đợi đáp án, biểu điểm chính thức", một người nói.
Xem tỷ lệ chọi vào lớp 10 của 119 trường THPT
Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức chấm thi từ ngày 9 đến 22/6. Ông Trần Thế Cương, Giám đốc, trưa 8/6 cho biết sẽ tuyển chọn giáo viên giàu kinh nghiệm, trách nhiệm tham gia khâu này. Ông cũng khẳng định không để xảy ra tình trạng "chấm lỏng, chấm chặt", mà tuân thủ barem chấm để đảm bảo công bằng cho thí sinh.
Dự kiến trong khoảng 4-6/7, Sở sẽ đồng thời công bố điểm thi và điểm chuẩn lớp 10. Thí sinh trúng tuyển nhập học từ ngày 10 đến 12/7.
Thanh Hằng